BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME II - Deneme Sınavı - 2

Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 13 Aralık 2006 tarihinde kabul edilmiş, 3 Mayıs 2007 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Cevap: D şıkkıdır.

İşlevsel durum: Bireyin temel gereksinimlerini karşılama ve günlük işlevlerini yerine getirmedeki yeterliliğidir. İşlevsel kapasite, bireyin fiziksel, psikolojik, sosyal ve ruhsal alanlardaki günlük işlevleri yerine getirirken kullandığı en yüksek kapasitesini yansıtırken işlevsel performans, günlük yaşamdaki işlevleri kapsamaktadır.
Kendisini hasta olarak gören bir kişinin çevresi tarafından iyi olarak değerlendirilmesi, bireyin kapasitesinden daha düşük işlevsel performansı olduğunun bir göstergesi olabilir (Güler 2006). Cevap: C şıkkıdır.

Rehabilitasyon: Kaybedilen bir yeteneğin ya da yeni bir yeteneğin kazandırılmasıdır. Cevap: B şıkkıdır.

Görme Engelliler İçin: Görme engelliler için uygulanan spor etkinlikleri sosyal aktiviteleri içermeli, arkadaşlık ve eğlence bölümüne ağırlık verilmelidir. spor, görme engellilerde görülen hareket çekingenliğini ortadan kaldırarak bedence bağımsız ve özgür durumlara gelmelerinini sağlar. Kullanılan toplar özel olmalıdır. Topun içinde zil olmalı, top sarı veya beyaz renkte olmalıdır. Toplar normal bireylerin kullandığı toptan daha büyük ve yumuşak olmalıdır. Salonda engel yaratabilecek hiçbirşey olmamalı ya da bir bölümü görme engelli bireyler için ayrılmalıdır. Sınıflar en az 15 kişiden oluşmalı, eğer bu sayıdan fazla olursa mutlaka yardımcı kullanılmalıdır. İp atlama, buz pateni, bowling, trambolin, yüzme, yürüme, dans ve güreş en popüler olan aktivitelerdir. Cevap: D şıkkıdır.

İnsan yaşamında, zihinsel etkinlikler, yaşamın başlangıcından hayatın sonuna kadar önemli bir yer tutar. Zihinsel etkinlik, zihni uyaran, zenginleştiren ve aktif hale getiren herhangi bir şey olarak tanımlanabilir. Uyarılma, içsel olarak düşünceden, dışsal olarak çevreden sağlanabilir. Eğitim, meslek, sosyal ve eğlence etkinliklerinin tümü zihinsel uyarılmalara katkıda bulunur. Zihinsel etkinlikler, beyne giden kan akımını artırarak beyne daha fazla besin ve oksijen sağlar. Cevap:E şıkkıdır.

Refakatçisinden ziyade engelli bireylerle konuşmalıdır. Cevap: A şıkkıdır.

İşitme Engelliler İçin: Birçok alet kullanan işitme engelli bireyler, koşma, sıçrama, ip atlama ile aletlerinin bozulacağını düşünerek korkarlar. Oyunlar başlamadan evvel kurallar, öğrencilere dikkatlice açıklanmalıdır. Anlamaları daha güç olduğu için mümkünse istenenleri hareketlerle, posterlerle ya da, tahtada çizerek göstermelidir. Koordinasyon ve denge sorunları olduğundan yapılabilecek aktiviteler; atletizm, alçak denge aletlerinde yürüme, amuda kalkma, bowling, cimnastik, yüzme, voleybol, baskentbol, futbol, hentboldür. İşitme engelli bireylerle çalışan öğretmenler, kolayca görebilecekleri bir yerde bulunmalı, göz kontağı kurarak iletişimde bulunmalı, mümkün olduğu kadar işitsel ipuçları ile görsel ip uçları birleştirilmeli, açık az ve öz konuşulmalı, iş birliğine dayalı çalışmalar desteklenmeli, sık sık görsel yardımcı kullanılmalıdır. Öte yandan işitme engelli bireylerin bir kısmının dengeye ilişkin sorunları olduğu, buna bağlı olarak dengeye dayalı aktivitelerde desteğe gereksinim duydukları unutulmamalıdır. Cevap: C şıkkıdır.

Meşguliyet etkinlikleri boş zaman etkinlikleri olarak adlandırılır. İş ve uğraşı etkinliklerinin birincil amacı, bireylerin gündelik yaşam faaliyetlerine katılmalarını sağlamaktır.
Uğraşı etkinlikleri ile engelliler, sağlıklarını kazanma ya da daha iyi olmak için çalışırlar.
Meşguliyet etkinliklerinin uygulanmasından sorumlu profesyonellerin, bütüncül yaklaşım kapsamında, diğer profesyoneller, aileler, bakıcılar ve gönüllüler ile işbirliği ve koordinasyon içinde olmaları oldukça önemlidir (WFOT 2011). Meşguliyet etkinlikleri kamu,özel ve gönüllü kuruluşlara geniş bir yelpazede uygalanmaktadır. Örneğin, bireylerin ev ortamları, okullar, işyerleri, hastaneler, destekli konaklama yerleri, yaşlı evleri, rehabilitasyon merkezleri ve adli kurumlar bunlar arasındadır. Bireyler meşguliyet sürecine aktif olarak katılırlar. Meşguliyet performansındaki gelişme, meşguliyetlere katılım memnuniyeti bu etkinliklerin değerlendirilmesinde önemlidir Cevap: D şıkkıdır.

Bir mekandan başka bir mekana geçerken belirtilmelidir. Cevap: D şıkkıdır.

Konuşma problemi yaşayan bireyle iletişime geçtiğinizde,sakin,acelesiz bir şekilde dikkatinizi verin. Cevap: E şıkkıdır.

E seçeneğinde yer alan bilgi bakım hizmeti verenlerin ellerin yıkanmasına ilişkin genel kurallarındandır. Doğru cevap E seçeneğidir.

5378 sayılı Kanun’da engel türlerine göre engelliler; ortopedik engelli, görme engelli, işitme engelli, dil ve konuşma engelli, zihinsel engelli ve kronik ya da süreğen hastalık şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Milli Eğitim Bakanlığı Yönetmeliği’nde beş tür engel grubundan söz edilebilir. Bunlar; Zihinsel engelli birey, görme engelli birey, işitme engelli birey, otizmi olan birey ve bedensel engelli bireydir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Sosyal yaşam kısaca, “insanın toplum içindeki yaşama biçimi” olarak tanımlanır (Selçuk, 2000). Yaşama biçimi, en temel ihtiyaç olan beslenme ve barınmadan, eğitime, sahip olunan arkadaş, aile yaşamından eğlence, spor ya da işe kadar geniş bir alan içinde belirlenir. Sosyal yaşamda bağımsız olarak var olamayan bir bireyin topluma katılım sağlayabilmesi de mümkün olmamaktadır. Doğru cevap "C" dir.

Aktif yaşam, kişinin günlük hayatının içine bazı fiziksel aktiviteleri koymasıdır. Daha geniş anlamda ele alındığında, aktif yaşam, kişinin sağlığını önceliği olarak görüp yeteneklerini en iyi şekilde yaşaması anlamına gelmektedir. Aktif yaşam, insanların toplum içinde, evde, iş yerinde, okulda her gün fiziksel olarak aktif olmayı tercih ettikleri bir yaşam biçimidir ve düzenli fiziksel aktivitenin yaşam boyu pek çok faydaları olduğu inancına dayanır. Doğru cevap "A" dır.

Tıbbi modele göre engellilik bireyin sorunudur; üstünde durulan noktalar bireyin sahip olduğu engel ve sağlığındaki bozukluktur. Engelli bireye ait bu bozukluğun onarılması tıbbi tedavi ve rehabilitasyonla mümkündür. Bu model, engelli bireylerin haklarından çok bakım ihtiyaçlarına odaklanır ve toplumsal değişimi değil bireysel uyumu öne çıkartır. Doğru cevap "E" dir.

Sosyal rehabilitasyon hizmetleri aşağıda verilmiştir (Demirel 2009).
• Bireyi aile yaşamına hazırlama
• Bireyi sosyal ve toplumsal yaşama hazırlama
• Bireyin ruhsal sorunlarını çözme
• Bireyin evine ve sosyal çevresine uyumunu sağlama
• Sosyal uyum için bireye özel teknik düzenlemeleri sağlama
• Bireyin ulaşım olanaklarını organize etme
• Bireyin rehablitasyon hizmetlerinden yararlanmasını sağlama
• Rehabilitasyon sonrası kaliteli bir yaşamın devamı için ekonomik destek sağlama
• Fiziksel çevreyi bireyin ihtiyaçlarına göre yeniden düzenleme
• Bireylere ve sorunlarına karşı toplumsal bilinci ve duyarlılığı geliştirme. Doğru cevap "B" dir.

“Subjektif iyilik hali” ya da “kişinin kendi yaşamından memnun olma durumu” olarak tanımlanan yaşam kalitesi, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “bireyin, gerek kültürel ve içinde bulunduğu ortamın değer yargıları, gerekse kendi hedefleri, beklentileri, standartları ve ilgileri bağlamında hayatta kendi durumunu algılama biçimi” olarak tanımlanmıştır (Bölgen Çimen 2014). Doğru cevap "D" dir.

İşlevsel durum: Bireyin temel gereksinimlerini karşılama ve günlük işlevlerini yerine getirmedeki yeterliliğidir. Doğru cevap "E" dir.

Nesnel yaşam kolulları: Sosyal-kültürel göstergeler ve yaşam olaylarıdır. Doğru cevap "B" dir.

Bakım hizmeti verenlerin engelli bireylerle birlikte çalışırken genel olarak dikkat etmesi gereken hususlar:

1. Birlikte çalıştığınız bireye zaman verin. 

2. Refekatçisinden ziyade doğrudan birlikte çalışacağınız bireyle konuşun. 

3. Rahat olun. 

4. Yardım talebinizi birlikte çalıştığınız bireye iletin ve yardımınız kabul gördükten sonra yardım edin.

5. Her bireye saygı gösterin. Doğru cevap "D" dir.