BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME I

Bakıma muhtaç ya da bakım hizmeti gerektiren bireyler yaşlılar, engelliler ve kronik ya da süreğen hastalardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kronolojik Yaş: Doğumdan başlayarak içinde bulunulan zamana kadar geçen yılların toplamıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yaslanma Türleri; Biyolojik yaşlanma,  Ekonomik yaşlanma, Patalojik yaşlanma, Psikolojik yaşlanma, Sosyal yaşlanma dır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Patolojik yaşlanma, yoksulluğa ya da alışkanlığa bağlı olarak ya da beslenme, sağlık ve diş bakımı yetersizliği, orta zenginlikte ya da zenginlikte aşırı beslenme, hareket eksikliği gibi ömür boyu süren etmenler nedeniyle ortaya çıkan bir yaşlanma türüdür. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ortopedik Engelli: Kas ve iskelet sisteminde yetersizlik, eksiklik ve işlev kaybı olan kişidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Temel Günlük Yasam Aktiviteleri
• Banyo
• Giyinme
• Transfer
• Tuvalet
• Kontinans
• Beslenme dir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Enstrümantal Günlük Yaşam Aktiviteleri

• Telefon Kullanma
• Alışveriş
• Yemek hazırlama
• Ev Koruması
• Ulaşım
• Medikasyonlar
• Finans'tır.

Politik ve Toplumsal Yaşama Katılım Hakkı: Yaşlı bireyler, refah düzeylerini doğrudan etkileyecek politikaların hazırlanması ve uygulanması aşamalarına aktif bir biçimde katılımda bulunmalıdır. Bilgi ve becerilerini genç kuşaklar ile paylaşmalıdır. Topluma hizmet etmek için çeşitli fırsatlar geliştirebilmelidir. Kendi ilgi ve yeteneklerine uygun etkinliklerine gönüllü olarak katılımda bulunmalı ve hizmet edebilmelidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ikamet ile ilgili olarak farklı muameleye tabi tutulmama engelli haklarına gereksinim duyulmasının nedenlerinden biridir, diğer seçeneklerin de olduğu gibi. Oysa C seçeneğinde ikamet ile ilgili olarak farklı muameleye tabi tutulma denmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kronolojik Yaş: Doğumdan başlayarak içinde bulunulan zamana kadar geçen yılların toplamıdır. 2019-1962=57 yaş

İnsani değerlere saygı gösterilmesi ve ziyaret; hasta hakları yönetmeliğine göre hastanın temel haklar dışındaki diğer haklarından biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yaşlanma; biyolojik yaşlanma, ekonomik
yaşlanma, patolojik yaşlanma, psikolojik
yaşlanma ve sosyal yaşlanma şeklinde çok
çeşitli şekillerde tanımlanabilir.

İlk dört şık yaşlıların temel günlük yaşam aktiviteleri arasında yer almaktadır.

Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği yaşlı ilkeleri ve Dünya Sağlık Örgütünün yaşlılara yönelik eylem planı çerçevesinde yaşlı
hakları; “politik ve toplumsal yaşama katılım, eğitim ve kültür, her türlü şiddet,
istismar ve ayrımcılığa karşı korunma,
adil gelir ve sosyal güvenlik, çalışma ve
istihdam, sağlık, aile, konut ve barınma,
güvenli bir çevrede yaşama, sosyal yardım
ve hizmetlerden yararlanma ve bakım”
şeklinde sıralanabilir.

Birleşmiş Milletlerin yayımladığı
“Engelli Kişilerin Haklarına Dair Bildiri” ile Avrupa Konseyi bünyesinde kabul edilen Avrupa Sosyal
Şartı’nda ayrıntılı bir şekilde düzenleme konusu yapılan engelli haklarının amaçları şu şekilde sıralanabilir:

İnsanlık onuruna saygı gösterilmesi.
Aynı yaştaki vatandaşlar ile aynı temel haklara sahip olma.
Mümkün olduğu kadar normal ve tam bir insan gibi nezih bir hayat yaşama.
Mümkün olduğu kadar kendilerini yeterli hâle getirecek tedbirlerin alınmasını isteme.
Protez ve ortopedik araçlar da dahil tıbbi ve sosyal rehabilitasyon, eğitim, mesleki, öğrenim ve rehabilitasyon,
yardım, danışmanlık, barınma hizmetleri ile diğer hizmetler gibi tıbbi, psikolojik ve işlevsellik
muamelesi görme.
Ekonomik ve sosyal güvenlik ile yaşamlarını nezih bir düzeyde sürdürme, kabiliyetleri ölçüsünde.
çalışma veya yararlı, üretici ve kazanç sağlayıcı bir meslek icra etme ve sendikalara katılma.
Ekonomik ve sosyal planlamanın her aşamasında özel ihtiyaçların dikkate alınmasını isteme.
Kendi aileleri veya bakıcı aileler ile birlikte yaşama ve her türlü sosyal, yaratıcı veya eğlendirici
faaliyete katılma.
İkamet ile ilgili olarak farklı muameleye tabi tutulmama.
Bütün istismarlara, ayrımcı, kötüye kullanıcı, veya onur kırıcı nitelikteki bütün düzenlemelere
ve muamelelere karşı korunma.
Hukuki yardıma ihtiyaç duyduklarında hukuki yardım alma ve onlara karşı bir dava açılmışsa uygulanacak
olan usulde kendilerinin fiziksel ve zihinsel şartlarının tam olarak dikkate alınmasını talep etmek.
Haklarını ilgilendiren bütün konularda ve engelli kişilerin örgütleri ile istişare edilmesi.
Engelli kişilerin, onların ailelerinin ve yaşadıkları çevrenin, engelli haklarından her türlü uygun
vasıta ile bigilendirilmesi.
Engelli bireylerin bağımsız olmalarını toplumla bütünleşmelerini ve toplum yaşamına
katılımlarının sağlanması.

Eğitim ve kültür hakkı bakımından engellilerin yurt dışında eğitimi ile ilgili herhangi bir kolaylık bulunmamaktadır.

Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları
personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır. Yüzde üç oranının
hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun
(taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı
dikkate alınır. Kamu kurum ve kuruluşlarının
engelli memur çalıştırma yükümlülüklerinin yerine getirilmesinin takip ve denetiminden Devlet
Personel Başkanlığı sorumludur.

Sağlık alanında iç hukukumuzun bir parçası hâline
gelmiş birçok uluslararası düzenleme bulunmaktadır:

İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi
Biyoloji ve Tıbbin Uygulanması Bakımından İnsan Hakları Haysiyetinin Korunmasına
Dair Sözleşme
İşkencenin ve Gayriinsani yada Küçültücü Ceza Muamelenin Önlenmesine Dair
Avrupa Sözleşmeşmesi
1972 Tarihli Amerika Hastaneler Birliği Hasta Hakları Bildirmesi
1981 Tarihli Dünya Tabipler Birliği Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi
1994 Tarihli Avrupa Hasta Haklarının Geliştirilmesi Bildirgesi (Amsterdam Bildirgesi)
1995 Tarihli Dünya Tabipler Birliği Bali Hasta Hakları Bildirgesi

Hasta Hakları Yönetmeliğine göre hastaların sağlık
hizmetlerinden yararlanma hakkı kapsamına giren
haklar şunlardır (mad. 6-14):

Adalet ve hakkaniyete uygun olarak yararlanma
Bilgi isteme
Sağlık kuruluşunu seçme ve değiştirme
Personeli tanıma, seçme ve değişme
Öncelik sırasının belirlenmesini isteme
Tıbbi gereklere uygun teşhis, tedavi ve bakım
Tıbbi gereklilikler dışında müdahale yasağı
Ötenazi yasağı
Tıbbi özen gösterilmesi

Engelli bireyin hastane ve bakım merkezi kurallarına uyma ile ilgili sorumlukları şunlardır:

• Bakım gerektiren birey, başvurduğu sağlık kuruluşunun ve bakım
kuruluşunun kural ve uygulamalarına uymalıdır.
• Bakım gerektiren birey, Sağlık Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler
Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca belirlenen sevk zincirine
ve yönlendirme kurallarına uymalıdır.
• Bakım gerektiren birey tedavi, randevulu hizmet veren bir sağlık tesisinden
yararlanıyorsa randevunun tarih ve saatine uymalı ve değişikliği ilgili yere
bildirmelidir.
• Bakım gerektiren birey sağlık ve bakım personelinin diğer bakım
gerektiren bireylerin ve ziyaretçilerin haklarına saygı göstermelidir.
• Bakım gerektiren birey hastane ve bakım merkezinin malzemelerine
verdiği zararları karşılamak zorundadır.