aofsorular.com
YAB102U

BAKIM HİZMETİ VERENLER İÇİN VÜCUT MEKANİĞİ VE EGZERSİZ

9. Ünite 21 Soru
S

Vücut mekaniği bilimi nedir?

İnsan vücudu; kaslar, eklemler ve kemiklerin şekillendirdiği bir oluşumdur. Bu oluşuma, vücuttaki birçok sistemle işbirliği halinde çalışmasını öğreten bilime, Vücut Mekaniği Bilimi denir.

S

Bir cismin hareketinde dengenin sağlanabilmesi için uyulması gereken kurallar nelerdir?

Cismin taban yüzeyinin geniş olması ya da taban düzleminin genişletilmesi,

Ağırlık çizgisinin taban düzlemi içinde bulunması,

Ağırlık merkezinin taban yüzeyine yakın olması

S

Anotomik duruş nedir?

Bir kişinin

Ayakta dik duran, yüzü bize dönük, alın önde, baş ve gövdesi dik, kolları yanlarda aşağı sarkık, avuçiçi karşıya bakar, ayaklarının birleşik ve paralel olduğu pozisyona denir.

S

Sagital Düzlem/Frontal Eksen nedir?

Sagital Düzlem/Frontal Eksen: Sagital düzlem; gövdenin tam ortasından, önden arkaya geçer, vücudu dikey olarak sağ ve sol olmak üzere iki eşit bölüme ayırır. Bu düzlem üzerinde fleksiyon ve ekstansiyon hareketleri meydana gelir.

S

Frontal Düzlem/Sagital Eksen nedir?

Frontal Düzlem/Sagital Eksen: Sağdan sola doğru geçerek vücudu dikey şekilde ön ve arka iki bölüme ayırır. Bu düzlem üzerinde abduksiyon ve adduksiyon hareketleri meydana gelir.

S

Horizontal Düzlem/Vertikal Eksen nedir?

Horizontal Düzlem/Vertikal Eksen: Vücudu ortadan keserek alt ve üst bölümlere ayıran, yere paralel olan düzlemdir. Bu düzlem üzerinde rotasyon hareketleri meydana gelir.

S

İyi duruş özellikleri nelerdir?

İyi duruş özellikleri;

Baş dik, çene ile aynı doğrultuda

Göğüs dik ve kalkık

Karın düz

Sırt normal kıvrımında

Ayak parmakları ileride ve ağırlık ayakların dış kenarında olmalıdır.

S

Kötü duruşun özellikleri nelerdir?

Kötü duruşun özellikleri;

Baş öne doğru eğik,

Göğüs düz veya içe dönük,

Karın ileriye doğru çıkmış,

Sırt normal kıvamını kaybetmiş,

Ayak parmakları içe veya dışa doğru ayakların iç kenarında olmasıdır.

S

Vücut mekaniğine göre uygun oturuş nasıl olmalıdır?

Vücut mekaniğine uygun oturuş; baş dik, çene ileride, boyun hafifçe öne kavis yapmış, ayak tabanları yere tamamen temas etmiş durumdadır. Sırt ve bel iskemleye dayanmalıdır, gerekirse desteklenmelidir. Diz ve kalça 90 derece olmalıdır. Sandalye ne alçak olup kalçanın aşırı bükülmesine, ne de yüksek olup bireyin aşağı doğru kaymasına izin vermemelidir. Bir başka deyişle, oturulan iskemlenin anatomik duruşu sağlayacak şekilde yapılmış (bireyin bacak uzunluğuna uygun)olması gerekir. Ayak tabanları yerle temas etmeli, dizler sandalyenin oturma bölümünden 3-4 cm ayrı olmalıdır. Böylece bacağın arkasında, diz çukurunda bulunan popliteal arter ve sinire bası gelmesi önlenir.

S

Vücut mekaniğine uygun şekilde yürüme nasıl olmalıdır?

Vücut mekaniğine uygun şekilde yürüme için; baş dik, çene ileri doğru, boyun anatomik pozisyonunda, kollar iki yanda gevşek ve rahat bir şekilde sarkık olmalıdır. Ayak parmakları çene ile aynı doğrultuda olup ağırlık ayakların dış kenarındadır. Yürüyüş sırasında kolların ayaklarla koordineli salınması gözlenmeli; hasta/yaşlı bu konuda uyarılmalıdır. Çünkü kol salınımları destek yüzeyini arttırarak, dengenin daha iyi sağlanması için sanal baston görevi görecektir.

S

Yatağa bağımlı bireyde pozisyonlama yapılmadığı veya yanlış yapıldığı durumlarda ne gibi bozukluklar ortaya çıkabilmektedir?

  • Metabolizma hızında azalma,
  • Doku ve kaslarda atrofi,
  • Kemiklerde deminerilizasyon,
  • Kan akımında yavaşlama
  • Akciğer ventilasyonunda azalma,
  • Trombus oluşumu,
  • Eklemlerde kontraktürler,
  • Osteoporoz,
  • Konstipasyon,
  • Deri bütünlüğünde bozulma.
S

Vücut mekaniğine uygun yatış pozisyonlarından "Sağ Yan Yatış Pozisyonu (Sağ Lateral)" pozisyonu nasıl olmalıdır?

En çok basınca maruz kalan bölgeler kalça kemiği, dizin yan tarafları ve kulaklardır. Hasta bireyi yan yatırırken alttaki bacak daha fazla bükülür, üstteki bacak daha az bükülür ve iki bacak arasına yastık konarak desteklenir. Altta kalan kolun vücudun altında kalmamasına dikkat edilir. Üstte kalan kolun altına yastık konarak desteklenir. Ayrıca bireyin sırtüstü düşmesini engellemek için sırtına yastık koyarak desteklenmelidir

S

"Yüz Üstü Hafif Yan Yatış Pozisyonu (Sims)" nasıl olmalıdır?

En fazla basınç altında kalan kısımları dizin yan tarafları, dirsekler, kulaklardır. Alttaki bacak daha fazla bükülür, üstteki bacak daha az bükülür ve iki bacak arasına yastık konarak desteklenir. Kolun altına yastık konarak desteklenir. Ayak tabanı rulo şeklinde veya yumuşak ufak bir yastıkla desteklenir.

S

"Yarı Oturur Pozisyon (Semi Fowler)" nasıl olmalıdır?

En fazla basınç altında kalan kısımları başın arkası, dirsekler ve arkası ve topuklardır. Baş ve boyun, diz arkası, topuklar, ayak tabanları yastıklarla desteklenir. Ayrıca bireyin kolunun altı da yastıkla desteklenmelidir.

S

"Oturur Pozisyon (Fowler)" nasıl olmalıdır?

En fazla basınç altında kalan kısımları başın arkası, kürek kemiklerinin üzeri, topuklardır. Bireyin baş ve boyun, bel arkası, ayak tabanları, kolunun altı yastıkla desteklenir.

S

Bakım hizmeti veren kişi bireyin yatakta oturtulmasını nasıl gerçekleştirir?

Bakım hizmeti veren kişi yüzü ve gövdesi yatak başucuna bakacak biçimde durmalı, yataktan uzak olan ayak önde olmalıdır.

Bakım hizmeti veren kişi, yatağa yakın olan kolunu bireyin gövdesi üzerinden uzatarak, elini hastanın baş ve boynunu destekleyecek şekilde yerleştirmelidir.

Diğer el ile yataktan destek alınır. Bakım hizmeti veren kişi, kendi ağırlığını öndeki ayaktan arkadaki ayağa kaydırırken bireyin üst gövdesini yukarı doğru kaldırır ve oturma pozisyonuna getirir.

S

Egzersiz nedir?

Egzersiz; enerji harcamamızı gerektirecek, düzenli ve bir amaca ulaşmak için yaptığımız bedensel hareketlerdir.

S

Kontraktür nedir?

Kontraktür; eklemi direkt etkileyen ya da o eklemde harekete neden olan kas ile antagonist kas arasındaki kuvvet dengesizliğinden kaynaklanan, eklemin hareketsiz kalma durumudur.

S

Yaşlı bireylerle yapılabilecek egzersiz türleri nelerdir?

  1. Germe egzersizleri
  2. Denge egzersizleri
  3. Kuvvetlendirme egzersizleri
  4. Aerobik egzersizleri
S

Ergonomi nedir?

Ergonomi; günlük hayatta kullandığımız materyallerin bireyin vücut yapısına uyarlanmasıdır.

S

Aerobik egzersizlerin yararları nelerdir?

Düşük tempoda koşmak, yürümek, yüzmek gibi aerobik egzersizler, kas kuvvetini, esnekliği ve aerobik kapasiteyi arttırır, fiziksel fonksiyonları düzelterek sakatlığı azaltır. Hem keyifli hem de bireyin fazla yorulmadığı egzersizlerdir. Ayrıca pek çok alanda (evde, dışarıda, parkta, spor salonunda), herhangi bir materyal gerektirmeden yapılabildiği için tercih edilir.