BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME III - Deneme Sınavı - 16

Belediyeler; yardıma muhtaç olan yaşlı bireylerin barınması için huzurevi yapmak, ücretsiz muayene ve ilaç yardımı yapmak, gıda, yakacak, belediye otobüslerinden ücret- siz veya indirimli yararlanmaların sağlanmak gibi görevleri yerine getirmektedir. Ay- rıca, poliklinik hizmetleri, aşevinden evlere yemek dağıtımı, para yardımı, ambulans ile evden alınarak sağlık hizmetleri ve/veya cenaze hizmetlerinin sağlanması ve özel gün kutlamaları, sinema, tiyatro gibi faaliyetleri düzenleyebilmektedirler (megep.meb. gov.tr). Tablo 5.2 Türkiye’de Belediyelere Bağlı Huzurevlerinin sayısını ve kapasitesini göstermektedir.

Bu yönergede; Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri (ADSM), aile hekimi, aile sağlığı merke- zi, bakan, bakanlık, birim, evde sağlık hizmeti, genel müdürlük, grup başkanlığı, komis- yon, koordinasyon merkezi, kurum amiri, mobil birim, müdürlük, sağlık kurumu, sorum- lu tabip, toplum sağlığı merkezi görev almakta ve görevleri tanımlanmaktadır.

Sinir sistemi, canlılığını ve işlevlerini sürdürebilmek için diğer tüm organ ve sistem- lerden çok daha fazla enerji ve oksijen desteğine gereksinim duyar. Sinir sisteminin bu ge- reksinimini karşılayacak yeterli oksijen ve enerjiyi taşıyan kan akımı, yoğun bir damarsal donanımla sağlanır. Doğru cevap C'dir.

Kronik hastalık: Uzun süredir devam eden ya da edeceği öngörülen, kimi zaman yaşam boyu süren ve köklü tedavi olanakları kısıtlı olan hastalık anlamına gelir. Doğru cevap B'dir.

Komorbidite: Aynı kişide birincil hastalığa ek olarak, farklı bir ya da daha fazla hastalığın bulunması durumudur. Doğru cevap D'dir.

Tıkayıcı (iskemik) ve kanayıcı (hemorajik) olmak üzere iki tip inme vardır. Doğru cevap E'dir.

Bulantı ve kusma bu belirtiler arasında yer almaz. Doğru cevap A'dır.

Çalışmayan kaslardaki hücreler, kullanılmamaya bağlı olarak kaybedilir ve giderek kas hacmi azalır. Bu duruma atrofi denir. Atrofi gelişen kasın gücü ve hareket ye- teneği de giderek azalır. Doğru cevap B'dir.

ALS’de ortaya çıkan yutma güçlüğü beslenme yetersizliğine neden olması ve aspirasyon riski oluşturması açısından büyük önem taşır. Doğru cevap D'dir.

Görme keskinliği, görme alanı ve karanlığa uyum bozuklukları, ışığa karşı duyar- lılık, uzaklık ve derinlik algılama sorunları gibi değişiklikler denge sisteminin önemli bi- leşenlerinden olan görsel veri girişini bozar. Doğru cevap C'dir.

Psikoz; bilişsel ve davranışsal bozukluklara neden olan ve kendini özellikle sanrılar ve var-sanılar (halusinasyonlar) ile gösteren bir ‘gerçeklik duygusundan ayrılma’ hâlidir. Doğru cevap E'dir.

Fobik Bozukluklar: Yaşlılıkta sık görülen anksiyete bozukluklarındandır. Fobik bozukluk, bir durum ya da bir nesne ile her karşılaşmada ortaya çıkan yoğun kaygı duygusudur. Bu duyguya yol açan durumlardan kaçınma davranışı çok belirgindir. Doğru cevap A'dır.

Yaşlılık, rezerv biyolojik kapasitelerin azalması ile karakterize; fizyolojik, psikolojik, ekonomik ve sosyal yönleri olan bir süreçtir. Doğru cevap E'dir.

Dünya Sağlık Örgütü, yaşam kalitesini “amaçları, beklentileri, standartları ve ilgilerini göz önüne alarak bireylerin içinde yaşadıkları kültür ve değerler sisteminde kendi konumları ile ilgili algıları” biçiminde tanımlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Sağlık açısından yaşam kalitesinin ölçümündeki amaç, yaşlının mevcut potansiyel durumu ile varsa hastalığının, kişinin yaşamını algılamada ve iyi olma durumu üzerinde yarattığı etkilerin nesnel olarak belirlenmesidir. Doğru cevap D'dir.

Bununla birlikte, yaşlılıkta yaşam kalitesinin göstergelerini, farklı araştırmacıların açıklamaları çerçevesinde, dört kategoride değerlendirmek de mümkündür. Besinsel göstergeler bunların arasında yer almaz. Doğru cevap B'dir.

Yaşlılıkta Sosyal ve Bilişsel Durumlar: Yaşlının sosyal ve bilişsel durumu yaşam kalitesini etkilemektedir. Yaşlıya aile desteğinin az olması, yaşam beklentisinin azalması, sağlık hizmetlerine ulaşmada güçlükler, sosyal tecrit, ekonomik zorluklar, yaşam doyumunun azalması yaşam kalitesini azaltabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Boş zaman ve eğlence bu başlıklar altında yer almaz. Doğru cevap C'dir.

Bu genel kabule ek olarak aşağıda belirtilenler bireysel düzeyde yapılması önerilen uygulamalardır:

1. Düşmelerin önlenmesi
2. Bedensel etkinliğin artırılması
3. Bağışıklama hizmetlerinin sunulması
4. Kişisel bakım ve evde bakım hizmetlerinin sistematik olarak sunulabilmesi
5. Sağlık çalışanlarının geriatrik ve gerontolojik açıdan kapasitelerinin geliştirilmesi. Doğru cevap D'dir.

Yaygın olarak kullanılan diğer ölçekler arasında, DSÖ Yaşam Kalitesi Ölçeği (World Health Organization-Quality of Life- WHO-QOL). Doğru cevap B'dir.