BAHÇE TARIMI II

Ülkemizde meyvesine üzüm ve bitkisine asma denilmekte, yetiştiriciliği ise üzüm yetiştiriciliği veya bağcılık olarak tanımlanmaktadır. Asmalar Vitaceae familyası içerisinde yer alan Vitis cinsine aittir. Vitis cinsine ait asmalar dünya üzerinde yayılış alanlarına göre “Yakındoğu ve Avrupa türleri”, “Amerikan türleri” ve “Asya türleri” olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır. Doğru Cevap C'dir.

Dünya üzüm üretimi 67.000.000 tondur. Ülkeler itibariyle Çin yaklaşık 9.700.000 ton ile ilk sırada yer almaktadır. Bunu ABD (6.700.000 ton) ve İtalya (5.800.000 ton) izlemektedir. Türkiye, Fransa (5.300.000) ve İspanya (5.200.000) ’nın ardından 4.200.000 tonla 6. sırada yer almaktadır.

Asmada bulunan gözler, bulunduklara yere ve sürme zamanlarına göre üçe ayrılır; Kış gözleri, verimli yaz sürgününü meydana getirir. Adventif gözler, herhangi bir nedenle sürmemiş olan kış gözlerinin kabuk dokusu ile tamamen örtülmesi ile dıştan kolayca fark edilmeyen yapılardır. Adventif gözlerin sürgününe obur dal adı verilir. Aktif tomurcuk, yaz sürgünleri üzerinde yaprak koltuklarında aynı yaz gelişme döneminde oluşan ve süren yapılardır. Aktif tomurcukların sürmesi ile oluşan sürgüne koltuk sürgünü adı verilmektedir. Koltuk sürgünleri üzerinde neferiye adı verilen ürün oluşabilmektedir. Doğru Cevap B'dir.

Yaz sürgünü üzerinde yaprak, sülük, koltuk sürgünü ve çiçek salkımı bulunmaktadır. Sülükler sarılıcı bir bitki olan asmanın tutunma organlarıdır. Çiçekler küçük ve gösterişsiz olup, bir araya gelerek çiçek salkımını oluştururlar. Asma çiçekleri genellikle 4-5 mm boyundadır. Bir çiçekte 5 adet ve birleşmiş halde çanak yaprak, tepe noktasından birleşmiş halde 5 adet taç yaprak, 5 adet erkek organ ve 1 dişi organ bulunmaktadır. Çiçek açılmadan önce birleşmiş haldeki taç yapraklar (korolla) çiçek organlarının üzerini bir başlık gibi tamamen örtmektedir. Korollanın dipten itibaren açılarak atılması ile çiçeklenme gerçekleşir. Doğru Cevap C'dir.

Ülkemiz, 300.000 tonluk çekirdeksiz kuru üzüm üretimi ile dünya kuru üzüm üretiminin %36.3’ünü tek başına karşılamakta ve yıllara göre ABD ile birlikte ilk sırayı paylaşmaktadır. Çekirdeksiz kuru üzüm üretimimizin tamamını, Ege bölgesinde yetiştirilen ve dünyaca tanınan Sultani Çekirdeksiz (Sultani) çeşidi sağlamaktadır. şaraplık ve şıralık olarak istatistik kayıtlara geçen toplam 455.000 ton yaş üzümün yaklaşık %2.5-3’ü şaraba işlenirken, geriye kalan yaklaşık %8 ’lik bölümü şıralık olarak değerlendirilmektedir. Şıralık üzüm çeşitlerinin büyük çoğunluğu ülkemize özgü geleneksel değerlendirme şekilleri olan pekmez, cevizli sucuk (orcik), pestil (bastık), köfter, muska, tarhana vb. ürünlere işlenmekte, bir bölümü ise sirke, hardaliye, şıra ve üzüm suyu yapımında değerlendirilmektedir. Doğru Cevap E'dir.

Amerika kıtasının keşfedilmesi ile kıtanın doşal şorasında yer alan Amerikan asma türleri ile tanışılmış ve bitki materyalleri Avrupa’ya getirilmiştir. Böylece, bitkiler üzerinde taşınan filoksera böceği 19. yüzyılın başlarında Avrupa başlarına bulaşmıştır. Filoksera böceğinin vinifera çeşitlerinin köklerine zarar vermesi ve hızla yayılması sonucunda Avrupa bağcılığı yok olmanın eşişine gelmiştir. Zararlıya karşı, yine Amerika kıtasında yer alan ve dayanıklılık gösteren türlerden yararlanma yoluna gidilmiş ve kültür çeşitlerinin Amerikan asma anaçları üzerine aşılanması esasına dayanan “yeni (modern) bağcılık” kavramı gelişmiştir. Doğru Cevap B'dir.

Terbiye, asmalara şekil vermek, büyüme ve gelişmeyi dengede tutmak, iyi havalanma ve güneşten yararlanmayı arttırmak, gövdeyi yükselterek geç don tehlikesinden korunmak ve kültürel işlemleri kolaylaştırmak amaçları ile yapılır. Asmalar geleneksel veya modern anlamda farklı şekillerle terbiye edilebilmektedir. Bununla birlikte, dünyada ve ülkemizde en yaygın kullanılan terbiye şekilleri, telli dayanak sisteminin kurulmadığı koşullarda goble telli dayanak sisteminde ise çift kollu kordon ve çift kollu Guyot terbiye şekilleridir. Doğru Cevap C'dir.

Bağların en önemli zararlısı filoksera böceğidir. Kimyasal yolla kontrol edilmesi mümkün değildir. Dayanıklı Amerikan asma anaçlarının kullanılması gereklidir. Diğer önemli zararlılar nematodlar, salkım güvesi, kırmızı örümcekler, bağ uyuzu ve maymuncuk olup, kimyasal veya kültürel önlemler ile mücadele edilebilmektedir. Doğru Cevap D'dir.

Çilek kumlu-tınlı, hafif, organik madde ve humusça yeterli, besin maddelerince zengin, süzek ve hafif asitli toprakları sever. Toprağın iyi işlenmiş olması önemlidir. Toprağın hastalık ve nematod açısından temiz olması gerekir. Çilek bahçelerinde, parseller arasında münavebe uygulanmalı veya toprak ilaçlanmadan tekrar çilek dikilmemelidir. Doğru Cevap B'dir.

Yabancı ot mücadelesi çok önemlidir. Çilekte yabancı ot mücadelesi yaygın olarak malçlama ile yapılır. Malç materyali olarak kullanılan siyah plastik genellikle dikimden önce masuralara örtülür. Dikimden bir ay kadar önce yabancı ot ilacı kullanılarak da mücadele yapılabilir. Doğru Cevap A'dır.

Asma çiçekleri açmadan önce birleşmiş çanak yapraklar ile örtülmüştür.

Fotoperiyot

Besni

Kısa budama

Yaprak rengi

Yaz dikiminde

Yeni Zelanda

SÇKM

Hasat döneminde

Matua