BAHÇE TARIMI II

Çiçek soğanları, diğer bir ifade ile soğanlı, yumrulu, rizomlu ve kornlu (çiğdem, glayöl gibi) bitkiler süs bitkisi olma özelliğini hiçbir şekilde kaybetmeyen ve hatta değerleri her geçen gün daha da artan çiçeklerdir. Çiğdem, glayöl, kardelen, lâle, nergis, sümbül, süsen, şakayık ve zambak dünya piyasalarında önemli bir yere sahip soğanlı bitkilerden bazılarıdır. Odunsu yapıdaki yer örtücü bitkilere ait en güzel örneklerin başında ise Anadolu'nun doğal bitkilerinden olan dağ muşmulaları (Cotoneaster spp.) gelir. Yayılıcı ardıç, gelin duvağı ve begonvil (aynı zamanda tırmanıcı) diğer üç önemli odunsu yayılıcı türlerdir. Doğru yanıt C’dir.

Süs bitkileri üretim alanı bakımından Asya Pasifik Bölgesinin önde olmasına karşın dünya süs bitkileri üretim değeri açısından Avrupa'nın bir hayli önde olduğu görülmektedir. Bunun nedeni ise, Başta Hollanda olmak üzere hem son derece kaliteli çiçek üretmeleri ve hem de ileri düzeyde organize olmalarıdır. Dünya süs bitkileri ihracatının 2009 yılı değeri 38 milyar Euro’dur. Doğru yanıt E’dir.

Güllerde anaç kullanmanın nedenlerinden bazıları: Bitkinin ekonomik ömrünü uzatmak, daha kaliteli çiçek elde etmek ve topraktan azami derecede yararlanmaktır. Doğru yanıt B’dir.

Çiçek sapı erimesinin nedeni kalsiyum noksanlığıdır. Aktif büyüme döneminde alınabilir formda kalsiyum verilmelidir. Soğan gelişiminin erken evrelerinde çiçek tomurcuğunun oluşmaması, etilen zararı ve kalsiyum noksanlığı veya fazla soğuklama nedenleri ile çiçeğin altından çiçek sapının erimesidir. Lalelerin yaprakları fazla miktarda etilen salgıladığı için depolama sırasında nergis gibi çiçeklerle bir arada bulundurulmamalıdır. Doğru yanıt A’dır.

Krizantemler mutlak kısa gün bitkileridir. O nedenle ışıklanma son derece önemlidir. Kritik gün uzunluğu 13,5 saattir. Örtü altı yetiştiriciliğinde, dikimden çiçek tomurcuğu oluşturma aşamasına kadar ortalama 14 saatlik ışıklandırma uygulanır. Ek ışıklandırmada 120-170 klux’lük lambalar yeterlidir. Çiçek tomurcuğunun oluşabilmesi için ise kısa gün uygulaması yapılır. Karartmanın gün doğmadan önce erken saatlerde yapılması daha uygundur. Siyah pamuklu perdelerle yapılan karartma sırasında bitkilerin hiçbir şekilde ışık almaması gerekir. Aksi halde çiçek açmaz. Sera içi sıcaklığı geceleri 13°C’nin altına düşmemeli ve ideal gündüz sıcaklığı ise 20°C civarında olmalıdır. Yüksek sıcaklıklar bitkilerin ve özellikle de çiçeklerin bozulmasına neden olur. Doğru yanıt C’dir.

Sulama zamanının belirlenmesinde en uygun yöntem tansiyometrelerle topraktaki nem düzeyinin ölçülmesidir. Uygun ve doğru bir gübreleme yapılabilmesi için toprak ve yaprak analizlerinin düzenli olarak yapılması gerekir. Doğru yanıt B’dir.

Saksı değiştirme iç mekan bitkilerinde zaman zaman yapılması gerekli en önemli kültürel işlemlerden birisidir. Bitkiler küçükken seçilen saksılar zamanla bitkilere küçük gelir ve bitki/saksı arasındaki uyum bozulur. Bitkiler yeterince beslenemez ve istenmeyen bozulmalar ortaya çıkmaya başlar. Yeni saksılar bir öncekinden bir boy daha büyük olmalıdır. Saksı değiştirme işlemi ilkbahar döneminde yapılmalıdır. Bitki saksısından çıkartılmadan önce ortamın dağılmaması için sulanır, gövdesi iki parmak arasına sıkıştırılarak ters çevrilir ve saksının bir kenarı sert bir objeye vurularak çıkartılır. Bitkinin fazla büyümüş kökleri tıraş edilerek yeni saksıya dikilir. Dikimden hemen sonra sulanır ve hafif gölgeli bir ortamdan 15-20 gün toparlanması sağlandıktan sonra eski yerine taşınır. Doğru yanıt D’dir.

Ağaç ve çalıların en önemli özelliklerinin başında güneş ışınlarını süzmesi ve zeminden yansıyan radyasyonu azaltarak çevresine serinlik vermesi, ses kirliliğini azaltması ve hava kirliliğine karşı koruyucu görev yapması gelir. Doğru yanıt B’dir.

Mevsimlik çiçekler birden fazla amaç için kullanılırlar. Bu amaçlardan bazıları: kısa zamanda çiçek elde etmek, görsel etkinliği, kokusu, kamuflaj özelliği ve tekdüzeliği kırmadır. İleriki yaş form özelliği ise ağaçlar ve çalılar için önemlidir. Ağaçlar ve çalılar gölge, güzellik ve bazen de mahremiyet sağlamaya yardımcı oldukları için seçimlerinde çok titiz davranmak gerekir. Bitki seçiminde dikkat edilmesi gereken diğer bir kriter de bitkilerin olgunluk devresinde alacağı form ve irilikleridir. Çünkü ağaçlar büyüme süreci içerisinde sürekli şekil değiştirirler. Bitki seçiminde en fazla hata seçilen bitkinin ileriki yaşlarda alacağı şeklin ve formun tahmin edilememesidir. Doğru yanıt D’dir.

Leylak, Japon ayvası, altın çanağı, inci çalısı çalı formundaki bitkiler arasındadır.  Dağ muşmulası ise,  yer örtücü bitkilerdendir. Doğru cevap C'dir.

Bir bitkinin kesme çiçek olabilmesi için bazı önemli kriterleri karşılaması gerekir. Bu kriterlerden biri bitki tür ve çeşidine bağlı olarak belli bir sap uzunluğunda olmalalarıdır. Genelde  çiçek sap uzunluğunun 40 cm'nin altında olması istenmez. Doğru cevap D'dir.

Kesme çiçek yetiştiriciliği dendiğinde ilk akla gelen ülke Hollandadır. Amerika, İtalya ve Japonya da kesme
çiçek yetiştiriciliğinde önemli yere sahiptir. Ancak Kolombiya başta karanfil olmak üzere en kaliteli kesme çiçek üretimi yapan ülkedir. Doğru cevap E'dir.

Karanfil fakülatif uzun gün bitkisidir. Fakülatif uzun gün bitkisi, zorunlu olmayan uzun gün bitkisidir. Günde 12 saatten fazla ışık altında daha kaliteli çiçek oluşturan bitkidir. Işık isteği en fazla olan bitki ise Gül'dür.  Doğru cevap D'dir

Japonların milli çiçeği olan krizantem çiçeği ülkemizde kasımpatı ve sarayopatı olarak bilinmektedir.  Doğru cevap A'dır.

Laleler, Zambakgiller familyası içerisinde yer çok yıllık otsu bitkilerdir. Her bir soğandan bir çiçek açar ve çiçeklerinin vazo ömrü 5-6 gündür. Buna göre lalelere ilişkin I ve III söylenebilir. Doğru cevap C'dir.

Glayöl bitkisinin anavatanı Güney Afrika ve Akdeniz Havzasıdır. Küçük boylu tür ve çeşitleri dış mekanlarda kullanılmaktadır. Glayöl bitkisi süsengiller familyasındandır. Yetiştirilmesinde toprak için ideal pH aralığı 6.5-7.5'dir. Kesim sonrası çiçekler 4-6°C derecede bir kaç gün muhafaza edilebilir. Buna göre I-II-IV söylenebilir. Doğru cevap A'dır.

İç mekan bitkilerinde killi topraktan kaçınılmalıdır.  Açelya, orkide ve ortanca gibi bazı bitkiler kireçli sudan zarar görür. Bu nedenle sulama suyunun sert olduğu kış aylarında bitkilerin saksıları ile ile birlikte yaklaşık 15 dakika ılık su 
içerisine daldırmakta yarar vardır. Begonya için gece sıcaklığı en düşük 16°C olmalıdır. Eğrelti otları iyi gelişmiş bitkilerin bölünmesi ile de çoğalabilirler.  Doku kültürü yöntemi ile hızlı bir şekilde çoğaltımı yapılmaktadır. Sporlarla çoğaltımı da mümkündür.  Kauçuklar, fazla ışıktan hoşlanırlar. Buna göre D seçeneği söylenemez. Doğru cevap D'dir.

Çam, ladin, kauçuk ve turunç herdem yeşil olarak adlandırılır ve bu ağaçlar her yıl yaprak dökmezler. Akasya ağacının ise yaz mevsimi sonunda önce yapraklarının rengi değişir daha sonra dökülür ve ilkbaharla birlikte ağaç  yeniden yapraklanır. Doğru cevap E'dir.

Bazı ağaçların yaz mevsimi sonunda önce yapraklarının rengi değişir, daha sonra dökülür ve ilkbaharla birlikte yeniden yapraklanırlar. Çoğunlukla sonbahar yaprakları sarı, kırmızı ve turuncuya dönerek son derece etkileyici görünüm sergilerler. Dut, süs kirazı, sığla, dantel çalısı ve gilaboru sonbaharda renk harmonisi sergileyen bitkilerdendir. Buna göre sıralanan bitkilerin tümü sonbaharda renk harmonisi sergileyen bitkiler arasında yer alır. Doğru cevap E'dir.

Gerbera