BAHÇE TARIMI II

Dünyada en fazla üretim, en fazla nüfusa da sahip olan Çin’de (7 241 409 ton) gerçekleşmektedir. Çin’i sırasıyla Hindistan (4 987 123 ton), Rusya (1 232 162 ton), Ukrayna (1 104 550 ton) ve ABD (863 460 ton) izlemektedir. Ülkemiz ise 393 530 ton kabak üretimiyle dünyada 13. sırada yer almaktadır.

Kabak yetişitiriciliğinde karşılaşılan çok sayıda hastalık ve zararlı bulunmaktadır. Bunlardan başlıcaları külleme, kurşuni küf, Fusarium solgunluğu, kabak sarı mozaik virüsü, gümüşlenme, nematod, yaprak biti, beyaz sinek ve kırmızı örümcektir.

Kabaklarda dekara verim; yetiştirilen çeşidin özelliklerine, yetiştiriciliğin açıkta ya da örtü altında yapılmasına, sulama durumuna ve ekim zamanlarına göre değişebilir.

Türkiye’de toplam 29 611 ha alan üzerinde ekilen hıyarlar en fazla; Antalya (514 681 ton), Mersin (211 239 ton), İzmir (180 957 ton), Amasya (62 442 ton) ve Muğla (62 079 ton)’da üretilmektedir.

Gynoik çiçek yapısı: Bir bitki üzerinde sadece dişi çiçek bulunma durumudur.

Andromonoik çiçek yapısı: Bir bitki üzerinde erselik ve erkek çiçek bulunma durumudur.

Erselik çiçek yapısı: Aynı çiçekte erkek ve dişi organların bulunmasıdır.

Kavun bitkisi çok yüksek nemden hoşlanmaz. %50-80 nem idealdir. Yüksek nemde mildiyö, botrytis gibi mantarsal hastalıklar yayılır ve vegetatif gelişme artar. Düşük nemde de külleme ile kırmızı örümcek ve trips yoğunluğu artabilir.

Partenokarpi: Tozlanma ve döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.

Hastalıklardan verticillium solgunluğu ve enginar virüsü verim kayıplarına yol açar. Enginar tüylü güvesi, yaprak galeri böceği, sümüklü böcekler ve salyangozlar genç yapraklar üzerinde beslenirler. Yaprak bitleri zarar oluştururlar.

Dünyada en fazla kabak üretimi, en fazla nüfusa da sahip olan Çin’de (7 241 409 ton) gerçekleşmektedir. Çin’i sırasıyla Hindistan (4 987 123 ton), Rusya (1 232 162 ton), Ukrayna (1 104 550 ton) ve ABD (863 460 ton) izlemektedir.

Ülkemiz 393 530 ton kabak üretimiyle dünyada 13. sırada yer almaktadır.

Kabakların optimum sıcaklık isteği 20-27 °C’dir.

Türkiye’de toplam 29 611 ha alan üzerinde ekilen hıyarlar en fazla; Antalya (514 681 ton), Mersin (211 239 ton), İzmir (180 957 ton), Amasya (62 442 ton) ve Muğla (62 079 ton)’da üretilmektedir.

Bir bitki üzerinde sadece dişi çiçek bulunma durumuna gynoik; erselik ve erkek çiçek bulunma durumuna andromonoik; dişi ve erkek çiçek bulunma durumuna monoik; aynı çiçekte erkek ve dişi organların bulunmasına ise erselik çiçek yapısı denir. Partenokarpi, tozlanma ve döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.

Bir bitki üzerinde sadece dişi çiçek bulunma durumuna gynoik; erselik ve erkek çiçek bulunma durumuna andromonoik; dişi ve erkek çiçek bulunma durumuna monoik; aynı çiçekte erkek ve dişi organların bulunmasına ise erselik çiçek yapısı denir. Partenokarpi, tozlanma ve döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.

Bir bitki üzerinde sadece dişi çiçek bulunma durumuna gynoik; erselik ve erkek çiçek bulunma durumuna andromonoik; dişi ve erkek çiçek bulunma durumuna monoik; aynı çiçekte erkek ve dişi organların bulunmasına ise erselik çiçek yapısı denir. Partenokarpi, tozlanma ve döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.

Enginarın yer aldığı Cynara cinsi içinde 25 tür vardır ve bunlardan üç yabani türü yaygındır. Bu türlerden Cynara cardunculus L. Akdeniz’in kıyı bölgeleri ve Latin Amerika’da; Cynara syrica Boiss Doğu Akdeniz’de; Cynara Sibthorpiana Bosis-Heldr ise Yunanistan ve Ege adalarında yaygındır.

Enginarlar hemen her toprak yapısında yetişebilir, ancak iyi bir ürün için derin, verimli, drenajı iyi, ve pH seviyesi 6-8 arası toprakları ister.

Türkiye yaklaşık 36 bin ton ile dünya enginar üretici ülkeler sırasında 11’inci sıradadır.