BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME II

Demans, bireyin entelektüel ve sosyal yeteneklerinin, günlük fonksiyonlarını etkileyecek şekilde kaybıdır. Hastalık doğası gereği ilerleyici özelliktedir. Demans tanısı olan bireylerde yemek yemek büyük bir problem haline dönüşebilir.

Böbrek hastalarının kuru baklagil tüketmemesi gerekmektedir. Bu nedenle III. Madde yapılmaması gerekenlerdendir. I. ve II. Maddede söylenenler doğrudur.

Enfeksiyon, hastalığa neden olabilen grip ve verem gibi mikrop ya da parazitlerin herhangi bir yolla vücuda girmesiyle oluşan bir hastalıktır. Enfeksiyon hastalıkları, genellikle bireyden bireye ya da bir türden diğerine geçebildiği için “bulaşıcı” niteliktedir. İlaç tedavisinin neden olduğu besinlerin sindirimi ve emilimindeki güçlükler kilo kaybına yol açar. Bu nedenlerle, bireyin iyileşmesinde beslenmenin çok önemi vardır. Enfeksiyon en sık görülen, dikkat edilmediği takdirde bebek, okul öncesi çocuk ve yaşlılarda ölüme yol açabilen hastalıkların başında gelir.

Trakeostomi tüpü kullanan bireylerde yutkunurken acı ve ağrı olabilir; ameliyat sonrası şişlikler nedeniyle yutkunma yeterince fonksiyonel olmayabilir. Birey, doğru ve uygun (emin olarak) şekilde yutkunmasını ancak dil ve konuşma bozuklukları uzmanı yardımıyla öğrenebilir.

Gastro-Jntestinal yolla beslenemeyen ya da bu yolla beslenmesi sakıncalı olan bireylerde yeterli besin maddelerinin damar yoluyla verilmesi işlemine Total Parenteral Beslenme (TPN) denir.

Açık yanık havayla temas ettiğinde ağrıya sebep olacağından yaranın hemen hava ile teması kesilmelidir. Yara nemli, steril gazlı bezle kapatılmalıdır. Bu aynı zamanda enfeksiyon riskini de azaltacaktır.

Bakım hizmeti verenler, zehirlenme durumlarında 24 saat hizmet veren Zehir Danışma Merkezi’nden (114 UZEM) de bilgi alma yoluna başvurabilir.

Beslenme ve yutma becerilerinin gelistirilmesi birden fazla anatomik, nörofizyolojik, çevresel, sosyal ve kültürel faktörden etkilenen son derece karmaşık bir süreçtir.

İştah, yemeği sevme, sofra zevki gibi yemek yemenin alt yapısını içeren evre yemeğe hazırlık evresi, emme, çiğneme yoluyla yiyecekleri yutağa hareket ettirme ağız evresi, yutma eyleminin başlatılması, lokmanın yutaktan boğaza doğru sıkıştırılarak gönderilmesi yutak evresi, yemek borusunun üst ve alt bölümlerindeki sfınkterlerin açılıp kapanarak kasılmalarla lokmaları sıkıştırıp aşağı göndermesi de, mideye geçiş evresidir.

Hastanede kalış süresinin uzaması, iyileşme döneminin uzaması, hastalık döneminde çoklu problemlerden dolayı maliyetin artması, morbidite artışı, mortalite artışı yetersiz ve dengesiz beslenmenin ikincil etkilerindendir.

Ağız içi, gırtlak ve özefagus kanserleri, Baş- boyun bölgesini ilgilendiren hasarlar veya cerrahi girişimler, ağız hijyeninde problemler, çürük, eksik diş ve uygun olmayan protezler, Baş- boyun bölgesini ilgilendiren problemlerden kaynaklı yutma bozukluklarıdır.

Yaşamları boyunca özel bakıma ihtiyaç duyma, çok ağır zeka geriliği olan tam bağımlı bireylerin özelliklerindendir.

Dengeli beslenme yoluyla sağlığın korunması birincil, ikincil ve üçüncül korunma olmak üzere üç düzeyde gerçekleşir. Lifli gıdaların diyette arttırılması, Hayvansal gıdaların diyette azaltılması birincil korunma; Aşılar ve kollestrol takibi ise ikincil korunma tanımıdır. Semptomların kronikleşmeden tedavisi de üçüncül korunmanın tanımıdır.

Beslenme ilkeleri ve besin gereksinimini “Bebeklik Dönemi”, “Çocukluk Dönemi”, “Ergenlik Dönemi” ve “Yaşlılık Dönemi” şeklinde dört fizyolojik dönemi esas alarak incelemek mümkündür.

İmmun sistemin yetersiz tepkisi, Enfeksiyona eğilimin artması, yara iyileşmesinde gecikme, hipoproteinemi, bağırsak hareketliliğinde azalma, kemik iliği depresyonu yetersiz ve dengesiz beslenmenin birincil (primer) etkileridir. Mortalite artışı ise ikincil (seconder) etkidir.

Yakıcı maddelerin alındığı ve hasta yaralınının ne yiyip içtiğinin bilinmediği durumlarda hastanın kusturulmaması gerekliliği zehirlenme durumlarında bakım elemanının bilmesi gereken ilk yardım kurallarındandır.
İntestinal tüplerin tespiti yapılırken cildi tahriş etmemek enteral beslenmede bakım elemanını dikkat etmesi gerekenlerden biridir.
Diğer seçenekler de çeşitli hastalıklardan kaynaklı yutma bozukluklarında dikkat edilmesi gerekenlerdir.

Yutma fonksiyonu; yemeğe hazırlık evresi, ağız evresi, yutak evresi, mideye geçiş evresi olarak dört evrede incelenir.

Lifli gıdaların diyette arttırılması, beslenme konusunda sağlığın korunmasında birincil korunma aşamasıdır.

Dengeli bir beslenme için doymuş yağ içieren ürünlerden uzak durmak, ve yerine yeterli miktarda doymamış yağ içeren ürünlerden tüketmek gereklidir.