aofsorular.com
HUK202U

NOTERLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

9. Ünite 20 Soru
S

Kamu hakları nasıl tasnif edilir?

Kamu hakları, kamu hukukundan doğan, genellikle kişisel, sosyal ve siyasal haklar olmak üzere üç sınıfta tasnif edilen haklardır.

S

Özel haklar nasıl tasnif edilir?

Özel haklar, özel hukuktan doğan haklardır. Özel haklar da kendi içinde, niteliklerine, konularına, devredilip devredilemediklerine, kullanılmalarına ve amaçlarına ve bağımsız olup olmamalarına göre çeşitli sınıflandırılırlar.

S

Kamusal bir faaliyet olan noterlikte noterler ücret alabilir mi?

Her ne kadar noterlik kamusal bir faaliyet olsa da, noterler Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre, hizmet alan kişilerden ücret almaktadırlar. Noterler, Noterlik Kanunu ve Ücret Tarifesindeki esaslara göre ücret talep etme hakkına sahiptirler. Noterliğin ücret tarifelerinin kanunla belirlenmiş olması, noterin alacağı ücreti kendi  iradesiyle belirleyememesi noterliğin kamu hizmeti niteliğinin sonuçlarındandır. Noterin iş sahibinden ücret alması noterin iş sahibine bağımlı olmasını gerektirmez. Noter hukuka aykırı olduğuna kanaat getirdiği hiçbir işi yapamaz.

S

Noterlerin mesleki gelirlerinin kapsamında neler yer alır?

Ücret gelirleri, noter hissesi geliri ve ortak cari hesap gelirlerinden oluşur.

S

Çevirme ücreti nedir?

Bir dilden diğer bir dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çeviriler karşılığında sayfa durumuna göre alınan ücrettir.

S

Noterlere, saklanmak üzere eşya emanet edilebilir mi?

Evet. Noterlere saklamak üzere teslim edilen eşya veya, belge veya değerli kağıtların saklanması sebebiyle yıl üzerinden emanetlerin saklanması ücreti alınır. Emanetlerin saklanması için belirlenen ücrette saklanma süresi, saklanan şeyin niteliği ve değeri, saklama için özel bir donanım gerekmesi etkilidir.

S

Noterlerin aldıkları yol ödenekleri neleri kapsar?

Yol ödeneği, Noterlerle imzaya yetkili vekillerinin noterlik dairesi dışında yaptıkları işler nedeniyle yapılacak işlemin bedeli yanı sıra ek olarak gidilen yol ve sair masraflar için aldıkları ücrettir.

S

Noter hissesi geliri nedir?

Noterlik Kanunu’nun 118 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, noterler, noterlikte yapılan işlemler ve düzenlenen kâğıtlar dolaysıyla tahsil ettikleri vergi, resim ve harç tutarları üzerinden yüzde üç oranında noter hissesi alırlar.

S

10 yıldan fazla hizmeti bulunan noterlerin kaç gün yıllık izin hakkı vardır?

10 yıldan fazla hizmeti bulunan noterlerin 40 gün yıllık izin hakkı vardır.

S

Noterlik giderlerinin tamamı kim tarafından karşılanır?

Noterliğin serbest meslek olması sebebiyle, noterlik giderlerinin tamamı noterce karşılanır.

S

Noterlik hizmeti altı aydan on yıla kadar olan noterlerin kaç gün izin hakkı vardır?

Noterlik hizmeti altı aydan on yıla kadar olan noterlerin otuz gün yıllık izin süreleri vardır.

S

Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam kimdir?

Noterlerin yıllık izinlerini vermeye yetkili makam ise Adalet Bakanlığıdır.

S

Noterin, haklı bir neden olmazsızın iznini aşması halinde ne olur?

Haklı bir engeli olmaksızın iznini onbeş gün geçiren noterler, noterlik görevinden istifa etmiş sayılırlar.

S

Noterler mazeret izni alabilirler mi?

Noterlerin bu normal yıllık izinlerinin yanında bir de mazeret izinleri söz konusudur. Kanun bu konuda da açık hükümler koymuştur. Noterlik Kanununun 57 nci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları iki değişik mazeret iznini düzenlemektedir. Bunlardan birincisi kişisel mazeret ikincisi ise mesleki mazerettir.

S

Mazeret izinleri yıllık izne dönüşür mü?

Bir yıl içinde 20 günü aşan mazeret izinleri yıllık izin süresinden düşülür.

S

Noterlerin yasaklı olduğu işler nelerdir?

Noterler borsa oyunu oynamak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 28 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki anlamda ticaret yapmak, kefil olmak, kendilerine ait ücretlerden herhangi bir şekilde indirim yapmak, aracı kullanmak, reklâm ve rekabet niteliğinde bir eylemde bulunmak, her ne suretle olursa olsun noterlik ücreti hususunda kendi aralarında sözlü veya yazılı anlaşma yapmakta yasaklılık getirmiştir.

S

Noterler günlük çalışma sürelerinin dışında iş kabul edebilirler mi?

Noterlik dairesindeki iş kabulü süresi o yerdeki diğer resmi dairelerden en çok bir saat daha fazla olabilir. Noter, günlük çalışma süreleri dışında iş kabul edemez.

S

Noterlerin yaş tahdidine tabi tutulması ne demektir?

Noterler 65 yaşını tamamladıklarında, yaş tahdidine tabi tutulurlar. Kendileri istemese dahi yaş sınırlaması nedeniyle emekliye ayrılırlar.

S

Noter işlemlerin yasaklılık ne demektir?

Noterlik Kanunundaki düzenlemeye göre, noter, tanık, tercüman ve bilirkişilerin, Noterin kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onunun vekili olarak hareket ediyorsa, aralarında evlilik birliği kalmamış olsa bile ilgililerden birinin karı veya kocası ise, ilgililerden biri ile aralarında sıhrî dahi olsa usul veya füru yahut kan hısımlığından üçüncü sıhrî hısımlıkta ikinci derecede civar hısımlığı veyahut da evlat edinme ilişkisi varsa, ilgililerden biri noterin katip ve hizmetlisi ise o işleme katılamazlar.

S

Kimler noter işlemlerinde tanıklık yapamaz?

azı kimselerin de noter işlemlerinde tanıklık yapamayacağı Kanunla özel olarak düzenlenmiştir. Buna göre;
• Reşit olmayanlar,
• Mahcurlar,
• Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’na göre yeminli tanık olarak dinlenmeleri mümkün olmayanlar (HMK.m.248 vd.)
• Noterin kâtip ve hizmetlileri, noter işlemine tanık olarak katılamazlar.