BAHÇE TARIMI I

Generatif çoğaltımın temel kaynağı tohumdur.

Çelikle çoğaltmada yeni bir bitki elde etmek amacıyla, bitkilerin gövde, dal, kök ve yapraklarından
kesilerek hazırlanan parçalar kullanılır. Tohumdan üretim ise generatif bir yöntem olup çelikle üretimle bir ilgisi yoktur.

İki bitki parçasını tek bir bitki oluşturacak şekilde kaynaştırmak ve bir bitkiymiş gibi büyümelerine devam edecek şekilde birleştirmek işlemine aşılama denir. Yeni bitkinin üst kısmını veya tacını oluşturacak bölümüne kalem (ya da çeşit); alt kısmını veya kökünü meydana getirecek bölümüne de anaç adı verilir.

Dilcikli aşının uygulanabilmesi için anacın henüz genç olması, 0.6- 1.2 cm çapında yani kalemle aynı kalınlıkta olması gerekir. Anaç ve kalemde birbirinin ters yönüne doğru açılan eğimli çentikler birbiri içine geçirilir. Bu yöntemde kambiyumlar çok iyi çakışacağı için kaynama çabuk olur ve başarı oranı yüksektir.

Göz aşıları, altında odun dokusu bulunan veya bulunmayan küçük bir kabuk parçası ve bunun üzerinde bulunan tek bir tane göz ile yapılmaktadır. Türleri T aşısı, yama aşı ve yongalı göz aşısıdır.

Daldırma, ana bitkinin dallarını bitkiden ayırmadan değişik şekillerde toprağa gömerek, gömülen yerden köklenmesini sağlamak ve sonra keserek ayırmak şeklinde yapılan vegetatif üretim şeklidir.

Daldırma tekniğinde aşı yapmaya ve anaç yetiştirmeye ihtiyaç yoktur.

Dallarının eğilip bükülmesi zor olan tropik ve subtropik bazı bitkilerin çoğaltılmasında hava daldırması kullanılır. Bu yöntemde, köklenmesi istenen dallar üzerinde, bilezik alma, yarma veya yukarı doğru çizme yoluyla yaralar açılır. Bu yara etrafına hafif nemlendirilmiş yosun, turba gibi köklendirme ortamı sarılır. Yarada ayrıca bir köklendirme hormonu kullanılması köklenmeyi hızlandırır. Bu kısım ince bir polietilen plastik örtü, özel metal veya tahta daldırma saksıları ile tamamen kapanacak şekilde örtülür. Yeterli bir köklenme meydana geldikten ve bitki dinlenme dönemine girdikten sonra, köklenen sürgün veya dal ana bitkiden ayrılarak bir saksıya alınır.

Rozet şeklinde gövdeye sahip bitkilerin boğaz kısmındaki bir yaprağından çıkan, toprak yüzeyine paralel olarak büyüyen gövdeler oluşturan bitkilere en tipik örnek çilektir. Çilek, yayılarak geliştirdiği kolların toprağa değdiği yerlerinde kök ve sürgün oluşturarak yeni bitkiciklerini oluşturur.