BAHÇE TARIMI II

Elma üretimi en fazla göller yöresinde Isparta ilinde (610.000 ton) gerçekleştirilmektedir. Karaman (340.000 ton), Niğde (328.000 ton), Denizli (217.000 ton) ve Antalya (213.000 ton) üretim yapan diğer illerdir. Ayrıca elma yetiştiriciliği için uygun ekolojinin bulunduğu Çanakkale, Amasya, Tokat, Yalova ve Kütahya illeri de önemli elma üreticisi illerdir (TUIK, 2009).

Dünya üzerinde elmanın (Malus domestica) anavatanı olarak kabul edilen Doğu Asya, Orta Asya, Batı Asya-Avrupa ve Kuzey Amerika bölgesinde doğal olarak yetişen 30 kadar türü bulunmaktadır. Karadeniz bölgemizin iç kısımları ve Toros’lar elmanın doğal yayılma alanlarıdır ve buralarda M. Sylvestris ve M. orientalis türleri doğal olarak yetişmektedir.

Elma çeşitleri olgunlaşma zamanlarına göre Yazlık (Vista Bella, Jerseymac, Williams Pride, Summer Red, Anna ve Ak elması), Güzlük (Gala grubu, Elstar ve Hüryemez) ve Kışlık (Scarlet Spur, Golden Delicious, Starking Delicious, Starcrimson, Amasya, Topaz, Red Chief, Fuji, Breaburn, Pink Lady ve Grany Smith) olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır.

Elmanın kış dinlenme isteği yüksektir (1000-3000 saat). Bu nedenle Ege ve Akdeniz kıyı bölgelerinde hem kış dinlenme ihtiyacını karşılayamadığından, hem de Yüksek yaz sıcaklarının güneş yanıklığına yol açması nedeniyle ekonomik olarak yetiştirilmesi mümkün olmamaktadır.

Ülkemizde, Haziran-Temmuz ayları içinde olgunlaşan erkenci yaz armutları (Limon, Akça, Mustafa Bey, Coscia ve Bey Armudu), Ağustos-Eylül aylarında olgunlaşan güz armutları (Williams, Santa Maria, Kavun Armudu, Göksulu ve Abaza Armudu) ve Ekim-Kasım aylarında olgunlaşan kış armutları (Ankara, Deveci, Passa Crassane, Beurre Clairgeau, Conference ve Doyenne du Commice ) yetiştirilmektedir.

Armut kazık köklü bir meyve türü olduğundan derin toprakları sever. Genelde kumlu tınlıdan- killi tınlıya kadar her tür toprağa uyumu iyidir. Kurak koşullara dayanımı elmalara göre daha iyidir. Ancak pH’ı yüksek kireçli topraklarda kloroz gösterir. Özellikle ayva anaçları (BA 29 ve Quince-A gibi) üzerine aşılı armutlarda kloroz daha çok görülür.

Nar ışıklanma, ve sıcaklık isteği yüksek, sıcak, ılıman ve subtropik iklim meyvesidir. Bu nedenle sıcak, güneşli ve nemli bölgelerde daha iyi yetişir. Ülkemizde en iyi yetişme alanları Ege ve Akdeniz kıyı bölgeleridir. Mikro klima özelliği gösteren iç bölgelerde ve Güney Doğu Anadolu’nun bazı vadilerinde de yetiştiriciliği yapılır. Narlar düşük sıcaklıklara ılıman iklim bölgelerinde -10°C’ye kadar dayanabilmektedir.

Ağaçlara Eylül ayından sonra gereğinden fazla su verilmesi ağaçların dinlenmeye girmesini geciktirir ve bu ağaçların sonbahar erken dolarından zarar görmesine neden olabilir.

Her meyve türünün kök yapısı ve buna bağlı olarak istediği toprak tipi farklı olduğundan, toprağın en az 90 cm’ye kadar olan kısmının fiziksel ve kimyasal analizi yapılarak, toprağın yetiştirilecek meyve türüne uygunluğu tespit edilmelidir.

Ayva yetiştiriciliği, ülkemizin çok soğuk yerleri dışında hemen her bölgesinde yapılmasına rağmen, üretimin büyük kısmı Marmara bölgesindeki illerde yoğunlaşmıştır. En fazla üretim 18.400 tonla Sakarya’da gerçekleşir. Bunu, 10.100 tonla Bursa, 7.500 tonla Antalya ve 3.300 tonla Isparta izler (TUIK, 2009). Bunların dışında Ankara, Kocaeli, İzmir ve Bilecik illerinde de kapama bahçelerde üretim yapıldığı görülür.

Kayısı sert çekirdekli meyvelerdendir.

Yumurtalık ve yumurtalığı çevreleyen çiçek dokusunun etlenip sulanması ile oluştuğu için.

Türkiye'nin yıllık elma üretimi 2.700.000 tondur.

108.000 ton

Yere düşmesi.

2-6 metre

5-10 yaş aralığında.

Suya yakın olması.

50-100 cm.

Ağaçların yaşına.