BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME III - Deneme Sınavı - 6

ALS (Amiyotrofik Lateral Skleroz) hastalığı kadınları değil, erkekleri kadınlara kıyasla 1,5-2 kat daha sık etkilemektedir.

Kişinin duygusal tepkiler gösterebilme yetisi “duygulanım”; “yaygın ve uzun süreli duygulanım içinde bulunma hali “duygudurum”; hafif ama uzun süreli depresyon tablosu “distimi” ve depresyon-mani uçları arasındaki dalgalanmalar “bipolar bozukluk”tur. Vertigo ise baş dönmesi anlamına gelmektedir.

Gerçek bir neden olmaksızın ya da var olan nedenle uyumlu olmayan düzeyde hissedilen sürekli ve şiddetli kaygı durumunu ifade eden “yaygın anksiyete bozukluğu” yaşlılıkta en sık görülen kaygı bozukluğudur.

Solunumun 10 saniyeden fazla durması ve sonra yeniden başlaması şeklinde seyreden bozukluk “uykuda tıkayıcı solunumum durması” anlamına gelen “obstruktif uyku apnesi”dir.

Denge, konuşma, anlama, hissetme, algılama, akıl yürütme, öğrenme, anımsama gibi tüm istemli ve bilişsel işlevler yanında, iç organların ve salgı bezlerinin istem dışı çalışmaları sinir sistemi tarafından düzenlenmektedir.

Uzun süredir devam eden ya da edeceği öngörülen, kimi zaman yaşam boyu süren ve köklü tedavi olanakları kısıtlı olan hastalığa Kronik hastalık adı verilir.

İnme, tıkanan yada kanayan damarın beslediği beyin bölgesi, yeterli oksijen ve enerji alamayan hücrelerin ölmesi sonucu hasarlanan, oluşan hasarın yeri ve boyutlarına bağlı olarak, kişide çoğu zaman yaşam boyu süren işlevsel bozukluktur.

İnme nedeniyle oluşmuş bozuklular, felç, dil ve konuşma bozukluğu, algı, zihin ve bellek sorunları, duygudurum bozuklukları, ağrı ve diğer duyu bozukluklarıdır.

İnmede iyi bir bakım programı uygulatabilmek için;

Ev egzersizleri yapmak
Ruhsal durum değişikliklerini dikkate almak
Hastanın iletişimde kalmasını desteklemek
Beslenmesine özen göstermek
Bağırsak ve idrar yollarının bakımını yapmak çok önemlidir.

Belirli bir hastalık adı değil zihinsel yetilerde günlük yaşamı bozacak düzeydeki
azalmayı, bozulmayı tanımlayan genel terime "Demans" adı verilir.

Başka hastalığa bağlı sekonder demanslar:

Normal basınçlı hidrosefali
Toksik ve metabolik demanslar
Enfeksiyonlara ikincil demanslar
Beyinde yer kaplayan durumlara ilişkin demanslar
Bağışıklık hastalıklarındaki demanslar

Alzheimer hastalığının belirtileri;

Unutkanlık

Dil ve iletişim bozukluğu

Kişilik ve davranış değişiklikleri

Soyut düşünmede sorunlar

Uyku değişiklikleri

Yön ve zaman duygusunda bozukluk

Parkinson hastalığı belirtileri;

Katılaşma
Yürüme Bozukluğu (öne eğik bir şekilde aceleci ve küçük adımlarla yürüme)
Hareket yavaşlaması
Titreme
Bedensel duruş bozukluğu
Otonomik bozukluklar

ALS (Amiyotrofik Lateral Skleroz) her iki motor nöron sistemini etkileyerek hareket etme, yutma, konuşma ve nefes alma kaslarını kontrol eden motor nöronların ilerleyici kaybına yol açan bir hastalıktır.

Prognoz, bir hastalığın seyir özellikleri, iyiye ya da kötüye gitme olasılığı ve hastalığın sonuçları ile ilgili öngörüler anlamına gelir. Doğru cevap 'A' seçeneğidir.

Yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık gibi faktörler kalp-damar hastalıklarında önlenemeyen risk faktörlerindendir.  Diyabet, hipertansiyon, sigara kullanımı, obezite gibi faktörler ise önlenebilen risk faktörleri arasındadır. Doğru cevap 'D' seçeneğidir.

Metabolik sendromu oluşturan bileşenler arasında önemli bir faktör olarak yer almakla birlikte diyabet, (diabetes mellitus, şeker hastalığı), pankreas bezinden insülin salgılanma yetersizliğine ya da hücrelerin insüline yanıtsızlığına bağlı olarak ortaya çıkan kan şekeri yüksekliğinin yol açtığı bir metabolik hastalık grubudur. Farklı günlerde yapılan en az iki ölçümde açlık kan şekerinin 126 mg/dL’nin üzerinde bulunması ile diyabet tanısı konulmaktadır. Doğru cevap 'C' seçeneğidir.

Damarsal etkileri nedeniyle inme, koroner kalp hastalığı, böbrek işlev bozukluğu, baldır ağrıları, aralıklı topallama ve ayak uçlarında iyileşmeyen yaralar, çevrel sinirler üzerindeki etkileri nedeniyle uyuşma, iğnelenme, karıncalanma yakınmaları ve katarakt gelişimini hızlandırması nedeniyle de görme bozuklukları yaşlılıkta diyabetin kendisi fark edilmeden önce ortaya çıkabilen komplikasyonlardır. Doğru cevap 'C' seçeneğidir.

Hipertansiyon hakkında bazı doğru bilinen yanlışlar vardır. Bunlar: 

- Hipertansiyon şiddetli baş ağrısı, yorgunluk, çarpıntı gibi birçok yakınmaya neden olur. 

- Tansiyonu yükselen kişi bunu hemen fark eder. Kişinin bir yakınması yoksa tansiyonu normal seyrediyor demektir.

- Tansiyon ilaçları‘ tansiyon yükseldiğinde al‘n‘r normale döndükten sonra tedavinin sürdürülmesine gerek yoktur.

- Yaln‘ızca sinirli ve gergin insanlarda hipertansiyon gelişir. Belli bir yaştan sonra sonra hipertansiyon oluşmaz.

Bu bilgilerin aksine hipertansiyon çoğu hastada herhangi bir belirti vermeden ilerlediği bilinen bir gerçektir. Doğru cevap 'D' seçeneğidir.

Atrial Fibrilasyon (AF) kalbin normal kasılma ritmine kalp kulakçıklarının (atrium) eşlik edemediği ve düzenli ritmik kasılmalar yerine yalnızca sürekli bir titreşim yapabildiği bir bozukluktur. Doğru cevap B'dir.