BAKIM ELEMANI YETİŞTİRME VE GELİŞTİRME I - Deneme Sınavı - 9

İnsan sevgisi ve hoşgörüsü bakım elemanının kişilik özelliğidir. Doğru cevap A'dır.

Etik, bireyler için belirli bir toplum içinde davranış kuralları şeklinde anlaşılabileceği gibi bu davranış kurallarıyla ilgilenen felsefenin bir dalı ve iyi ve güzel huylar şeklinde de anlaşılabilir. Bireysel ve toplumsal anlamda doğrudan gündelik hayata ve bu hayatın düzenlenmesine ait kurallara işaret eder. Dolayısıyla zaman ve yere göre etik kurallarında ve ilkelerinde birbirine oranla farklılaşmalar görülebilir (Torlak, 2013: 4, 5). Doğru cevap C'dir.

Bakım Elemanları Açısından:

Doğru cevap B'dir.

Millî Eğitim Bakanlığı onaylı asgari 400 saatlik Engelli Bireyler İçin Bakım Elemanı Modül Programından sertifika alan kişi bakım elemanı olabilir. Doğru cevap E'dir.

Bakım elemanları tarafından takip edilmesi gereken bu kayıtlar, çalışılan ve bakımın verildiği tip, yer ve sisteme göre değişebilir. Doğru cevap C'dir.

Bakıma ihtiyaç duyma nedenlerine göre bakım hizmetleri;

• Engelli Bireyler Açısından Bakım Hizmetleri
• Kişisel Bakım Hizmetleri
• Psiko-Sosyal Destek Hizmetleri
• Yaslı Bireyler Açısından Bakım Hizmetleri
• Barınmaya İlişkin Hizmetler
• Gündüz Bakımı ve Destek Hizmetleri
• Boş Zaman Değerlendirmeye Yönelik Hizmetler
• Çalışma Yasamı ve Ekonomik Sorunlara İlişkin Hizmetlerdir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Bakım hizmetine gereksinim duyan birey bir yaşlı ise yaşlıların özellikleri dikkate alınarak sunulması gereken bakım hizmetler “barınmaya ilişkin hizmetler”, “gündüz bakımı ve destek hizmetleri”, “boş zaman değerlendirilmesine yönelik faaliyetler”, “çalışma yaşamı ve ekonomik sorunlara ilişkin hizmetler” şeklinde kategorize edilebilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Sunulduğu yere göre bakım hizmetleri, “evde bakım hizmetleri”, “kurumsal bakım hizmetleri” ve “toplum temelli bakım hizmetleri” olmak üzere üçe ayrılır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Evde bakım hizmetlerinin, bu hizmetlerden yararlanan kişiler/gruplar bakımından kapsamı
incelendiğinde ise kapsama kronik hastaların, yaşlıların ve engellilerin girdiği görülmektedir. Söz konusu kişi ve/veya gruplar evde bakım hizmetlerinden uzun süreli yararlanır. Buna karşın evde bakım hizmetlerinden geçici olarak yararlananlar da vardır. Örneğin doğum sonrası ya da taburcu olduktan sonra geçici bir süre için bakıma muhtaç olan kimseler kısa süreli olarak evde bakım hizmetlerinden yararlanmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Evde bakım hizmetlerinde çalışanlardan günlük yaşam aktiviteleri kapsamında özellikle beklenen hizmetler şunlardır;

• Ev İşleri: Temizlik, çamaşır, bulaşık, alışveriş gibi günlük işlerin yerine getirilmesi ve güvenli bir ev ortamı oluşturulması için evin ihtiyaca göre yeniden düzenlenmesidir.
• Kişisel Bakım ve Destek: Banyo ve tuvalet ihtiyacını gidermede destek olma, merdivenlerde destek olma, yatağa yatırma ve yataktan kaldırma, giyinme, diş fırçalama, istenmeyen tüylerin temizlenmesi, tıraş olma gibi hizmetlerin yerine getirilmesidir.
• Beslenme ve Sağlık Hizmetleri: Beslenme, ilaçların verilmesi, tansiyon, şeker kontrolü gibi sağlık durumu takibinin yapılmasıdır.
• Sosyal Destek ve Danışmanlık Hizmetleri: Resmi işlemler, ev onarımı işleri, finans, ulaşım ve fatura ödemeleri gibi işlemlerin takip edilmesi ve arkadaşlık, komşuluk ve yakınlarla olan ilişkilerin düzenlenmesidir.
• Hemşirelik Hizmetleri: Belli dönemlerle hemşire ziyareti yapılması ve 24 saat acil yardım hizmeti sağlanmasıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Bakım hizmetleri hizmeti sunan bireyin durumuna, başka bir deyişle bakıma muhtaç bireyin yakını olup olmamasına göre “profesyonel (formel) bakım hizmetleri” ve “profesyonel olmayan (enformel) bakım hizmetleri” şeklinde ikiye ayrılır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Huzurevleri ile Huzurevleri Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği (R.G., T.
21.02.2001, S. 24325) nin amacı, huzurevleri ile huzurevi yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde bakım görecek 60 yaş üzerindeki yaşlıların saptanması, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandırılması, verilecek hizmetin tür ve niteliği ile işleyiş esaslarını belirlemek, personelin görev, yetki ve sorumluluklarını düzenlemektir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Özel Huzurevleri ile Huzurevi Yaşlı Bakım Merkezleri Yönetmeliğinin amacı; gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından açılacak huzurevi ile huzurevi yaşlı bakım merkezlerinin açılış işlemleri, hizmet standardı, personel durumu, işletilme koşulları, ücreti, denetimi, devri ve kapatılmasına yönelik usul ve esasları belirlemektir. Söz konusu Yönetmeliğin kapsamına, gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişilerince açılan huzurevleri ile huzurevi yaşlı bakım merkezleri girer. Doğru cevap E şıkkıdır.

Hukuki niteliklere göre bakım hizmeti veren kurum ve kuruluşlar;

1. Kamu kurumlarına bağlı olarak çalışan bakıma yönelik kuruluşlar,

2. Yerel yönetimlere bağlı olarak çalışan bakıma yönelik kuruluşlar,

3. Sivil toplum örgütleri tarafından açılan ve çalıştırılan bakıma yönelik kuruluşlar,

4. Özel sektör eliyle kurulup çalıştırılan bakıma yönelik kuruluşlardır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Çalışma modellerine göre bakım hizmeti veren kurum ve kuruluşlar;

1. Yatılı bakım kuruluşları,

2. Gündüzlü bakım kuruluşlarıdır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Bakım planlaması şu hususları içerir:
• Bireylerin/çocukların, ailenin/bakıcının ve profesyonellerin görüşlerini içeren tüm ilgililerin kirleri ve bakış açılarının yer aldığı toplama ve paylaşma hikâyelerini
• Gereksinim alanlarının sistematik bir şekilde gözden geçirilmesini
• Nelerin önemli olduğunu anlamaya yardımcı olacak bilginin araştırılıp
tartışılmasını
• Nelerin yapılacağını, sorumlunun kim olacağını ve sürecin ne zaman gözden
geçirileceğini içeren aksiyon planlamasını
• Bakımın olabildiğince güvenli bir şekilde nasıl sunulması gerektiğine yönelik
risk yönetimi
Doğru cevap A'dır.

Bakım planlaması yapılırken ilk aşamada ülkenin sağlık durumu analiz edilir. Bu bağlamda nüfus, doğum ve ölüm oranı istatistikleri, epidemoloji, tıbbi bakım kuruluşları, işgücü ve bakıma yönelik tutum ve inançlar inceleme konusu yapılır. Doğru cevap B'dir.

Bakım planı şu şekillerde tanımlanabilir;
-İhtiyaçların, uygulamaların ve sorumlulukların kaydıdır.
-Risk yönetimi aracıdır.
-Kriz anında, çalışanlar kadar aileler, bakım elemanları, hizmet alanlar/hastalar tarafından da anlaşılıp kullanılan bir plandır.
-İnsanların sahip olduklarını hissettikleri bir şeydir.
-Eksiksiz ve tam bir ihtiyaç değerlendirmesine dayanır.
-Multi-profesyonel, kurumlar arası çabadır.
-Bakım koordinatörü gibi en uygun kişi tarafından koordine edilir.
-En uygun ortam ve oturumda üretilir.
-Planın parçası olan kişilerle etkin ve etkili biçimde paylaşılır.
-Bakım sağlanacak kişinin sağlık ve sosyal ihtiyaçlarının müzakere edildiği yazılı ve kayıtlı aksiyon planıdır.

Bakıma Muhtaç Birey Hakkında Edinilmesi Gereken Bilgiler:
- Aile içindeki yeri, rolü ve önemi
- Sosyal çevresi ile ilişkisi
- Hobileri, deneyimleri, bilgi birikimi ve yetenekleri
- Yaşamındaki dönüm noktası olarak değerlendirilebilecek mutlu olaylar (doğum, evlilik, sünnet, okul başarısı vb.)
- Yaşamındaki başarıları ve başarısızlıkları
- Bakıma muhtaç olmanın üzerinde yarattığı etkiler
- Mutlu ve huzurlu olmasını sağlayan faktörlerin neler olduğu
- Yaşamını bağımsız olarak sürdürebilme şansı, olasılığı ve yolu olup olmadığı.
Doğru cevap E'dir.

Bakıma muhtaç bireylerin bakım ihtiyaçlarının boyutu, bakıma muhtaç kişinin bağımlılığı ile yakından ilgilidir. Zira bakıma muhtaçlık arttıkça, bakım gereksiniminin boyutu da o oranda artmaktadır.Bağımsız Birey, Sınırlı Bağımsız Birey, Kısmen Bağımlı Birey, Bütünüyle Bağımlı Birey olarak sınıflandırılabilir.
Sınırlı Bağımsız Birey:
• Bir veya birden fazla engelden dolayı sınırlı bir
şekilde kendi kendine yeterli,
• Yaşamı kolaylaştıran yardımcı araç-gerece ihtiyaç
duyabilen,
Doğru cevap B'dir.