BAHÇE TARIMI I - Deneme Sınavı - 9

Bazı meyve türlerinde ağaçlar, açan çiçeklerinin istenilenden daha fazlasını meyveye dönüştürür. Elma, armut, kayısı, şeftali erik gibi meyve türlerinde ağaçlarda açan çiçeklerin % 10 - 20 sinin meyveye dönüşmesi ekonomik bir ürün için çoğunlukla yeterli görülmektedir. 

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Meyve bahçesi ve bağ tesis edilirken; yer seçimi, yetiştirilecek tür ve çeşitlerin özellikleri, anaç, dikim sistemi, arazinin dikime hazır hale getirilmesi, dikim işleriyle ilgili planlamalar baştan yapılmalı ve işletmeden en yüksek geliri sağlayacak materyal ve teknikler kullanılmalıdır.

Bahçe yerinin seçimine etki eden temel faktörlerin başında iklim gelmektedir.

Tür ve çeşitlerin ekonomik olarak yetiştiriciliğinin yapılabileceği sıcaklık dereceleri bulunmaktadır. Örneğin zeytin -7°C, elma, armut, erik ve kiraz ise çeşitlere göre değişmekle birlikte -20°C -25°C’nin altındaki sıcaklıklarda zarar görmektedir

Bağcılık yapılması istenilen bir bölgede yıllık ortalama sıcaklık 9°C’nin, vejetasyon süresi 160 günün altında olmamalıdır.

Genel olarak meyve ve bağ tesis edilecek yerlerde toprak derinliği 100-120 cm’den az olmamalıdır.

Meyve bahçelerinde dikdörtgen, kare, üçgen, satranç, kontur, tekli ve çoklu çit (duvar) dikim sistemleri, bağlarda ise genellikle kare, dikdörtgen, üçgen veya kontur dikim sistemlerinden biri uygulanmaktadır

Toprağın 10-30 cm derinliğinde oluşan ve fidanlarda kök gelişim ve dağılımını sınırlandıran sert pulluk tabakasının kırılması gereklidir. Bu işlem için toprağa krizma denilen derin sürüm işlemi uygulanır.

Omca: Bağcılıkta her bir asma bitkisine verilen teknik bir terimdir.

İnorganik gübreler: azot, fosfor ve potasyum elementleri

Meyve bahçesi için en uygun topraklar derin, kolay işlenebilen, havalanması yeterli, su tutma kapasitesi ve drenajı iyi, çok hafif veya çok ağır olmayan, kumlu-tınlı veya tınlı-kumlu yapıda olmakla birlikte belirli bir düzeye kadar kil içeren, aşırı asit veya bazik karakterde olmayan ve yüksek oranda tuz ve kireç bulundurmayan topraklardır.

Asmalar günlük sıcaklık ortalaması 10°C’nin üstüne çıktığında sürmeye başlamakta, vejetasyon süresince ortalama 18°C’lik sıcaklık istemektedir. Bağcılık yapılması istenilen bir bölgede yıllık ortalama sıcaklık 9°C’nin, vejetasyon süresi 160 günün altında olmamalıdır.

Yöney: Meyve ve bağlarda tomurcukların sürmesi, sürgünlerin pişkinleşmesi, meyve olgunlaşması, kalitesi ve verimi üzerine yer ve yöneyin etkisi vardır. Kışları soğuk bölgelerde güneş ışınları güney ve güneybatı yönlere daha dik geldiğinden, bu yöneyler daha erken ısınmakta ve bitkiler daha erken uyanmaktadır. Turfanda yetiştiricilik açısından bu yönler tercih edilirken, ilkbahar geç don riski bulunan bölgelerde ise bahçe tesisi için erken uyanan çeşitlerde kuzey yöneyler tercih edilmelidir.

Toprağın özellikleri ve yetiştiricilik sistemleri de dikkate alınarak kurulacak meyve ve bağlarda çeşitle birlikte en uygun anacın da seçilmesi gerekmektedir. Genellikle toprak yapısı, taban suyu, toprak kökenli hastalık ve zararlıların varlığı dikkate alınarak anaç seçimi yapılmaktadır.

Meyve bahçelerinde dikdörtgen, kare, üçgen, satranç, kontur, tekli ve çoklu çit (duvar) dikim sistemleri, bağlarda ise genellikle kare, dikdörtgen, üçgen veya kontur dikim sistemlerinden biri uygulanmaktadır.

Kontur Dikim: Eğimi çok fazla olan arazilerde tesviye ile düzeltme bazen mümkün olamamaktadır. Teraslar yapılarak tesviye eğrilerine paralel olarak yapılan dikim şeklidir. Fidanlardaki dikim aralığını topoğrafik yapı ve terasların şekli belirler.

Omca: Bağcılıkta her bir asma bitkisine verilen teknik bir terimdir.

İnorganik gübreler: Besin elementlerini tek veya kombine olarak yüksek dozlarda içerirler ve bitkinin ihtiyaç duyduğu elementin eksikliğinin giderilmesinde kullanılırlar. Meyve ağaçları, sebze ve asmaların en fazla ihtiyaç duydukları azot, fosfor ve potasyum elementleri ile diğer makro ve mikro elementleri tek veya kompoze olarak yer aldığı değişik ticari isimler altında gübreler bulunmakta ve bunlar ihtiyaca göre bahçelerdeki bitkilere uygulanmaktadır.

Piramit Şekli: Armut, kiraz gibi dikine büyüme özelliği gösteren meyve türlerinde spiral veya katlı olarak uygulanan bir terbiye şeklidir. Spiral piramitte dallar gövde üzerinde düzenli olarak dağılmakta, katlı piramitte ise 3 dal bir araya gelerek gruplaşmakta ve kat oluşturmaktadır.