BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME II - Deneme Sınavı - 21

Ergenlik döneminde kızlarda adet kanamaları başlar ve menapoza kadar devam eder. Sperm üretimi, testislerde büyüme, sesin kalınlaşması ve boyda ani uzama erkeklerde görülen değişikliklerden bazılarıdır.

Alın bölgesinde genişleme ergenlik sürecinde erkeklerde görülen değişikliklerden birisidir.

Döllenmiş yumurtaya zigot adı verilir.

Halk arasında rahim ya da döl yatağı olarak da bilinen ve memeli hayvanlarda
bulunan gebelik organına uterus adı verilir.

Human İmmunodeficiency Virüsü (HIV) tedavi edilemeyen hastalılardan birisidir. Diğer seçeneklerdeki hastalıklardan vertigo, cinsel yolla bulaşmazken diğer hastalıların tedavisi mümkündür.

Diğer cinsel suçlarda olduğu gibi,
engelli bireylerin cinsel istismarında suçu işleyenlerin çoğunluğu mağdurun çevresinde olan
ve mağduru tanıyan kişilerdir. Bunlar arasında en büyük çoğunluğu bakım hizmetini verenler (kişisel bakımını yapanlar, sağlık hizmeti verenler vb.), birinci derece akrabalar, komşular
ya da aile dostları oluşturmaktadır. Sanılanın aksine yabancılar (%8), sevgililer (%4) ya da
üvey aile üyeleri (%2) bu listenin en sonunda gelmektedir

Menopoz bazı hormon salınımlarına bağlı olarak gelişen ve adet kanamasının kalıcı olarak kesilmesiyle başlayan dönemdir. Adetin kesilmesi ile birlikte üreme yeteneği de son
bulur.

Yutma, yemeğe hazırlık evresi ile başlayıp mideye geçiş evresi ile sona eren dört aşamalı bir beslenme sürecidir. Sağlıklı beslenebilmek açısından yutma evrelerinin etkin bir şekilde birbirini izlemesi gerekir. Söz konusu yutma fonksiyonu evreleri şunlardır:

Yemeğe hazırlık evresi: İştah, yemeyi sevme, yiyeceği algılama, sofra zevki, sosyalleşme gibi yemek yemenin alt yapısını içerir.
Ağız evresi (oral faz): Emme, çiğneme ve yiyecek-içeceği bir bütün haline getirerek yutağa doğru hareket ettirmeyi içerir.
Yutak evresi (farengeal faz): Yutma eyleminin başlatılması, lokmanın yutaktan boğaza doğru sıkıştırılarak gönderilmesi, nefes yolunun kapanması ile lokmanın nefes borusuna kaçışının (aspirasyon) ya da boğulmanın önlenmesini içerir (1-2 sn sürer).
Mideye geçiş evresi (özefageal faz): Yemek borusunun üst ve alt bölümlerindeki sfınkterlerin açılıp kapanarak, kasılmalarla lokmayı sıkıştırıp aşağıya doğru göndermesini içerir (8-20 sn sürer).

Çocukluk dönemi bebeklik dönemine göre büyüme hızının daha yavaş olduğu ve çocuğun beslenme alışkanlığı kazandığı dönemdir.

Bebekler ilk 6 ay anne sütüyle beslenmeli, sonraki aylarda ise uygun tamamlayıcı besinlere geçilmelidir.

Çocukların fizyolojileri yetişkinlerden farklıdır. Bu nedenle beslenmeleri ve besinsel ihtiyaçları da yetişkinlerle aynı değildir.

Ergenlik dönemi hızlı büyümenin yaşandığı bir dönemdir.

Yetişkin ve/veya yaşlılardaki yutma bozukluğunun nedenlerinden bazıları şunlardır;

Omurilik hasarı geçirmek,

Ağız içi, gırtlak ve özefagus kanserleri,

Alzheimer/Demans gibi hastalıklar,

Parkinson hastalığı.

Yutma güçlüğü olan bebek ve çocuklarda ise, ilk olarak dil bağı, damak yarığı gibi yapı bozukluklarının değerlendirilmesi gerekir.

Böbrek yetmezliği olan hastanın bakımını üstlenen bakım hizmeti verenlerin dikkat etmesi gereken hususlardan bazıları şunlardır;

Konserve, turşu verilmemelidir.

Kızartma yerine haşlama yöntemi ile besinler hazırlanmalıdır.

Tuz sınırlandırılmalıdır.

Meyvelerden muz ve kavun tercih edilmemelidir.

Kuru baklagiller, tarhana, patates alınmamalıdır.

Engellilik, engelli ve engel türleri ile ilgili tek düzenleme 5378 sayılı Kanun’da yapılmamıştır. Aynı zamanda Milli Eğitim Bakanlığı Yönetmeliği’nde (R.G., T.7.07.2018, S.30471) de çeşitli engel gruplarının sınıflandırılması ve özellikleri ile ilgili hükümlere yer verildiği görülmektedir. Söz konusu Yönetmelik hükümlerine göre beş tür engel grubundan söz edilebilir. Bunlar; Zihinsel engelli birey, görme engelli birey, işitme engelli birey, otizmi olan birey ve bedensel engelli bireydir.

İletişim sırasında mesajımızı başkalarına aktarmak amacıyla kullandığımız ortak sembol sistemine dil (lisan) denir.

Dünyada 6000’den fazla dil (İngilizce, İspanyolca, Çin dilleri vb.) vardır. Bazıları sadece 4-5 bin kişi tarafından, bazıları ise milyarlarca insan tarafından kullanılmaktadır (Anderson, 2013).

Dil ve konuşmada sorun ve/veya bilişsel işlevlerinde yetersizlik yaşayan kişiye bu alanlarda destek ve terapi/tedavi vermek temel olarak dil ve konuşma terapistleri’nin görevleri arasında yer alır.

Yalnızca ikinci öncül 0-3 ay grubu çocuklarının dil gelişimi için uygundur.

'C' seçeneğindeki ifade 6-12 ay arası çocukları için uygundur.

Sağlıklı bir biçimde iletişim kurabilmek tüm bireyler için önemli olduğu gibi engelli bireyler için de son derece önemlidir. Kişinin etrafındakilerle (aile, arkadaş, akraba, bakıcı vb.) olabildiğince sağlıklı iletişim kurması, yaşamını büyük ölçüde kolaylaştırabilir (Korkut, 1996). Engelli bireylerin hayatı, diğer bireylerin hayatından “tamamen” farklı değildir. Herkes gibi okula giderler, evlenirler, aileleri vardır, alışveriş yaparlar, gülerler, ağlarlar, sinirlenirler, kısacası herkes gibidirler. Dolayısıyla herhangi bir engeli olan birey de toplum hayatına katılabilir.

İletişim, sağlık ve öz bakım, sosyal ve akademik beceriler, günlük yaşam, kendine yeterlilik gibi alanlarda zihinsel işlevler bakımından akranlarına göre sınırlılık, uyumsuzluk ve yetersizlik gösteren kişiler zihinsel engelli olarak tanımlanır. Bir başka deyişle zihinsel engellilik, “uyumsal ve aktüel davranışlardaki yetersizlik ve genel zekâ fonksiyonlarında ortalamanın altında olma hâlidir” (T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2013). Bu bireylerin öğrenme hızları düşük olabilir ve yine bu bireyler öğrendiklerini uygulamakta daha yavaş olabilir ve sorun çözmede güçlük çekebilirler.

'A' seçeneğinde verilenin aksine, göz teması kurmakta yarar vardır.