AVUKATLIK VE NOTERLİK HUKUKU

Her ne kadar noterlik kamusal bir faaliyet olsa da, noterler Noterlik Kanunu ve
Ücret Tarifesindeki esaslara göre, hizmet alan kişilerden ücret almaktadırlar.
Noterler, Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre ücret talep
etme hakkına sahiptirler.
Noterliğin ücret tarifelerinin kanunla belirlenmiş olması, noterin alacağı ücreti kendi iradesiyle belirleyememesi noterliğin kamu hizmeti niteliğinin sonuçlarındandır. Noterin iş sahibinden ücret alması noterin iş sahibine bağımlı olmasını
gerektirmez. Noter hukuka aykırı olduğuna kanaat getirdiği hiçbir işi yapamaz.

Noterlik Ücret Tarifesi Türkiye Noterler Birliği’nin mütalaası üzerine Adalet Bakanlığı’nca
belirlenir.

Düzenleme Ücreti: Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren
sözleşme ve vekâletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış,
gayrimenkul satış va’di, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlât edinme ve tanıma,
mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl
hükümlerine göre düzenlenir. Başta vasiyetname ve vakıf senedi düzenlenmesinden alınacak ücretlere düzenleme ücreti adı verilir (Tarife m.1-12).

Noterlik Kanunu’nun 118 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, noterler, noterlikte yapılan işlemler ve düzenlenen kâğıtlar dolaysıyla tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden yüzde üç oranında noter hissesi alırlar.

10 yıldan fazla hizmeti bulunan noterlerin 40 gün yıllık izin hakkı vardır.

Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanlığıdır
(NK.m.57,I,c.3).

Noterlerin iki yıllık izinlerini birlikte kullanmaları mümkündür. Buna karşılık
iki yıl geçtikten sonra eski izinlerin kullanılması mümkün değildir. Diğer bir ifadeyle, iki yıl geçtiği halde kullanılmayan izinler tamamen düşer.

Haklı bir engeli olmaksızın iznini onbeş gün geçiren noterler, noterlik görevinden istifa etmiş sayılırlar.

Noterlik Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü fıkrasında kişisel mazeret düzenlenmiş olup kanun gereğince, haklı bir engeli bulunmak şartıyla noterlere, noterliğin bulunduğu yer cumhuriyet savcısı tarafından, gidiş ve dönüş dâhil olmak
ve bir defada on günü geçmemek üzere, mazeret izni verilebilir.

Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28
inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, aracı kullanmak, reklâm
ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak, her ne suretle olursa olsun noterlik
ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmakta yasaklılık
getirmiştir.

Noterlikte yazılan işlemlerin asıl veya suret her bir sayfası için alınacak ücrete yazı ücreti adı verilir (Tarife m1-12).

Noterliğin ücret tarifelerinin kanunla belirlenmiş olması, noterin alacağı ücreti kendi iradesiyle belirleyememesi noterliğin kamu hizmeti niteliğinin sonuçlarındandır. Noterler, Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre ücret talep etme hakkına sahiptirler. Noterlerin haklarından olan mesleki gelirlerini Ücret gelirleri, noter hissesi geliri ve ortak cari hesap geliri olmak üzere üç ana başlık altında toplamak mümkündür. 

Noterin iş sahibinden ücret alması noterin iş sahibine bağımlı olmasını
gerektirmez. Noter hukuka aykırı olduğuna kanaat getirdiği hiçbir işi yapamaz.

Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, gayrimenkul satış va’di, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlât edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl hükümlerine göre düzenlenir. Başta vasiyetname ve vakıf senedi düzenlenmesinden alınacak ücretlere düzenleme ücreti adı verilir (Tarife m.1-12).

Noterlerin izin hakları, tüm çalışma mevzuatlarında olduğu gibi kıdemlerine göre düzenlenmiştir. Buna göre, noterlik hizmeti altı aydan on yıla kadar (on yıl dâhil) olan noterlerin otuz gün, 10 yıldan fazla hizmeti bulunan noterlerin 40 gün yıllık izin hakkı vardır.

Noterlik Kanunu’nun 118 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, noterler, noterlikte yapılan işlemler ve düzenlenen kâğıtlar dolaysıyla tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden yüzde üç oranında noter hissesi alırlar

Noterler yargı mercilerinin vereceği işlerle, ilim ve hayır kuruluşlar başkan ve üyelikleri, hakemlik, vasiyeti tenfiz memurluğu yapabilirler. 

Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, aracı kullanmak, reklâm ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak, her ne suretle olursa olsun noterlik ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmakta yasaklılık getirmiştir.

Bazı kimselerin de noter işlemlerinde tanıklık yapamayacağı Kanunla özel olarak (NK.m.78) düzenlenmiştir. Buna göre;
• Reşit olmayanlar,
• Mahcurlar,
• Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na göre yeminli tanık olarak dinlenmeleri mümkün olmayanlar (HMK.m.248 vd.)
• Noterin kâtip ve hizmetlileri, noter işlemine tanık olarak katılamazlar

Noterin genel nitelikli yükümlülükleri şunlardır;
• Noterlik görevi ile birleşmeyen ve noterlerin yasaklı olduğu işleri yapmamak,
• Çalışma saatlerine uymak,
• Tatilde iş yapmamak,
• Emredici hükümlere uymak,
• Meslek sırrını saklamak

• Evrak ve defterlerin gizliliğine uymak,
• Yaş tahdidine uymak.

Hizmet süreleri on yıldan daha fazla olan noterler ise bir yıla kadar hastalık istirahatı alabilirler (NK.m.59,I/1,2,3).

Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanlığıdır (NK.m.57,I,c.3).