Bahçe Bitkilerinin Tanımı ve Sınıflandırılması

Genellikle meyveler çok yıllık odunsu (ağaç veya çalı) bitkilerin, sebzeler ise çoğunlukla tek
ya da birkaç yıllık otsu bitkilerin içerisinde yer alır.

Ayrıca Meyvecilik, hububat ve endüstri bitkileri grubuna girmeyen, otsu bitkilerin yenen kısımları olup, bunlar
çiğ, pişirilmiş, kurutulmuş, dondurulmuş, konserve edilmiş, yaprak, tomurcuk, kök, yumru, soğan, sap, çiçek, meyve, tohum veya mantar şeklinde insan beslenmesinde yararlı olan bitkilerin tümüdür.

Türkiye, uygun ekolojik koşulları, göç yollarının üzerinde bulunması ve Anadolu’nun tarihin ilk çağlarından beri bir çok medeniyetin beşiği olması nedenleriyle de çok sayıda tür ve çeşit zenginliğine sahip olmuştur.

kavun, karpuz, domates 

Botanik sınıflandırmadır. Botanik sınıflandırmada bitkiler alemi sınıfa ve alt sınıflara, sınıflar takımlara,
takımlar familyalara, familyalar cinslere, cinsler de türlere ve alt türlere ayrılmaktadır. Uluslararası bir sınıflandırma şekli olan bu sınıflandırma şeklinde tür isimleri latince olarak verilmektedir.

Bahçe bitkileri tek yıllık ve çok yıllık oluşlarına, iklim isteklerine, meyve özelliklerine, tüketilen kısımlarına veya tüketim şekillerine göre de sınıflandırılmaktadır.

Rosaceae familyası meyve türleri bakımından en zengin familyadır. 

Prunus amgdalus (Badem)
: Amygdalus nana (Badem (bodur))
: Crataegus azarolus (Alıç)
: Crataegus orientalis (Yemşen)
: Cydonia oblanga (Ayva)
: Diospyros kaki (Trabzon hurması)
: Eriobotria japonica (Yeni dünya)
: Fragaria vesca (Çilek)
: Malus x domestica Borkh. (Elma)
: Mespilus germanica (Muşmula)
: Pyrus communis (Armut)
: Pyrus elaegrifolia (Ahlat)
: Prunus persica (Şeftali)
: Prunus armeniaca (Kayısı)
: Prunus avium (Kiraz)
: Prunus cerasifera (Kiraz eriği)
: Prunus cerasus (Vişne)
: Prunus domestica (Erik)
: Prunus fruticosa (Vişne (bodur))
: Prunus lauroceasus (Kara yemiş)
: Prunus mahaleb (İdris)
: Prunus spinosa (Çakal eriği)
: Ribes nigrum (Siyah frenk üzümü)
: Ribes rubrum (Kırmızı frenk üzümü)
: Ribes uva-crispa (Bektaşi üzümü)
: Rosa canina (Kuşburnu)
: Rubus fruticocus (Böğürtlen)
: Rubus idaeus (Kırmızı ahududu)
: Rubus neglectus (Mor ahududu)
: Rubus occidentalis (Siyah ahududu)
: Sorbus aucuparia (Kuş üvezi)
: Sorbus domestica (Üvez)

Meyve türleri, sıcaklık istekleri ve düşük sıcaklıklara dayanım yönünden farklı
davranış sergilemektedirler. Bu bakımdan türler aşağıda belirtildiği şekilde dört
grupta toplanabilmektedir.
• Tropik iklim meyveleri
• Subtropik iklim meyveleri
• Sıcak ılıman iklim meyveleri
• Soğuk ılıman iklim meyveleri

Bu sınıflandırmada, meyve yapılarına bağlı olarak gruplar oluşmaktadır.
Yumuşak çekirdekli meyve türleri: Elma, armut, ayva, alıç, muşmula, ahlat.
Sert çekirdekli meyve türleri: Erik, kayısı, şeftali, vişne, kiraz, kızılcık, iğde.
Sert kabuklu meyve türleri: Ceviz, antepfıstığı, fındık, şam fıstığı, kestane,
badem.
Üzümsü meyveler: Ahududu, böğürtlen, frenk üzümü, kivi, ağaç kavunu, altıntop, bergamot, limon, portakal, mandarin, şadok, turunç, bektaşi üzümü, çilek,
üzüm.
Bileşik meyveler: İncir, nar, dut, böğürtlen gibi meyvelerdir.

domates, biber, patlıcan, hıyar, kabak, kavun, karpuz, taze fasulye, sultani bezelye, taze bakla bu grupta sayılabilir.

Turunçgiller, zeytin, incir, çay, nar, hurma ve kivi
bu gruba örnektir ve -2 ve -3 °C’ye dayanabilirler. Bazı dönemlerinde, örneğin kış
dinlenmesi sırasında -10 °C’ye kadar dayanabilirler, ancak bahar aylarında daha
çabuk zarar görürler.

Tohum taslakları karpel veya karpeller tarafından örtülmemiş bitki grubudur. Çam, ardıç ve porsuk ağacı örnek verilebilir.

Domates, biber, patlıcan, hıyar, kabak, kavun, karpuz, fasulye, bamya

Phaseolus vulgaris (Fasulye)
Phaseolus coccineus (Ateş fasulyesi)
Pisum sativum (Bezelye)
Vicia faba var. major (Bakla)
Vigna sinensis (Börülce)

matematik, fizik ve kimya gibi temel bilimler, ekoloji, fizyoloji, biyoloji, entomoloji, fitopatoloji, toprak bilimi, pomoloji, genetik, sitogenetik ve biyoteknoloji gibi uygulamalı bilimlerle yakın ilişkisi bulunmaktadır.

Citrus aıırantifolia (Turunç)
Citrus paradisi (Altıntop)
Citrus limon (Limon)
Citrus sinensis (Portakal)
Citrus reticulata (Mandarin)
Poncirus trifoliata (Üç yapraklı)

Citrus medica (Ağaç kavunu)
Citrus bergamia (Bergamot)
Fortunella japonica (Kamkat (yuvarlak)
Fortunella margarita (Kamkat (silindirik)

Canlının yapı taşı olan hücrenin çekirdeğindeki genetik materyalin taşıyıcısı olan kromozomları inceleyen,
sitoloji ve genetiğin metot ve bulgularını bir araya getiren bilim dalıdır.

Olea oleaster Zeytin delicesi
Olea europaea Zeytin
Ficus carica İncir

Ceretonia siliqua Keçiboynuzu

Punica granatum Nar

Rosales (Takım)
Rosaceae (Familya)
Prunus (Cins)
Prunus armeniaca (Tür)
Hacıhaliloğlu (Çeşit)
.................. (Form, Tip, v.b.)

Allium cepa (Soğan)
Asparagus officinalis (Kuşkonmaz)
Allium porrum (Pırasa)
Allium sativum (Sarımsak)

Zea mays var. rugosa (Tatlı mısır)

İncir, nar, dut, böğürtlen gibi meyvelerdir.