BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME II

Aile ve/veya bakım hizmeti verenlerin 1-3 yaş çocuğun Kendi üzerinde ya da oyuncak bebek üzerinde vücut kısımlarını göstermesi istenmelidir. Çocukla birlikte kitap okuyarak resimleri hakkında konuşmalı ve sayfaları onun çevirmesine fırsat verilmelidir. Bir buçuk yaşından sonar kitaplara bakarken “hangisi kuş?, ağaç nerede?, çocuğu göster” gibi sorular sorulmalıdır. Bol bol konuşup, sorduğu soruları cevaplandırılmalıdır. Nesnelerden bahsederken nesnelerin adı söylenmelidir. Şıklardaki diğer maddeler daha küçük yaş gurubu bebeklerin dil gelişimini desteklemek için uygun davranışlardır.

Engelli bir bireyle iletişim halindeyken diğer herkesle iletişim kurarken olduğu gibi belirli bir saygı ve kibarlık içinde hareket etmek gerekir. Engelli birey küçük bir çocuk değilse, bakım verenin asla engelli birey yerine karar vermemesi gerekir.

Zihinsel engelli bireye, sevgi ve şefkat ile yaklaşarak, bilgileri tam olarak anlaması ve algılamasına izin vermek, teşvik etmek, yavaş kararlar almaları konusunda sabırlı olmak, anlattıklarınızı örneklerle desteklemek, yapmasını istediklerinizi basit bir dille anlatmak, kendi kendilerine bir şeyler başarabilmelerini desteklemek, bakım verenlerin zihinsel engellilere karşı en temel sorumluluklarındandır.

Otistik özellikler gösteren bireyler göz teması kurmaktan kaçınırlar. Bu nedenle duygusal bağ kurmaları zordur. Dokunulmayı sevmezler ve isimleriyle seslenildiğinde dahi tepki vermeyebilirler. Nedensiz gülme ve ağlamalar, korkular gibi bazı duygusal tepkiler gözlemlenebilir, duyusal uyaranların bazılarına aşırı duyarlı tepkiler gösterip, bazılarına duyarsız kalabilirler.
Otistik özellikler gösteren bireylerin en belirgin özelliklerinden biri iletişim becerilerinde gösterdikleri sınırlılıklardır. Otizmli bireylerde genellikle sözel ve sözel olmayan iletişim, oyun ve sosyal ilişki güçlüğü gibi gelişimsel sorunlar görülmektedir. Anlatma ve söyleneni anlamada güçlükler yaşayabilirler.

Otizmli bireyle göz teması kurarak konuşmalı, “yanıma gel”, “buraya otur” gibi komut ifadeleri vurgulanmalı, iletişim kurarken çevrede bireyin dikkatini dağıtacak nesnelerin ve kişilerin olmamasına dikkat etmeli, iletişimi bakım veren başlatmalı, sevdiği veya ilgi duyduğu konulardan başlanmalıdır.

Bakım veren, işitme engelli bireylerin dudak hareketlerini ve mimiklerini takip etmesini sağlamalı, Normal bir ses tonuyla konuşmalı, dudak hareketlerini abartmamalı, etraftaki nesne ve yapılan işler tanıtılmalı, İyi bir dinleyici olmalı ve konuşmaya cesaretlendirilmeli, konuşmalarına karşılık verilmeli, Dikkat dağıtan vücut hareketlerinden kaçınılmalıdır. Yani abartılmış dudak ve vücut hareketleri işitme engellilerin konuşma becerilerini olumsuz etkiler.

Dil ve konuşma bozukluklarının pek çok çeşidi vardır; bazı sesleri söyleyememe (sesletim/artikülasyon bozukluğu), akıcılık bozuklukları (kekemelik, hızlı-bozuk konuşma), felç sonrası konuşamama (afazi) bunlardan bir kaç tanesidir.

Sesletim/artikülasyon bozukluğu, kekemelik, hızlı-bozuk konuşma, afazi gibi dil ve konuma bozuklukları olan ve bu nedenle dili ifade etmede ve anlamada sorunlar yaşayan bireylerin yetersizlik durumlarına göre bazen geçici bazen de kalıcı çözümler için alternatif ve destekleyici iletişim sistemleri kullanılabilir. Bunlar: jest, işaret dili, resim- fotoğraf, bilgisayar destekli sistemlerdir. İşitme cihazı işitme engelli bireyler için uygundur.

İletişim bilgi, duygu, düşünce ve benzeri aktarımlar ile diğerlerini etkilemektir. Karşısındaki kişi ya da kişilere mesaj vermektir. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

İletişimin olabilmesi için gereken unsurlar mesaj, kaynak, alıcı ve ortamdır. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

İletişim, dil ve konuşma kavramlarını bir arada düşündüğümüzde iletişim bir amaç, dil bir araç, konuşma ise eylemdir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Deneyimler zihinde kayıt edilir, benzerliklerden ve farklılıklardan anlam çıkartılır, sonunda düşünce oluşur. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Alıcı dil dilin söylenin anlama ve dinleme yetisini oluşturan biçimidir. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

6-12 arasındaki bebeklerde dil gelişimini desteklemek amacıyla

Otistik özellikler gösteren bireyler göz teması kurmaktan kaçınırlar. Bu nedenle duygusal bağ kurmaları zordur. Dokunulmayı sevmezler ve isimleriyle seslenildiğinde dahi tepki vermeyebilirler. Nedensiz gülme ve ağlamalar, korkular gibi bazı duygusal tepkiler gözlemlenebilir, duyusal uyaranların bazılarına aşırı duyarlı tepkiler gösterip, bazılarına duyarsız kalabilirler. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Görme engelli bireylerin yanından herhangi bir şey söylemeden ayrılmamak, eğer ayrılmak gerekiyorsa mutlaka haber vermek gerekir. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Alternatif ve destekleyici iletişim jest, işaret dili, resim, fotoğraf gibi materyaller benzeri sembol sistemleri ile bilgisayar destekli sistemleri içermektedir. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Empati bir başka insanın duygularını ve düşüncelerini sezebilmek, fark edebilmek, algılayabilmek yeteneği olarak tanımlanabilmektedir. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.