BAHÇE TARIMI II

Şeftali Rosaceae familyasının Prunus cinsine ait bir türdür.

Şeftali, yoğun ışık isteyen bir türdür.

Şeftalide Mayıs ay›ndan başlayarak Eylül ayına kadar farklı tarihlerde olgunlaşan çeşitler bulunmaktadır.

Şeftalinin ülkemizde yetiştirilen önemli çeşitleri François, Early Crest, Springtime, Rich May çeflitleri çok erkenci; Dixired, Spring Lady, Royal Gem erkenci; Royal Glory, Redhaven, Red Top, Glohaven, Richhaven orta mevsim; Elegant Lady, Cresthaven, J.H. Hale geççi ve Monroe, Fawler, Rio Oso Gem çok geççi çeşitlerdir.

Ülkemizde yetiştirilen Aurora, Ninfa, Precoce de Thrinthe, Turfanda İzmir, Sakıt 2, Tokaloğlu ve Iğdır erkenci sofralık çeşitlerdir. Şekerpare, Şam, Karacabey, Alyanak, Roxana, Nancy, Apricose (Şalak), San Castrase ve Canino gibi çeşitler orta ve geç mevsim sofralık çeşitlerdir. Ülkemizde özellikle Malatya ve çevresinde yetiştirilen Hacıhaliloğlu, Çöloğlu, Hasanbey, Soğancı ve Kabaaşı gibi çeşitlerin soğuklama isteği fazladır.

Kiraz ve vişne Rosaceae familyasının Prunus cinsine ait türlerdir. Prunus avium türü kiraz, P. cerasus türü ise vişne olarak adlandırılır.

Erik Rosaceae familyasının Prunus cinsi içinde yer alır. Dünyada ve ülkemizde kültürü yapılan en önemli türler, Prunus ceracifera (can erikleri), P. salicina (Japon erikleri) ve P. domestica (Avrupa erikleri)’dir.

Erik çeşitlerinden Angeleno geç olgunlaşması ve 3-4 ay gibi depolanabilmesi nedeniyle daha çok tercih edilmektedir.

St. Jullien A ve Adara anaçları kireçli topraklara dayanıklıdır.

Zeytinde çiçeklenme Nisan ayında başlar ve 2-3 hafta sürer.

Dünya şeftali üretimi 18.500.000 tona ulaşmıştır. Asya kıtası 10.000.000 tonla dünya üretiminin yarıdan fazlasını sağlar. En fazla üretimi 8.000.000 tonla Çin yapmaktadır.

François ülkemizde yetiştirilen “çok erkenci şeftali” çeşitlerindendir. Glohaven, Richhaven orta mevsim,  Fawler ve Rio Oso Gem çok geççi çeflitlerdir.

Şeftalinin iklim isteklerine yönelik şıklarda verilen bilgilerin tamamı doğrudur.

Yeni kurulan şeftali bahçelerinde ilk bir-iki yıl fidanların gövdelerine yaklaşmamak şartıyla ara tarımı yapılabilir. Bu amaçla sebze, kavun, karpuz toprak yapısı uygun ise çilek ve patates de yetiştirilebilir. Tahılların ve yoncanın yetiştirilmesi önerilmez.

Ülkeler itibariyle Türkiye 660.000 tonla ilk sırada yer almaktadır. Bunu 487.000 tonla İran, 325.000 tonla Pakistan ve 233.000 tonla İtalya izlemektedir.

Eskişehir hangisi ülkemizde kayısı yetiştiriciliğinin yoğun yapıldığı yerlerden değildir.

Ağacın dal ve gövdelerinde kabuğun üst ksmındaki hücrelerin düzensiz gelişmesi sonucu oluşan 1-2 mm eninde, 3-4 mm uzunluğundaki çatlaklara Lentisel adı verilir.

Kendi çiçek tozuyla tozlandığında tohum oluşturamayıp meyve bağlayamama durumuna “Kendine Uyuşmazlık” adı verilir.

Şıklarda verilenlerin tamamı erik türlerinin gen merkezlerindendir.

Ülkemizde en fazla üretim Hatay’da (22.000 ton) yapılmakta olup, bunu Mersin (18.000 ton), Bursa (16.000 ton), Manisa (13.000 ton), Antalya (12.000 ton) ve Aydın (10.000 ton) izlemektedir.