Aof Panel

S

Avukat-müvekkil ilişkisi nasıl ifade edilmektedir?

Avukat ile müvekkil arasındaki ilişki, vekâlet verene bunun ihtiyaçları doğrultusunda niteliği belirlenen avukatlık hizmetinin avukat tarafından yerine getirilmesini isteme, avukata da kendisine verilen vekâlet kapsamında müvekkiline yönelik mesleki faaliyette bulunmak karşılığında kararlaştırılmış vekâlet ücretinin ödenmesini isteme hakkı veren, tarafların karşılıklı edim yükümlülüklerinin de bu çerçeve içinde belirlendiği ivazlı bir sözleşme ilişkisidir.

S

Avukat müvekkilinden ücret alamayacağı bir gerekçe bulunması halinde nasıl bir yol izlemelidir?

Avukat açısından müvekkelinden ücret talep edilmeyecek haklı bir gerekçe bulunması halinde, Avukat bu durumu bağlı olduğu baroya bildirmek zorundadır.

S

Avukat ve müvekkil arasındaki sözleşmede avukatlık ücreti belirtilmediği takdirde ücret nasıl belirlenmektedir?

Taraflarca sözleşmede bir belirleme yapılmadığı takdirde avukatlık ücreti;

değeri para ile ölçülmeyen iş ve davalarda, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre (Av.K. m.164/IV),
değeri para ile ölçülebilen iş ve davalarda ise, asgari ücret tarifelerindekimiktarın altında kalmamak kaydıyla davanın kazanılan bölümü için avukatın emeğine göre ilamın kesinleştiği tarihteki müddeabihin değerinin yüzde onu ile yüzde yirmisi arasındaki bir miktar olarak (Av.K. m.164/IV) belirlenir. Yargıtay çeşitli kararlarında taraflar arasında yapılan ücret sözleşmesinin geçerliliğinin yapıldığı tarihte yürürlükte olan Avukatlık Kanunu hükümlerine göre belirlenmesi gerektiğini belirtmiştir.

S

Avukatlık kanununun 164. maddesinin II. fıkrasına göre dava veya hüküm olunacak şeyin değerinin ne kadarı avukatlık ücreti olarak belirlenebilir?

Avukatlık Kanunu’nun 164. maddesinin II. fıkrasına göre, yüzde yirmi beşi aşmamak üzere dava veya hüküm olunacak şeyin değeri yahut paranın belli bir yüzdesi avukatlık ücreti olarak taraflarca kararlaştırılabilir.

S

Avukatın hapis hakkı nedir?

Avukatlık Kanunu’nun 166. maddesinin 1. fıkrasında avukatın hapis hakkı düzenlenmiştir. Bu hükme göre, avukatın, müvekkili tarafından kendisine verilen veya müvekkili namına aldığı mallar, para ve diğer her türlü kıymetleri, avukatlık ücreti ve yaptığı giderler ödeninceye kadar, kendi alacağı nispetinde elinde tutabilmesi mümkündür. Ancak Av.K. m. 166/I çerçevesinde hapis hakkının kullanımı bakımından avukatın ücret alacağının vadesi gelmiş olmalıdır.

S

Sulh veya farklı durumlarda avukatlık ücreti nasıl ödenmektedir?

Sulh veya her ne suretle olursa olsun taraflar arasında anlaşma ile sonuçlanan ve takipsiz bırakılan işlerde her iki taraf, iş sahibinin birden çok kişi olması halinde de bunlardan her biri, avukatın ücretinin ödenmesi hususunda müteselsil borçlu sayılır.

S

Avukatın azli halinde avukatlık ücreti konusunda nasıl bir yol izlenmektedir?

Avukatın azli halinde, vekil eden avukatlık ücretinin tamamını ödemelidir. Ancak avukatın azli kendi kusur veya ihmalinden dolayı söz konusu olmuşsa, avukata ücret ödenmesi gerekmeyecektir.

S

Avukatın haklı bir nedeni olmadan üstlendiği işi takip etmekten vazgeçmesi durumunda avukatlık ücreti konusunda nasıl bir yol izlenmektedir?

Avukatlık Kanunu’nun 174. maddesine göre, üstlendiği işi haklı bir sebep olmaksızın takipten vazgeçen avukat, hiçbir ücret isteyemeyeceği gibi peşin aldığı ücreti de iade etmek zorundadır.

S

Azli haklı kılan sebepin gerçekleştiği tarihe kadar görülen avukatlık işinin karşılığı taraflarca belirlenmiş değilse nasıl bir yol izlenir?

Azli haklı kılan sebebin gerçekleştiği tarihe kadar görülen avukatlık işinin karşılığı, uyuşmazlık halinde, taraflarca kararlaştırılmış değilse,

değeri para ile ölçülebilen davalarda Av.K. m. 164/4’e göre, davanın kazanılanbölümü için avukatın emeğine göre ilamın kesinleştiği tarihteki müddeabihin değerinin %10’u ile %20’si arasındaki bir miktar olarak belirlenmesi,
değeri para ile ölçülemeyen dava ve işlerde ise avukatlık asgari ücreti tarifesi çerçevesinde verilen dilekçeler ve çıkılan duruşmalar ve benzerleri dikkate alınıp avukatın verdiği emek ölçüsünde tespit olunması ve avukat lehine karar altına alınması mümkündür.

S

Davacının davadan feragati delillerin toplanmasına ilişkin ara kararı gereğinin yerine getirilmesi öncesinde gerçekleşirse avukatlık ücreti nasıl temin edilir?

Davacının davasından feragati, delillerin toplanmasına ilişkin ara kararı gereğinin yerine getirilmesi öncesinde gerçekleşirse, tarife hükümleriyle belli olan ücretin yarısına hükmedilir, Av.K. m.164/son fıkra gereği, bu ücret de davalının avukatına ait olur.

S

Vekalet ilişkisi nasıl sonlandırılabilmektedir?

Vekâlet ilişkisi, müvekkil veya vekil tarafından bir sebebe dayandırılması gerekmeksizin, tek taraflı ve ulaşması gerekli bir beyanla her zaman için sona erdirilebilir. Azil ile vekilin, yani avukatın temsil yetkisi müvekkil tarafından ortadan kaldırılır.

S

Avukatlık sözleşmesine göre avukata peşin olarak ödenmesi gereken bir ücret ödenmemişse ne olmaktadır?

Avukatlık anlaşmasına göre avukata peşin olarak ödenmesi gereken bir ücret ödenmemiş ise, avukat işe başlamaya zorlanamaz. Böyle bir durumda doğabilecek her türlü sorumluluk da bu duruma sebebiyet veren iş sahibine ait olur (Av.K. m. 174/III).

S

Avukat ücretsiz dava aldığında niçin baroya bildirmek zorundadır?

Avukat ücretsiz dava aldığında, bunu bağlı olduğu baronun yönetim kuruluna bildirmek zorundadır (Av.K. m.164/IV). Bu hüküm özellikle vergi ihtilaflarının yaşanmasının engellenmesi açısından önem taşır.

S

Avukatın müvekkiline alacakları için dava açma süreci nasıl gerçekleştirilmektedir?

Avukatın müvekkiline karşı dava açabilmesi için, asıl davanın sonuçlanmış ve hükmün kesinleşmiş olması şart değildir. Vekil, asıl dava devam ederken de o zamana kadar doğmuş olan vekâlet ücreti ve gider alacağı için dava açabilir.

S

Avans nedir?

Avans, henüz gerçekleşmemiş veya henüz vadesi gelmemiş müstakbel giderlere ilişkin olarak avukata yapılan peşin ödeme olarak tanımlanabilir.

S

Avukat avans almadan masraf yapacaksa nasıl bir yol izlemelidir?

Avukat, avans almaksızın masraf yapacaksa, hiç değilse, bu masrafları yapmadan önce müvekkilden avans alınmaksızın giderlerin avukatça karşılanmakta olduğuna ve bilahare kendisince ödeneceğine ilişkin imzalı bir beyan almalıdır.

S

Dosya evrakını tetkik yetkisi nedir?

Avukatın statüsel yetkilerinin başında ‘dosya evrakını tetkik yetkisi’ gelmektedir. Avukatlık Kanunu’nun 46/2. maddesinin “Avukat veya stajyer, vekaletname almaksızın dava ve takip dosyalarını inceleyebilir. Bu inceleme isteğinin ilgililerce yerine getirilmesi zorunludur. Vekaletname ibraz etmeyen avukata dosyadaki kağıt veya belgelerin örneği veya fotokopisi verilmez” der. Bunun yanı sıra CMK m.153 ve HMK m. 161 ile 77 konuya dair hükümlerdir. Avukatlık Kanunu’nda avukatların ve stajyerlerin gerek dava dosyalarını gerekse takip dosyalarını, vekâletname ibrazı gerekmeden inceleyebilecekleri hükme bağlanmıştır. Ancak dosyadaki kâğıt ve belgelerin fotokopisinin alınabilmesi bakımından vekâletname ibrazı gerekir.

S

Avukata görevlerini yerine getirme konusunda yardımcı olmakla yükümlü olan kurum ve kişiler nelerdir?

Av.K. m. 2 gereğince; yargı organları, emniyet makamları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüsleri, özel sektöre ve kamuya ait bankalar, noterler, sigorta şirketleri ve vakıflar, avukatlara görevlerini yerine getirirlerken yardımcı olmak zorundadırlar. Kanunlarındaki özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu kurumlar gereksinim duyduğu bilgi ve belgeleri avukatın incelemesine sunmakla yükümlüdür.

S

Avukat duruşmayı hangi durumlarda terk edebilmektedir?

Kural olarak avukatın duruşmayı terk yetkisi yoktur. Avukatın usulen kendini ifade ettiği alan duruşma salonudur. Avukatın duruşma salonunu terki yargılamanın savunma ayağının çökmesi, müvekkil haklarının hukuki himayeden yoksun kalması anlamına gelir. Ancak meslek onurunun korunması ve kişisel sebepler zorunlu kılmışsa, akabinde hemen barosuna bilgi vermek kaydıyla avukat duruşmayı terk edebilir. Böyle bir durumda duruşmayı terke sevk eden saldırıların belli kişileri değil, mesleğin tamamını hedeflemesi gerekir. Saldırılar kişisel sebepli ise, avukatın haksız biçimde uğradığı saldırılardır. Müvekkilin rencide edici sözleri ve hareketleri karşısında da avukat duruşmayı terk edebilir.

S

Avukatların sır saklama yükümlülüğü hangi maddeyle ifade edilmektedir?

Avukatlık Kanunu’nun 36. maddesinde “Avukatların, kendilerine tevdi edilen veya gerek avukatlık görevi, gerekse Türkiye Barolar Birliği ve barolar organlarındaki görevleri dolayısıyla öğrendikleri hususları açığa vurmaları yasaktır.” denilerek avukatların sır saklama yükümlülüğünün iki kısımdan meydana geldiği belirtilmiştir. Bunlardan birincisi kendilerine tevdi edilen avukatlık görevi sonucu öğrenilen sırlar, ikincisi ise Türkiye Barolar Birliği ve baroların organlarındaki diğer görevleri sırasında öğrenilen sırlardır. Her biçimde de öğrenilen sır ve bilgilerin açığa vurulması avukat açısından yasaktır.

AVUKATIN HAK VE YETKİLERİ