AVUKATLIK VE NOTERLİK HUKUKU

Avukat kendine iş sağlama niteliğindeki her türlü davranıştan çekinir. Avukatın kendisine iş sağlamak amacıyla iş verebilecek kişilere mektup yazıp görüşmeye
çağırması, kamulaştırma davasında kamulaştırma yapılacak köye yapılan gezi, tek
çalışan avukatın hukuk bürosu olarak tabela asması, yabancı dil bilmeyen avukatın yabancı dilde kartvizit basması meslek kuralını ihlaldir.

Avukat, bürosunun görevin vakarına uygun biçimde tutulmasına çaba
gösterir. Avukatlık faaliyeti yürütenin mesleğinin önemini haiz, yapılan
iş ile özdeşlemiş olan bürosunu mesleğine uygun yerde ve mesleğine uygun şekilde tefriş etmeli ve tutmalıdır. Çok abartılı dekor, iş sahiplerini
etkileyecek şekilde asılmış fotoğraflar (askeri personelle, ünlülerle ya
da siyasilerle), büronun çok dağınık ya da kirli olması, ya da büronun
dinsel ya da eğlence mekanlarının ortasında yer alması meslek kuralını
ihlaldir.

Uzunca bir süre bürosundan uzak kalmak zorunda bulunan avukat, işlerine
bakacak, müvekkillerini kabul edecek meslektaşının adını barosuna bildirir.
Avukatın bilgi verme yükümlülüğü, Avukat ile Baro ilişkisini düzenleyen bir
meslek kuralıdır.

Avukat meslek kuruluşlarınca verilen görevleri, haklı sebepler dışında, kabul etmek zorundadır.
• Mesleki çalışmasından ötürü aleyhine açılan dava layihasının bir örneğini,
avukat barosuna verir. Baronun hukuki anlaşmazlıklardaki arabuluculuk
teklifini kabul etmek zorundadır. Avukatın bilgi verme yükümlülüğü, Avukat ile Baro ilişkisini düzenleyen bir meslek kuralıdır. Burada amaç Avukatın eyleminin bağlı bulunduğu Baro tarafından değerlendirilmesini, gerekmesi halinde Baro tarafından resen soruşturması açılmasını sağlamaktır.
• Avukat, kendisiyle ilgili her türlü belgeleri baroda görmek hakkını haizdir

Avukat, hâkim ve savcılarla ilişkilerinde, hizmetin özelliklerinden gelen ölçülere uygun davranmak zorundadır. Hakim ve savcılar da, avukatlar gibi yarğılama makamları alup yarğılama makamlarının ilişkilerinde karşılıklı saygı
esastır. Avukat, yargılamanın kurucu unsurudur. Avukat olmazsa yargılama
adil olmayıp verilen karar sadece iddia ve kararın oluşturduğu bir metinden
ibaret olur. Avukatsız yapılan yargılama diyalektikten yoksun olması sebebiyle
sadece bir karar metni olacak adil olmayacaktır. Yargılamada bu kadar önemli
yer edinmiş olan avukatlığın, kendisi ile eşit konumda olan yargılama makamlarıyla (hâkimlik ve savcılıkla) ilişkilerinde düzeyli olması hâkim ve savcılardan gördüğü saygı kadar saygı göstermesi zorunludur.
Avukatın hâkim ve savcılarla ilişkilerinde uymak zorunda olduğu kurallar nelerdir?
• Avukat, daha önce hâkim, savcı, hakem ya da başka resmi bir sıfatla incelediği
işte görev alamaz.
• Hâkim ve savcı ile hısımlık ya da evlilikten gelen engelleri gösteren, kanun
hükmünde yazılı derece dışında kalan hısımlıklar ve başkaca yakınlıklarda,
avukat, meslek onuruna en uygun biçimde takdirini kullanır.
• Avukatlar ve avukat stajyerleri, mesleğe yaraşır bir kılık ve kıyafetle mahkemelerde görev yaparlar. Duruşmalara, Türkiye Barolar Birliği’nce şekli saptanmış
cübbe ile ve temiz bir kıyafetle çıkarlar. Erkek avukatlar, iklim ve mevsim koşullarının elverdiği ölçüde kravat takarlar. (Türkiye Barolar Birliği’nin 27-28,
mayıs 1989 tarihinde Giresun’da yapılan XX. Olağan Genel Kurul kararıyla değişik metin.)
• Avukat duruşmayı terk edemez. Ancak duruşma sırasında hukukun uygulanması alenen engellenirse kişisel veya meslek onurunun zorunlu kıldığı haller
var ise Avukat duruşmalardan ayrılabilir.

Avukat, ilerde tanık olarak dinlenecek kimselerden, istisnai olarak bazı hususları öğrenmek mecburiyetinde kalmış olursa, onları etkilemiş olma şüphesi altına düşmekten kaçınmalıdır. Avukat, tanıklara tavsiyelerde bulunamaz, ne şekilde tanıklık edecekleri veya hâkim önünde nasıl hareket edecekleri hakkında talimat veremez.

Bir avukat, başka bir avukata karşı asıl ya da vekil sıfatıyla takip edeceği davayı kendi barosuna bir yazı ile bildirir. Bu kural, bilgi verme yükümlülüğü ile bağlı olarak baroların ve Türkiye Barolar Birliği’nin üçüncü şahısların aleyhine veya üçüncü şahısların barolar ve TBB
aleyhine açacağı davalar için de geçerlidir.

Bir meslektaşının ölümü veya başkaca nedenlerle, Baro Başkanı’nca görevlendirilen avukat, kabul edilebilir bir neden göstermeksizin bu görevi reddedemez.

Ortak büroda çalışan avukatlar da, yararları çatışan kimseleri temsil etmemek kuralı ile bağlıdırlar.

Avukat, kendisine teklif edilen işi gerekçe göstermeden de reddedebilir. Böyle bir durumda takdirine esas olan nedenleri açıklamak zorunda bırakılamaz.

Türkiye Barolar Birliği, baroların üstünde anayasal, özerk bir yapı olarak ortaya
çıkmıştır. Barolar Birliği üst yapı olarak kendine bağlı baroların hiyerarşik üstü
olup, barolar üzerinde denetim yetkisi vardır. Bu nedenle barolarda herhangi bir
idari görev alanların, Türkiye Barolar Birliğinde idari görev almaları hukuken
mümkün değildir. Aksi halde avukat hem denetleyen hem denetlenen, hem ast
hem üst konumuna girecektir ki bu da hukuken mümkün değildir.

Avukat, mesleki çalışmasını kamunun inancını ve mesleğe güvenini sağlayacak biçimde ve işine tam bir sadakatle yürütür. Avukatlık, diğer mesleklerden farklı olarak kolektif inancı gerektiren mesleklerdendir. Avukatın yaptığı tüm işlemlerde yasaya ve adalete uygun hareket ettiği, doğruluk ve dürüstlük ilkelerine sadık davrandığı kabul edilir. Bu nedenle, mesleki faaliyetin yürütülmesi sırasında bu güveni sağlamak ve meslek itibarını sarsabilecek her türlü davranıştan kaçınmak avukatın başlıca görevidir (Barolar Birliği 2001/325 E., 2002/136 K., 18.05.2002).

Avukatın yaptığı işlem ve hukuki faaliyetlerin hukuka uygun olması tek başına yeterli değildir. Şekle uygunluk yanında amacın da hukuka uygun olması gerekir. Vekâletsiz duruşmaya giren ve verilen süreye rağmen vekaletnamesini süresinde ibraz etmeyen, duruşmaya ya da keşfe alkollü gelen avukat, hakkında icra takibi yapılmasına sebep olması, meslektaşına hakaret, tahsil ettiği parayı dosyaya bildirmemesi, vekil edenine sahte mahkeme kararı vermesi, adi şirket ortağı olması avukatın davranışı özen ilkesine aykırıdır. Yine Ceza Muhakemesi Kanununa göre Baro tarafından atanan avukatın müdafilik ücreti dışında savundukları kişiden ücret talebi bu ilkeye aykırıdır. • Avukat, yazarken de, konuşurken de düşüncelerini olgun ve objektif bir biçimde açıklamalıdır. Mesleki çalışmasında avukat, hukukla ve yasalarla ilgisiz açıklamalardan kaçınmalıdır. • Avukat, iddia ve savunmanın hukuki yönü ile ilgilidir. Taraflar arasında anlaşmazlığın doğurduğu düşmanlıkların dışında kalmalıdır. • Avukat,salt ün kazandırmaya yönelen hertürlü gereksiz davranıştan titizlikle kaçınmalıdır. Avukatın hangi gerekçe ile olursa olsun televizyon dergi, gazete önüne çıkması, beyanlarda bulunması bu maddenin ihlali anlamına gelir.

• Avukat, hâkim ve savcılarla ilişkilerinde, hizmetin özelliklerinden gelen ölçülere uygun davranmak zorundadır. Hakim ve savcılar da, avukatlar gibi yarğılama makamları alup yarğılama makamlarının ilişkilerinde karşılıklı saygı esastır. Avukat, yargılamanın kurucu unsurudur. Avukat olmazsa yargılama adil olmayıp verilen karar sadece iddia ve kararın oluşturduğu bir metinden ibaret olur. Avukatsız yapılan yargılama diyalektikten yoksun olması sebebiyle sadece bir karar metni olacak adil olmayacaktır. Yargılamada bu kadar önemli yer edinmiş olan avukatlığın, kendisi ile eşit konumda olan yargılama makamlarıyla (hâkimlik ve savcılıkla) ilişkilerinde düzeyli olması hâkim ve savcılardan gördüğü saygı kadar saygı göstermesi zorunludur. • Avukat, daha önce hâkim, savcı, hakem ya da başka resmi bir sıfatla incelediği işte görev alamaz. • Hâkim ve savcı ile hısımlık ya da evlilikten gelen engelleri gösteren, kanun hükmünde yazılı derece dışında kalan hısımlıklar ve başkaca yakınlıklarda, avukat, meslek onuruna en uygun biçimde takdirini kullanır. • Avukatlar ve avukat stajyerleri, mesleğe yaraşır bir kılık ve kıyafetle mahkemelerde görev yaparlar. Duruşmalara, Türkiye Barolar Birliği’nce şekli saptanmış cübbe ile ve temiz bir kıyafetle çıkarlar. Erkek avukatlar, iklim ve mevsim koşullarının elverdiği ölçüde kravat takarlar. (Türkiye Barolar Birliği’nin 27-28, mayıs 1989 tarihinde Giresun’da yapılan XX. Olağan Genel Kurul kararıyla değişik metin.) • Avukat duruşmayı terk edemez. Ancak duruşma sırasında hukukun uygulanması alenen engellenirse kişisel veya meslek onurunun zorunlu kıldığı haller var ise Avukat duruşmalardan ayrılabilir. Bu durumda avukat derhal baroya bilgi verir. Avukatın bağlı olduğu baro duruşmayı terk etmiş avukata gerekli tüm desteği vermek zorundadır. Bu avukat ile baro ilişkisinde mesleğin onurunun korunması sadece avukatın değil aynı zamanda baroların görevi olması sebebiyle ortaya çıkmış bir kuraldır. • Avukat savunma için zorunlu olmadıkça davanın uzaması sonucuna varacak isteklerden kaçınır. Davanın uzaması müvekkilin lehine olsa dahi avukat yarğılamanın makul sürede ve usul ekonomisine uygun şekilde sonlandırma çabasında olmalıdır. Avukatın esas görevi adaletin inşası olup, yargılamanın makul sürede sonlandırılması ve adaletin en çabuk şekilde tecellisi önemlidir. • Avukatın yargılama makamlarıyla ilişkilerinde sadece hâkim ve savcılarla ilişkilerinde değil tüm yargılama makamlarıyla ilişkilerinde meslek onuruna ve ağırbaşlılığına uygun davranmak zorundadır. Avukat, mahkeme kalemlerinde, icra dairelerinde ve her türlü mercilerde çalışan görevlilerle olan ilişkilerinde de meslek onuruna ve ağırbaşlılığına uygun tutum ve davranışlarını korur. Unutulmamalıdır ki, adli kalem personeli ve icra müdürlük çalışanları da yargının vazgeçilmez sac ayaklarındandır. Avukat tahrik altında olsa da, adli kalem ve icra müdürlük çalışanları çok ağır kusur işleseler de, avukat mesleğinin kendine yüklediği sorumlulukla hareket etmelidir. Avukat olgun üslubuna rağmen sorunu çözemez ise yargı yoluna başvurmalıdır.

• Avukat, ilerde tanık olarak dinlenecek kimselerden, istisnai olarak bazı hususları öğrenmek mecburiyetinde kalmış olursa, onları etkilemiş olma şüphesi altına düşmekten kaçınmalıdır. Avukat, tanıklara tavsiyelerde bulunamaz, ne şekilde tanıklık edecekleri veya hâkim önünde nasıl hareket edecekleri hakkında talimat veremez.

Yanına stajyer almayı kabul eden avukat, stajyerlerin iyi yetişmesi için gerekli dikkati ve ilgiyi gösterir ve olanakları hazırlar. Avukat, yanına stajyer olarak aldığı meslektaşının mesleğe hazırlanması için gerekli tüm tedbirleri alıp, şartları hazırlamalıdır. Avukat, stajyerinin dosya inceleme, mesleki yayınları takip, vekil edenlerle ilişkiler, dilekçe yazımı, dilekçede kullanılacak üslup, hak arama konusunda ısrar gibi konularda yetişmesini sağlamalıdır.

Stajyerler, avukatla birlikte duruşmalara girmek, avukatın mahkemeler ve idari makamlardaki işlerini yapmak, dava dosyaları ve yazışmaları düzenlemek, baroca düzenlenen eğitim çalışmalarına katılmak, baro yönetim kurulunca verilen ve yönetmelikle gösterilecek diğer ödevleri yerine getirmekle yükümlüdür. Stajyerler, meslek kurallarına ve yönetmeliklerde belirlenen esaslara uymak zorundadırlar (Av. K. m.23),

Görüldüğü üzere stajyerlere kanun ile yüklenmiş yükümlülükler ve staj faaliyetinin özelliği gereği birçok meslek sırrına vakıf olmaları doğaldır. Stajyerler bu konuda kanun ile kendine yüklenen sorumluluğa uygun davranırken avukat da bunun tedbirlerini almalıdır. Aynı durum stajyer olmayan diğer avukat çalışanları için de geçerlidir.

Bir başka baro bölgesinde ilk kez bir davaya giden avukat, o yer Baro Başkanı’na nezaket ziyaretinde bulunmaya gayret eder. Bu kuralın konduğu dönemde Türkiye’de avukat sayısı çok az olup kural uygulanabilir idi. Ancak gelinen aşamada bu kural sadece bir temenni olarak kabul edilmektedir.

Avukat meslek sırrı ile bağlıdır. • Avukat, davasını almadığı kimselerin başvurması nedeniyle öğrendiği bilgileri de sır sayar. Avukatlık sırrının tutulması süresizdir, meslekten ayrılmak bu yükümü kaldırmaz. • Avukat, yardımcılarının, stajyerlerinin ve çalıştırdığı kimselerin de meslek sırrına aykırı davranışlarını engelleyecek tedbirleri alır.

Türkiye Barolar Birliği, baroların üstünde anayasal, özerk bir yapı olarak ortaya çıkmıştır. Barolar Birliği üst yapı olarak kendine bağlı baroların hiyerarşik üstü olup, barolar üzerinde denetim yetkisi vardır. Bu nedenle barolarda herhangi bir idari görev alanların, Türkiye Barolar Birliğinde idari görev almaları hukuken mümkün değildir. Aksi halde avukat hem denetleyen hem denetlenen, hem ast hem üst konumuna girecektir ki bu da hukuken mümkün değildir. Baro Başkanlığı, Baro Yönetim ve Disiplin Kurulu üyelikleri ile Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, Yönetim Kurulu üyeliği, Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu Başkanlığı ve üyeliği görevleri bir kişide birleşemez.

Vekaletsiz duruşmaya girip,verilen süreye rağmen vekaletnamesini süresinde ibraz etmemek, Duruşmaya ya da keşfe alkollü gelmek, Tahsil ettiği parayı dosyaya bildirmemek. Verilen şıkların tümü doğrudur. Doğru cevap E şıkkıdır.

Avukatlar, Türkiye Barolar Birliği’nce belirlenen meslek kurallarına uymakla yükümlüdürler.  Mesleki çalışmasından ötürü aleyhine açılan dava layihasının bir örneğini, avukat barosuna verir. Avukat, kendisiyle ilgili her türlü belgeleri baroda görmek hakkını haizdir. Verilen şıkların tümü doğrudur. Doğru cevap E şıkkıdır.