BAHÇE TARIMI I

Pestisit, tarımsal üretimde zararlı böcek, hastalık ve yabancı otlara karşı kullanılan kimyasallara verilen genel isimdir. Doğru cevap C'dir.

WHO, Dünya Sağlık Örgütü'nün kısaltmasıdır. bir standart ismi değildir. (WHO)

Tanımı verilen terim Biyodinamik üretimdir.

Geçiş ürünü organik ürün olarak pazarlanamaz. Doğru cevap D'dir.

Baklagilleri de içeren çok yıllık ekim nöbeti uygulaması, organik tarımda toprak verimliliğinin korunması ve geliştirilmesine yönelik önerilen bazı uygulamalardandır. A seçeneğinde bulunan "az yıllık" bilgisi yanlış olup doğrusu "çok yıllık" olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Kompost, Kısmen ayrışmış, besin değeri artırılmış bitkisel veya hayvansal kaynaklı materyaldir.

Nodozite, Havada bulunan azotun toprağa aktarılmasını sağlayan ve baklagil bitki köklerinde bulunan yapılara denir. Doğru cevap A'dır.

Malç uygulaması, yabancı otların gelişiminin engellenmesi amaçlı üretim alanında bitkiler dışındaki boş kalan toprak yüzeyinin bitkisel atıklarla yada plastik, kağıt vb. örtü materyalleri ile kaplanması işlemidir. Doğru cevap B'dir.

Ülkemizde 18 Ağustos 2010 tarih ve 27676 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ‘Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’ organik tarım faaliyetlerini, “toprak, su, bitki, hayvan ve doğal kaynaklar kullanılarak organik ürün veya girdi üretilmesi yada yetiştirilmesi, doğal alan ve kaynaklardan ürün toplanması, hasat, kesim, işleme, tasnif, ambalajlama, etiketleme, muhafaza, depolama, taşıma, pazarlama, ithalat, ihracat ile ürün veya girdinin tüketiciye ulaşıncaya kadar olan diğer işlemlerdir” şeklinde tanımlamaktadır.

Avrupa Birliği’nde 2009 yılında uygulanmaya başlanan organik tarıma ilişkinyönetmelik (EC Regulation (EC) No 834/2007) organik tarımı “en iyi sonuç veren çevresel uygulamaları, biyoçeşitliliğin ve doğal kaynakların korunmasını, yüksek hayvan refahı standartlarının uygulanmasını birlikte hedefleyen ve doğal maddeler ve süreçler kullanılarak üretilen ürünleri tercih eden tüketicilere istedikleri şekilde gıda ürünü sunan bir çiftlik yönetim sistemidir” şeklinde tanımlamaktadır. Organik üretim topluma iki yönlü hizmet vermektedir. Bir yandan tüketicilerin güvenli ürün talebini karşılamakta, öte yandan çevreyi koruyarak, hayvan refahına ve kırsal kalkınmaya katkı sağlayarak toplum adına hizmet üretmektedir.

Sağlık İlkesi, Ekoloji İlkesi, Eşitlik İlkesi ve Özen İlkesi organik tarımın temel ilkelerindendir ancak Kalite İlkesi bunlardan birisi değildir.

Orman veya diğer nitelikteki doğal alanlarının sertifikalandırılarak organik ürün elde edilmesi en yüksek oranda Afrika kıtasında iken bu alanlar Kuzey Amerika’da en düşük değere sahiptir. Organik hayvancılığın ekstansif olarak yapıldığı Avustralya’nın bulunduğu Okyanusya, en geniş organik üretim alanına (22,8 milyon ha) sahiptir.

Lider üretici ülkeler ise İtalya, ABD, İngiltere ve Almanya’dır. Birçok ülke dünya pazarında kendi ekolojik koşullarına en uygun türlerde ihracatçı olarak yerini almaktadır. Almanya, İngiltere, Hollanda, ABD gibi bazı gelişmiş ülkelerde ise organik ürünlere yönelik iç pazar talebinin üretime göre daha gelişmiş olması nedeni ile diğer ülkelerden de önemli miktarda organik ürün satın almaktadır

IFOAM Temel Standartları, Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Organik Programı (National Organic Program: (NOP) ve Japonya Tarım Standartları (JAS) uluslararası geçerliği olan organik tarım standartları olup Okyanusya Tarım Standartları (OAS) gibi bir düzenleme yoktur.

Organik tarımda geçerli olan ve genelde özel olarak dış alıcıların talep ettiği isteğe bağlı bazı standartlar da vardır. Örneğin, Biyodinamik üretim yapmak isteyen bir firma önce organik koşullarını üstüne de biyodinamik koşullarını yerine getirmektedir. Sonuçta ürün hem organik hem de Demeter (Biyodinamik) sertifikası ve logosu taşır. Biyodinamik üretim kısaca, doğadan geleni yine doğaya kazandıran kendi kendine yeten üretim şeklidir.

Organik tarımda toprak verimliliğinin korunması ve geliştirilmesine yönelik
önerilen bazı uygulamalar aşağıda verilmiştir.
• Baklagilleri de içeren çok yıllık ekim nöbeti uygulaması,
• Toprak işleme sayısının azaltılması, toprağın alt ve üst tabakalarının devrilmeden  ırtılarak işlenmesi,
• Toprağın sıkışmasına izin verilmeden bitki kök gelişmesine uygun ortam hazırlığı yapılmasına özen gösterilmesi,
• Toprak analiz sonuçlarına ve ilgili yasal düzenlemelere bağlı olarak birim alana uygun miktarda çiftlik gübresi ve/veya kompost uygulanması,
• Baklagil bitkilerini içeren yeşil gübreleme uygulaması ile toprağın azot ve organik madde içeriğinin yükseltilmesi ve toprağın fiziksel yapısını iyileştirilmesi, 
• Üretimdeki bitki artıklarının veya doğal floranın eğer hastalık veya zararlı riski yoksa parçalanarak doğrudan toprağa karıştırılması,
• Meyve ağaçları gibi türlerde ara ziraatı, örtü bitkisi yetiştiriciliği ve malç uygulamaları, doğal floranın toprağa gömülmesi veya kesilerek malç olarak
bırakılması

Yeşil gübreleme, toprağa başta organik madde sağlamak amacıyla yetiştirilen baklagiller gibi bazı bitkilerin yeşil gelişme döneminde iken parçalanarak toprağa karıştıtılmaları işlemidir.  Baklagil bitkilerinin azot bağlama açısından en uygun dönemde (genelde % 15-30 çiçeklendiğinde) parçalanması ve  toprağa gömülmesi topraktaki azot içeriğini ve ayrıca organik madde içeriğini artıracağından yem bitkileri üretimi, toprak verimliliği ve yeşil gübreleme açısından önemli uygulamalar arasında yer almaktadırlar.

Monokültür tarım: Bir üretim parselinde her yıl arka arkaya aynı bitki türünün yetiştirilmesi işlemidir. Genellikle küçük parsellerde yapılan organik bahçe bitkileri yetiştiriciliğinde hastalık ve zararlıların yönetimi açısından en uygun ekim ve dikim sıklığının veya zamanının ayarlanması, bitkiler arasındaki rekabetin azaltılmasını ve hastalık ve zararlıların aşırı zarar yapmasını önleyerek kaliteli ürün elde edilmesini sağlar. Yine organik tarımın temel zorunlulukları arasında yer alan uygun ekim  nöbeti planlaması da hastalık ve zararlıların etkisini ve yoğunluğunu azaltmaktadır. Monokültür tarımda toprakta veya ortamda populasyonu artan zararlılar ve hastalık etmenleri ortamda üst üste aynı tür (veya familya) yetiştirildiğinde bitki üzerinde daha hızlı ve daha yoğun oranda zarar yapmaktadır

Biyoçeşitlilik: Canlıların genetik yapılarına bağlı olarak meydana getirdiği tür toplulukları ve türler içi farklılığın bütünü olarak
tanımlanabilmektedir.

Temel İlkeleri; Organik tarımda ulusal veya uluslararası geçerliliği olan ancak bazı farklılıkları da içeren resmi veya özel standartlar bulunmaktadır. Temel
ilkeler, organik tarım standartlarının ortak çıkış noktasını oluşturur. Bu temel,
organik tarımın gelişmesi sırasında izlenmesi gereken yolu belirler ve sürdürülebilir bir sistemin kurulmasına yardımcı olur. Temel ilkeler konusu tüm dünyadaki
organik tarımla ilgilenen kişi ve kurumlarca tartışılarak 2005 yılında IFOAM’ın
(International Federation of Organic Agriculture Movements) Avustralya’da düzenlenen genel kurulunda görüşülmüş ve 4 temel ilke üzerinde anlaşmaya varılmıştır. Bu temel ilkeler;
1. Sağlık İlkesi: “Toprak, hayvan, insan ve yerkürenin sağlığı ayrılmaz bir
bütün olarak ele alınmalı, korunmalı ve iyileştirilmelidir. Bireyler ile toplumların sağlığı, eko sistemlerin sağlığından ayrı tutulamaz. Ancak sağlıklı topraklar
üzerinde sağlıklı ürünler elde edilebilir ve yine hayvanlar ile insanların sağlıkları
ancak sağlıklı ürünlerle desteklenebilir. Organik tarım, sağlığı kollayacak ve refaha katkıda bulunacak yüksek kalitede, besleyici gıda üretimini hedefler ve sağlığı
olumsuz etkileyen sentetik gübre, ilaç ve yem katkı maddeleri gibi girdilerin kullanımını kısıtlar veya tümüyle yasaklar.”
2. Ekoloji İlkesi: “Organik tarım, canlı ekolojik sistemleri ve döngüleri temel
almalı, onları değiştirme yerine onlarla birlikte çalışmalı, model olarak alarak devamlılığını sağlamalıdır. Organik tarım, üretimin ekolojik süreçlere ve geri dönüşüme dayalı olmasını vurgular. Üretimin yapıldığı ortamların ekolojisi üretimde
besin döngüsünü ve canlıların refahını sağlar. Bitkisel üretimde ortam, verimli
topraktır; hayvansal üretimde çiftliğin eko sistemidir; balıklar ve deniz canlıları
için, su ortamlarıdır. Ekolojik tarımda sadece bitkisel veya hayvansal üretim değil
kırsal ve doğadan toplamada da döngülere ve ekolojik dengelere uyum göstermek
gerekir.”
3. Eşitlik İlkesi: “Organik tarım zincirinde ilişkiler, ortak kullanılan çevreyi paylaşmada ve yaşamsal olanaklar açısından eşitliği gözetecek biçimde oluşturulmalıdır. Ekolojik tarımla uğraşanların insan ilişkilerini her seviyede; çiftçiler, işçiler,
uygulayıcılar, dağıtımcılar, tüccarlar ve tüketiciler de dahil bütün taraflarda eşitliği
sağlayacak biçimde geliştirmek durumundadır. Hayvanlara onların fizyolojileri, doğal davranışları ve refahı ile uyumlu koşulların sağlanması gerektiğini vurgular.
Eşitlik, şeffaflık içinde adil üretim, dağıtım ve ticari sistemler ile gerçek çevresel ve
toplumsal maliyetler hesaba katılarak değerlendirme yapılmasını öngörür.”
4. Özen İlkesi: “Ekolojik tarım, gerek mevcut gerekse gelecek kuşakların ve
çevrelerinin sağlığı ile esenliğini korumak üzere, sorumlu, önlemini baştan alan
bir yaklaşımla planlanmalı ve yürütülmelidir. Ekolojik tarımda uygulamaya, geliştirmeye ve teknolojiye ilişkin seçimlerde önlemler, ilk aşamada alınmalı ve seçimi yapanlar sonrasında sorumluluğu taşımalıdır. Günümüzde genetik yapısı
değiştirilmiş organizmaların uygulamaya aktarılması da bu ilke çerçevesinde ele
alınmalıdır. Bilimsel gelişmelerle birlikte zamanla oluşmuş bilgi ve geleneksel, yerel bilgiler; denenmiş, geçerliliklerini yitirmeyen sağlam çözümler sunar ancak
bunların bilimsel açıdan irdelenerek uygulamaya yeniden kazandırılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Alınacak kararlar, şeffaf ve katılımcı süreçlerin kullanılmasıyla, tüm tarafların değerlerini ve gereksinimlerini hesaba katabilmelidir” (www.
ifoam.org; Altındişli ve İlter, 2002).