Aof Panel

S

Aydınlatma yükümlülüğünün kapsamı nedir?

Avukatın aydınlatma yükümlüğünün kapsamı, somut olayın özellikleri ve şartları çerçevesinde belirlenir. Avukatın aydınlatma yükümlülüğü, müvekkilinin konuya ilişkin gerekli bilgiye sahip kılınmasına yöneliktir. Avukatın bu yükümlülüğünün kapsamı, müvekkilin kültür düzeyine, hukuki bilgisizliğine göre belirlenmelidir. Ancak meseleyi mesleğe yabancı bir tarzda kolluk kuvveti gibi araştırmak avukatın görevi değildir. Avukatın üstlendiği vekâlet görevi aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesini zorunlu kılar. Ancak bu yükümlülüğün yerine getirilmesinin vekil eden sebebi ile güçleştiği veya olanaksızlaştığı durumlarda avukat bu yükümlülüğü yerine getirmeye zorlanamaz.

Avukat ile vekil eden arasında güven temeline dayalı bir hukuki ilişki mevcut olması gerektiğinden, vekil edenin kendisine verdiği bilgilerin doğru olmadığını avukatın var sayabilmesi mümkün değildir. Ancak zorlayıcı sebepler ve haklı gerekçeye dayalı bir şüphenin varlığı halinde, avukatın ayrıca bu hususa açıklık getirme ve ister hukuki, ister ekonomik nitelikte olsun, vekil edenin vereceği yanlış bilgilerin yaratacağı sonuçlara açıkça dikkat çekme zorunluluğu vardır.

S

Avukatın sadakat yükümlülüğünün alt gerekleri nelerdir?

Sadakat yükümlülüğünün alt gerekleri aşağıdaki gibidir:
• Uygunsuz işlerin reddi zorunluluğu,
• Çatışan menfaatleri temsil etmekten kaçınma yükümlülüğü,
• Taraf değiştirmekten kaçınma yükümlülüğü (taraf değiştirme yasağı).

S

Avukatın özen yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda neler yapılmaktadır?

Avukatın özen yükümlülüğünün gereklerini yerine getirmemesi, hukuki yaptırımların (maddi-manevi tazminat) yanı sıra, disiplin yaptırımlarına maruz kalmasına da sebep olabilir. Özen yükümlülüğünün avukat tarafından gereği gibi yerine getirilmemesi durumunda menfaatlerinin boşa çıkmasından doğan vekil eden zararının avukat tarafından tazmini gerekir. Avukatın özen yükümlülüğünün gereğini yerine getirmediği hususunda ispat yükü vekil edene düşer. Yine avukat özen yükümlülüğünün gereklerini yerine getirmediğinde Avukatlık Kanunu’nun 34. maddesine aykırılık söz konusu olur ve böyle bir durumda üzerine düşen edim yükümlülüğünü özenle ifa etmeyen avukata disiplin cezası verilmesi gerekir.

S

Belli bir işi takipten veya savunmadan kendi isteği ile çekilen avukatın bu işe ait vekâlet görevi ne zaman sona ermektedir?

Belli bir işi takipten veya savunmadan kendi isteği ile çekilen avukatın bu işe ait vekâlet görevi, durumun vekil edenine tebliğinden itibaren on beş (15) gün süreyle devam eder.

S

Avukatın davayı vekaletten çekilmesi durumunda avukatın görevi ne zaman sona ermektedir?

Avukatın görülmekte olan bir davada vekâletten çekilmesi halinde, bu duruma ilişkin olarak ilgili mahkemeyi de bilgilendirmesi gerekir. Mahkemeye vekilin istifasının ulaşması ile birlikte vekilin vekâlet görevi son bulur. Artık mahkeme, o vekile karşı veya o vekille birlikte hiçbir usul işlemi yapamaz.

S

Vekil edenine yol gösterme ve tavsiyede bulunma yükümlülüğünün alt gerekleri nelerdir?

Dava Rizikosuna Dikkat Çekme Yükümlülüğü,
Masraf Rizikosuna Dikkat Çekme Yükümlülüğü,
Avukatın Yargısal Nitelikte Olmayan Faaliyetine İlişkin İstişare Yükümlülüğü,
Sulh Olunması Sırasında Avukata Düşen Dikkat Çekme Yükümlülüğü.

S

Avukatlık faaliyeti sürdürülürken, vekil edenin hakkına ulaşması için birçok hukuki yolun varlığıyla karşılaşılması çok sık rastlanılan bir durumdur. Böyle bir durumda avukatın vekil edenin menfaatini koruma ve savunmada en güvenilir olan yolu izlemesi hangi yükümlülüğü kapsamaktadır?

Avukatlık faaliyeti sürdürülürken, vekil edenin hakkına ulaşması için birçok hukuki yolun varlığıyla karşılaşılması çok sık rastlanılan bir durumdur. Böyle bir durumda avukatın vekil edenin menfaatini koruma ve savunmada en güvenilir olan yolu izlemesi "Vekil Eden Menfaatlerini Koruma ve Savunmada En Güvenilir Usulün İzlenmesi Yükümlülüğü"dür.

S

Avukat hangi durumlarda elinde bulundurduğu dava evrakını geri vermekle yükümlü değildir?

Avukatlık Kanunu’nun 39. maddesine göre avukat, avukatlık ücreti ve yapmış olduğu giderler kendisine ödenmedikçe, elinde bulunan evrakı geri vermekle yükümlü değildir.

S

Avukat dava evrakını ne zamana kadar saklamalıdır?

Av.K. m. 39 gereğince avukat, kendisine tevdi olunan evrakı, vekâletin sona ermesinden itibaren üç yıl süre ile saklamakla yükümlüdür.

S

Evrakın vekil edence incelenmesine katlanma yükümlülüğü neyi kapsamaktadır?

Her somut olayda olayın özelliklerine göre yorumlanmak ve hakkın kötüye kul- lanılması yasağı ihlal edilmemek kaydıyla, avukat vekil edenin gerekli evrakları inceleme yetkisine katlanmak zorundadır.

S

Avukatın hesap verme yükümlülüğü hangi kanunla ifade edilmiştir?

Avukatın hesap verme yükümlülüğü Avukatlık Meslek Kurallarının 43. maddesinde, “Vekil eden adına alınan paralar ve başkaca değerler geciktirilmeksizin vekil edene duyurulur ve verilir. Vekil eden ile ilgili bir hesap varsa, uygun sürelerde durum yazıyla bildirilir” hükmü ile düzenlenmiştir.

S

Sır saklama avukat-müvekkil ilişkisinin hangi özelliğine dayanmaktadır?

Sır saklama yükümlülüğü, Avukatlık Kanunu’nun 36. maddesinde ve Meslek Kurallarının 37. maddesinde düzenlenmiştir. Bu yükümlülük, avukatın vekil edeniyle arasında kurulmuş bulunan ve karşılıklı sadakat gerektiren özel nitelikteki güven ilişkisine dayanır. Bu yükümlülük sayesinde, vekil eden kendisini temsil eden avukatına haklarını koruması konusunda tam bir güven duyar. Mahkemeye intikal eden her olayda tarafların tamamı, sisteme ve sistemin unsurlarına güvenmelidir.

S

Avukatın sır saklama yükümlülüğü ne zamana kadar devam etmektedir?

Avukatın sır saklama yükümlülüğü, vekâlet görevi son bulduktan sonra da devam eder. Avukatın mesleğini icra ederken edindiği ve vekil eden açısından gizli kalması gereken, bir başka deyişle herkesçe bilinmeyen vekil edenin özel yaşam alanını ilgilendiren hususlar avukat açısından meslek sırrı teşkil eder. Meslek sırrından söz edebilmek için, sırrın öğrenilmesi ile mesleki faaliyet arasında bir nedensellik bağı bulunması gerekir.

S

Avukatın meslek sırrı ile bağlılıktan kurtulabilmesini sağlayan haller nelerdir?

Vekil edenin Rızası
Iztırar Hali
Avukatın Özel Hukuka Dayanan Tazminat İstemi, Ceza Hukukuna Dayanan Yaptırım veya Meslek Hukukuna Özgü Disiplin Cezası Tehdidi Altında Bulunması Hali

S

Avukatlığın iki yönlü işlevi bulunmaktadır. Bu işlevler nelerdir?

Avukatın aslında iki yönlü işlevi vardır. Avukat, bir taraftan hukukun uygulanması ve adaletin gerçekleştirilmesi yararına faaliyet gösterir; diğer taraftan ise avukat vekil edenin kişisel menfaatlerini korur.

S

Hukuken himayeye değer herhangi bir menfaat bulunmamasına rağmen dava açılması durumunda hangi yükümlülük ihlal edilmiş olmaktadır?

Hukuken himayeye değer herhangi bir menfaat bulunmamasına rağmen dava açılması ise doğruluk ve güven kuralına uygun davranma konusundaki yükümlülüğün ihlali anlamına gelir.

S

Usul hukukunda amaç nedir?

Usul hukukunda amaçhukuki ihtilafın tasfiyesinin sürüncemeye uğratılmaksızın olabildiğince çabuk biçimde sonuçlanmasıdır. Bu bağlamda avukat da davanın olabildiğince çabuk sonuçlandırılması için gerekeni yapmakla yükümlüdür.

S

Tanıklarla etkileşime geçmek ve onları etkilemekten kaçınma yükümlülüğü neyi kapsamaktadır?

Avukat, esasen tanık olarak dinlenebileceklerle ilişki kurmamalıdır. Avukatlık Meslek Kurallarının 24. maddesine göre, avukat ileride tanık olarak dinlenecek kimselerden istisnai hallerde bazı hususları öğrenmek mecburiyetinde kalsa bile, bu kişileri etkilemiş olma şüphesi altında kalmaktan kendisini korumalıdır. Bu bağlamda avukat tanıklara tavsiyede bulunamaz, ne şekilde tanıklık edecekleri veya yargıç önünde nasıl hareket edecekleri hakkında onlara talimat veremez.

S

Avukat davayı sürüncemede bırakmaktan kaçınma yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde ne yapılmaktadır?

Avukat davayı sürüncemede bırakmaktan kaçınma yükümlülüğünü ihlal ederek davanın başlangıcında veya davanın yürütülmesi sırasında yapılan usulü işlemler ile ilgili yargılamayı yavaşlatamaz. Aksi halde HMK gereğince celse cezası ile cezalandırılır.

S

Avukatın mesleğe girişi ile birlikte üstlendiği yükümlülükler nelerdir?

Avukat, mesleğe girişi ve avukat statüsünü kazanması ile birlikte pek çok yükümlülük altına girer. Avukatın bu bağlamda ortaya çıkan ilk statüsel yükümlülüğü, bir büro edinmek ve baro levhasına yazılmaktır. Ayrıca avukat mesleğini icra etmeye başladığı andan itibaren baro keseneklerini ödemek, baronun olağan ve olağanüstü genel kurul toplantılarına katılmak, baro organlarında almış olduğu görevleri yerine getirmek, CMK m. 150 gereğince görevlendirildiği işleri görmek, baro levhasında yazılı bürosundan başka yerlerde, mahkeme salonlarında veya adliye binası içinde başka bir yerde iş sahipleri ile hukuki danışma ve iş kabulü amacı ile bir araya gelmekten kaçınmak, hâkim veya Cumhuriyet Savcısının eşi, sebep veya nesep itibarıyla usul ve füruğudan veya 2. dereceye kadar hısımlarından ise, davada avukatlık etmekten kaçınmak, meslekle bağdaşmayan nitelikte bir başka işi yapmaktan kaçınmak; TBB ve baro organlarındaki görevleri dolayısıyla öğrendiklerini açıklamaktan kaçınmak ile yükümlü olur. Yine avukatın çıkar karşılığı iş temin etmek, çekişmeli hakları edinmek veya bunların edinilmesine aracılık etmek, iş temin etmek için reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette bulunmak, özellikle tabelalarında ve basılı kâğıtlarında avukat unvanı ve akademik unvanları dışında bir sıfat kullanmaktan kaçınmak biçiminde yükümlülükleri de vardır.

AVUKATIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ