BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME III - Deneme Sınavı - 2

İdeal bir dezenfektanda bulunması gereken özellikler: Geniş bir antimikrobiyal etkiye sahip olmalıdır. Hızlı öldürme etkisi olmalıdır. Organik maddelerden ve kullanılan diğer kimyasallardan etkilenmemeli, Zehirli olmalıdır. Kullanıcıya zarar vermemelidir. Yüzeye uyum göstermeli, aşındırma ve bozulmaya neden olmamalı, Uygulanan yüzeylerde, kalıcı etkiye sahip olmalıdır. Kullanım kolaylığı olmalıdır. Kokusuz olmalıdır. Ekonomik olmalıdır. Suda kolay çözünebilmelidir. Konsantre veya seyreltilmiş kullanıma dayanıklı olmalıdır. Temizleyici özelliği olmalıdır.

Kaynatma ile sterilizasyon: Steril edilecek malzeme, metal kapaklı kaplarda tamamı suyu içinde olacak şekilde 100 derecede 30 dakika kaynatılarak sterilizasyon gerçekleştirilir.

Maske takma; maske burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalıdır. Yüze uygunluk tam olmalıdır. N95 gibi özel tip maskeler için yüze uyum testi yapılmalıdır. Tükürük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman değiştirilmelidir. Tekrar kullanılmamalıdır. Ortak kullanılmamalıdır.

Kırmızı Çöp Torbası: Tıbbi atıkların toplanması için kullanılan, Tıbbi Atık Yönetmeliği’nde tanımlanan şartlara uygun, her iki tarafında Uluslararası Tıbbi Atık Amblemi ile Dikkat Tıbbi Atık ibaresi bulunan kırmızı renkli plastik torbadır. Mavi Çöp Torbası: Geri kazanılabilen cam malzemelerin toplanması için kullanılan mavi plastik torbadır. Siyah Çöp Torbası: Evsel nitelikli atıkların toplanması için kullanılan siyah plastik torbadır.

Enfeksiyon etkeni, taşıyıcı ile geçiş, giriş kapısı enfeksiyon zinciri elemanlarıdır.

Mikroorganizmaların doğal olarak yasayıp üredikleri ortama enfeksiyon kaynağı denir.

“Hücre yapısı göstermeyen ve tek başlarına metabolik aktiviteler bulunmayan oluşumdur. Ortada bir nükleik asit (DNA veya RNA) ve onu çevreleyen bir protein kılıfı bulunur. Bitkilerde ve hayvanlarda hastalık yapma özelliği gösterebilen, kılıf içermeyen ve kısa bir RNA molekülünden oluşanlarına virod denir.” Bu oluşumlara virüs denmektedir.

Bakteri sporu, mikobakteri ve zarfsız virüslere etkisiz olan ancak bir kısım vejetatif mikroorganizmalar ve zarflı büyük virüslere (genellikle 10 dk.) etkili olan dezenfeksiyon şekline düşük düzey enfeksiyon denir.

Temas ettiği proteinleri ve deriyi griye boyamak Orto-fitalaldehit (OPA) isimli dezenfektanın dezavantajlarından biridir.

Genel olarak katyonik deterjan özelliği gösteren yüzeye etkili bir dezenfektandır. Hasta cildine temas eden tansiyon manşonu ve stetoskop gibi kritik olmayan aletlerin yüzeylerinin temizliğinde de kullanılabilmektedir. Fungusid, baktersid ve virüsid olarak etkinliği vardır. Verilen bilgi Kuarter Amonyum Bileşiklerine aittir.

İdeal bir dezenfektan Ekonomik, kokusuz, ayrıca geniş bir antimikrobiyal özelliğe sahip olmalıdır. Ayrıca zehirli olmalıdır.

Gluteraldehit, Orto-fitalaldehit, Perasetik asit ve Hidrojen peroksit alet dezenfektanlarındandır. Fenolikler ise hastanelerde kullanılan yüzey dezenfektanları arasındadır.

Formaldehid sterilizasyonu için sıcaklığın 50-80, nem %60-80 olmalıdır.

Ellerdeki kontamine florayı tamamen uzaklaştırabilmek için antiseptik madde içeren sabunlarla yapılan el yıkamadır. Bu tür yıkama invaziv (girişimsel) bir işlem yapılmayacaksa hasta ile temastan önce ve sonra, hastaya at vücut sıvı ve sekresyonları veya bu örneklerin alınması veya taşınması esnasında kullanılan kaplarla temas sonrasında yapılmalıdır.” Bu el yıkama türü Hijyenik El Yıkamadır.

Sinek, bit, kene, fare gibi taşıyıcılara vektör denmektedir.

Mikroorganizmayı vücudunun üzerinde veya içinde barındıran, üremesi ve çoğalmasını sağlayan insan veya hayvana ‘uygun konakçı’ denir.

Bu oluşum, virüs olarak adlandırılır.

Dezenfeksiyon / sterilizasyon öncesinde fiziksel ve/veya kimyasal yöntemlerle bir yüzey veya malzemeden organik madde ve patojenleri uzaklaştırarak güvenli hâle getirme işlemine Dekontaminasyon denilmektedir.

Bakteri sporlarına etki göstermeyen fakat mikobakteri ve diğer mikroorganizmalara (genellikle 15 dk.) etkili olan dezenfeksiyon şekline ‘Orta düzey dezenfeksiyon’ denilmektedir.

Perasetik asit ya da peroksiasetik asit tüm mikroorganizmalar üzerine etkinliği olan bir sterilizandır. Otomatik makinelerde medikal (endoskop, artroskop), cerrahi ve diş ile ilgili materyallerin kimyasal sterilizasyonunda kullanılmaktadır.