BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME II

Bir kişinin; ayakta dik duran, yüzü bize dönük, alın önde, baş ve gövdesi dik, kolları yanlarda aşağıya sarkık, avuç içi karşıya bakar, ayaklarının birleşik ve paralel olduğu pozisyona anatomik duruş denir. Tüm yönler ve pozisyonlar anatomik duruşa göre tanımlanır.

Yatağa bağımlı bireyde pozisyonlama yapılmadığı veya yanlış yapıldığında; metabolizma hızında azalma, doku ve kaslarda atrofi, kemiklerde deminerilizasyon, kan akımında yavaşlama, akciğer ventilasyonunda azalma, trombus oluşumu, eklemlerde kontraktürler, osteoporoz, konstipasyon, deri bütünlüğünde bozulma (dekübitüs ülserleri) gibi istenmeyen durumlar gelişebilir.

En fazla basınç altında kalan kısımlar başın arkası, kürek kemiklerinin üzeri, ayak tabanları ve topuklardır.

Bakım hizmeti veren kişi, yüzünü ve gövdesini yatağa çevirir, yataktan destek aldığı eliyle bireyin arkadan omzu kavranarak sırtı desteklenir. Diğer elle hastanın dizlerinin altından tutarak kendisine doğru çevirir. Hastanın ayakları yataktan sarkıtılır. Birey, bir süre yatak kenarında oturtulur. Karsıya bakması söylenir. Bu arada bireye bas dönmesi, göz kararması, bulantı, baygınlık hissi olup olmadığı sorulur ve gözlenir. Bireyin tansiyon ve nabzı kontrol edilir. Eğer bu belirtiler var ise birey ayağa kaldırılmaz. Tekrar yatağa yatırılır. Birey yatağın kenarına oturtulur. Yatağın kenarında hasta bir süre oturduktan sonra bakım elemanı, hastanın önünde durur. Bireye omuzlarını tutmasını söyler, bakım hizmet i veren kişi bakımını üstlendiği bireyin koltuk altlarından ve sırtından kavrayarak bireyi ayağa kaldırır.

Egzersizin amacına ulaşması için dikkat edilmesi gereken hususlar: başlamadan önce, mutlaka doktor kontrolünden geçmelidir, egzersiz öncesi kalp hızı ve kan basıncı mutlaka bilinmelidir, egzersiz öncesi ve egzersiz sırasında sıvı alınmalıdır, yaz aylarında özellikle yoğun egzersizlerden kaçınılmalıdır, aşırı yorgunluk, solunum sıklığı, bayılma hissi, bacaklarda kramp egzersizi sonlandırma için kıstas olmalıdır.

Reçetelendirmede, egzersizin süresi, yoğunluğu, sıklığı önemlidir. Kişi bu egzersiz re-çetesini zorlanmadan başardığında süre ve şiddeti yavaş yavaş arttırılmalıdır. Bireyler için egzersiz reçetesi düzenlerken dört kıstas dikkate alınmalıdır: Egzersiz süresi, egzersiz şiddeti, egzersiz frekansı ve egzersiz tipi.

Egzersizin beklenen hedefine ulaşması için dikkat edilmesi gereken hususlar su şekilde sıralanabilir: Kişiye özel olmalı, program bireyin mevcut hastalıklarına, yaşam tarzına uygun olmalı, birey tarafından onaylanmalı, kolay anlaşılabilmesi ve takibi için yazılı ve görsel materyallerle zenginleştirilmeli, kişisel programlar yanında grup programlarını da içermeli, mevcut hastalıklara uygun değişiklikler yapılmalıdır.

Ergonomi; günlük hayatta kullandığımız materyallerin bireyin vücut yapısına uyarlanmasıdır.

Kontraktür; eklemi direkt etkileyen ya da o eklemde harekete neden olan kas ile antagonist kas arasındaki kuvvet dengesizliğinden kaynaklanan, eklemin hareketsiz kalma durumudur.

İnsan vücuduna şekil veren ve ona hareket etme imkânı sağlayan hareket sisteminin diğer adı lokomotor sistemdir.

İnsan vücudunun ağırlık merkezi, sakral 2. Vertebranın bir-iki cm önündedir.

Gövdenin tam ortasından, önden arkaya geçen, vücudu dikey olarak sağ ve sol olmak üzere iki eşit bölüme ayıran Sagital Düzlem/Frontal Eksendir.

Sağdan sola doğru geçerek vücudu dikey şekilde ön ve arka iki bölüme ayıran Frontal Düzlem/Sagital Eksendir.

Vücudu ortadan keserek alt ve üst bölümlere ayıran, yere paralel olan düzlem Horizontal Düzlem/Vertikal Eksendir.

Fleksiyon hareketi Sagital Düzlem/Frontal Eksen düzlemi üzerinde gerçekleşir.

Ekstansiyon hareketi Sagital Düzlem/Frontal Eksen düzlemi üzerinde gerçekleşir.

Abduksiyon hareketi Frontal Düzlem/Sagital Eksen düzlemi üzerinde gerçekleşir.

Rotasyon hareketleri Horizontal Düzlem/Vertikal Eksen düzlemi üzerinde gerçekleşir.

Kasın doğru olmayan pozisyonda sürekli olarak kasılması ve antagonist kasın hareketi kontrol edememesi sonucu kontraktür meydana gelir. Kontraktür, ekstansör kaslardan daha kuvvetli olan fleksör kaslarda daha çok görülür.

Bir cismin hareketinde dengenin sağlanabilmesi için uyulması gereken kurallar şunlardır:
Cismin taban yüzeyinin geniş olması ya da taban düzleminin genişletilmesi, ağırlık çizgisinin taban düzlemi içinde bulunması ve ağırlık merkezinin taban yüzeyine yakın olması gerekir. III: madde doğru değildir.