AVUKATLIK VE NOTERLİK HUKUKU - Deneme Sınavı - 17

Avukatlık mesleğinin özelikleri; kamu hizmeti, serbest meslek, bağımsızlık ve tekelcilik olarak sıralanır.

Avukatlar, mesleki faaliyetlerini,
tüzel kişiliği haiz kamu kurumu niteliğinde mesleki kuruluşlar olan baroların
denetim ve gözetimi altında sürdürmesi şeklinde tezahür eder.

Avukat, mesleki çalışmasını kamunun inancını ve mesleğe güvenini sağlayacak
biçimde ve işine tam bir sadakatle yürütür. Avukatlık, diğer mesleklerden farklı
olarak kolektif inancı gerektiren mesleklerdendir. Avukatın yaptığı tüm işlemlerde yasaya ve adalete uygun hareket ettiği, doğruluk ve dürüstlük ilkelerine sadık davrandığı kabul edilir. Bu nedenle, mesleki faaliyetin yürütülmesi sırasında bu güveni sağlamak ve meslek itibarını sarsabilecek her türlü davranıştan kaçınmak avukatın başlıca görevidir (Barolar Birliği 2001/325 E., 2002/136 K., 18.05.2002).

Aleyhe verilen karar temyiz edilmeyecek ise avukat bu konuda vekil edenden yazılı izin almalıdır. Kararın yazılı izin olmadan temyiz edilmemesi disiplin suçu oluşturur.

Avukat duruşmayı terk edemez. Ancak duruşma sırasında hukukun uygulanması alenen engellenirse kişisel veya meslek onurunun zorunlu kıldığı haller var ise Avukat duruşmalardan ayrılabilir. Bu durumda avukat derhal baroya bilgi verir. Avukatın bağlı olduğu baro duruşmayı terk etmiş avukata gerekli tüm desteği vermek zorundadır. Bu avukat ile baro ilişkisinde mesleğin onurunun korunması sadece avukatın değil aynı zamanda baroların görevi olması sebebiyle ortaya çıkmış bir kuraldır.

Duruşmaya geç kaldığı için hakkında gıyap kararı alınan avukat hemen gelmişse, diğer taraf vekili olan avukat, gıyap kararının kaldırılmasını veya düzeltilmesini istemek zorundadır. Bir başka yerdeki duruşmasına mazereti nedeniyle
gidemeyen avukat, karşı taraf avukatı bir başka yerden geliyorsa, mazeretini önceden meslektaşına bildirmelidir.

Avukat hasım tarafın ancak avukatı ile görüşebilir. Hasmının avukatı yok ise
avukatın hasımla teması zorunlu sınırlar içinde kalır. Hasım tarafla her temasından sonra avukat müvekkiline bilgi verir. Bu, avukatlığa ilişkin, meslek kurallarını düzenleyen tüm kurallarda yer alan bir kural olup avukatın hem müvekkiline, hem meslektaşı olan karşı taraf avukatına hem de mesleğin bir bütününe karşı sorumluluğunu düzenleyen ilkedir. Bu ilke yargılamanın tüm taraf ve makamlarına karşı güven ve saygı sağlayan bir mesleki kuraldır.

Avukat aynı davada, birinin savunması öbürünün savunmasına zarar verebilecek durumda olan iki kişinin birden vekâletini kabul etmez. Bir hukuku uyuşmazlıkta taraflardan birine hukuki yardımda bulunan avukat, yararı çatışan öbür tarafın vekâletini alamaz, müşavirlik yapamaz kısacası karşı tarafa hiçbir hukuki yardımda bulunamaz. Ortak büroda çalışan avukatlar da, yararları çatışan kimseleri temsil etmemek kuralı ile bağlıdırlar.

Avukat, kendisine teklif edilen işi gerekçe göstermeden de reddedebilir. Böyle bir durumda takdirine esas olan nedenleri açıklamak zorunda bırakılamaz. Avukat, zamanının ve yeteneklerinin erişemediği bir işi kabul etmez. Avukat, davayı almaktan ve kovuşturmaktan çekinme hakkını müvekkiline zarar vermeyecek biçimde kullanmaya dikkat edecektir.

Avukat, avukatlık faaliyeti sırasında kendi müvekkilince meslektaşlarına yönelecek sataşmaları engellemekle mükelleftir. Avukat bu sataşmaları önleyememesi halinde vekillikten çekilebilir. Bu çekilme haklı neden ile çekilme olup Avukat bir haklı çekilmede talep edebileceği her şeyi talep edebilir.

Avukat aldığı avansın harcamaları hakkında iş sonunda olabildiğince yazılı olarak müvekkiline hesap vermelidir. Avukat yaptığı ödemelerle ilgili müvekkiline yazılı belge ibraz edemediğinde disiplin suçu oluşur.

Türkiye Barolar Birliği, baroların üstünde anayasal, özerk bir yapı olarak ortaya çıkmıştır. Barolar Birliği üst yapı olarak kendine bağlı baroların hiyerarşik üstü olup, barolar üzerinde denetim yetkisi vardır. Bu nedenle barolarda herhangi bir idari görev alanların, Türkiye Barolar Birliğinde idari görev almaları hukuken mümkün değildir. Aksi halde avukat hem denetleyen hem denetlenen, hem ast hem üst konumuna girecektir ki bu da hukuken mümkün değildir. Baro Başkanlığı, Baro Yönetim ve Disiplin Kurulu üyelikleri ile Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı, Yönetim Kurulu üyeliği, Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu Başkanlığı ve üyeliği görevleri bir kişide birleşemez.

Avukatlık Mesleğine Kabul İçin Aranan Olumlu Şartlar
• Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı Olmak: Avukatlık Kanunu’nun 3. maddesinin
ilk bendinde avukatlık mesleğine kabul için T.C. vatandaşı olmak şartı öngörülmüştür. Bu düzenleme ile avukatlık, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının
yapabileceği ayrıcalıklı bir meslek olarak tanımlanmıştır.
• Türk Hukuk Fakültelerinin Birinden Mezun Olmak veya Yabancı Memleket
Hukuk Fakültesinden Mezun Olup da Türkiye Hukuk Fakülteleri Programlarına Göre Noksan Kalan Derslerden Başarılı Sınav Vermek:
• Staj Bitim Belgesi Almış Olmak: Avukatlık mesleği sadece teorik bilgi ile yapılabilecek bir meslek değildir. Teorik eğitimin yanı sıra alınan eğitimin problemlere uygulanması ve teorik -pratik eğitimin sürekli olarak geliştirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle alınan hukuk eğitiminin avukatlık mesleğinde en az 5 yıl
faaliyet göstermiş bir meslek büyüğünün yanında yapılacak stajla tamamlanması gerekmektedir.
• Levhasına Yazıldığı Baro Sınırlarında İkametgahı Bulunmak: Yasa ile her avukatın levhasına yazılmak istediği baro bölgesinde ikametgâhının bulunması zorunluluğu getirilmiştir. Bunda hedeflenen avukatın yerleşmek gayesiyle bulunduğu bölgenin ve bağlı bulunduğu baronun belirli olmasıdır.

Avukatlık Mesleğine Kabul İçin Aranan Olumsuz Şartlar
• Kast ile işlenen veya Avukatlık Kanunu’yla belirlenen suçlardan mahkûmiyet
almamak: Avukatlık Kanunun 5. maddesinde “Aşağıda yazılı durumlardan birinin varlığı halinde, avukatlık mesleğine kabul istemi reddolunur” denilmektedir.
• Kasten işlenen bir suçtan dolayı 2 yıldan fazla süreyle hapis cezası almak.
• Devletin güvenliğine karşı işlenmiş suçlardan dolayı kesinleşmiş
mahkûmiyeti bulunmak.
• Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı işlenmiş suçlardan dolayı
kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Milli savunmaya karşı işlenmiş suçlardan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti
bulunmak.
• Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluktan işlenmiş suçlardan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Zimmet işlenmiş suçlardan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• İrtikâp suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Rüşvet suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Hırsızlık suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Dolandırıcılık suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Sahtecilik suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Güveni kötüye kullanma suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Hileli iflas suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• İhaleye fesat karıştırmak suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Edimin ifasına fesat karıştırmak suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti
bulunmak.
• Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
• Kaçakçılık suçundan dolayı kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunmak.
Bu başlık altında sayılan yüz kızarıcı suçlardan biri ile hüküm giymiş olanların cezası ertelenmiş, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa da bunlar
avukatlığa kabul edilmezler. Avukatlık staj adayının bu bentte yazılı cezalardan birini gerektiren bir suçtan kovuşturma altında bulunması halinde, avukatlığa alınma isteği hakkındaki kararın bu kovuşturmanın sonuna
kadar bekletilmesine karar verilebilir. Şu kadar ki, ceza kovuşturmasının
sonucu ne olursa olsun avukatlığa kabul isteğinin geri çevrilmesi gereken
hallerde, sonuç beklenmeden istek karara bağlanır.
• Kesinleşmiş bir disiplin kararı sonucunda hâkim, memur veya avukat niteliğini kaybetmiş olmak da avukatlık mesleğine kabule engeldir: Çünkü
avukatlık toplumsal güvenin en çok hissedilmesi gereken mesleklerdendir.
Herhangi bir disiplin kararı gereğince hakimlik memurluk, avukatlık gibi
unvanı kaybeden kişinin kamu itimadına mazhar bir işi yapması en başta
avukatlığın varoluş gerekçesiyle çelişecektir.
Hangi suçlardan hüküm giyenler avukatlık yapamaz?
• Avukatlık mesleğine yaraşmayacak tutum ve davranışları çevresinde
bilinmiş olmak avukatlığa girişe engeldir: Avukatlık sadece, hukukun
uygulanması sırasında avukatın faaliyetlerini göz önüne alan bir meslek
değildir. Avukatlık unvanına sahip olmanın getirdiği toplumsal yükü taşıyabilecek özel hayata ve davranışlara sahip olması gerekir.
İşkenceci olarak bilinmek, özel hayatını çokça ortalığa dökmek, avukatlık mesleğinden atılmaya yol açmayacak derecede olmasa da suç işlemeyi
alışkanlık haline getirmek, hâkimlik süresince verdiği kararları hukuken
tartışmalı olmak, kamu görevlisi iken hukukun uygulanmasını resmen ve
fiilen engellemek avukatlığa girişe engeldir.
• Avukatlık mesleği ile birleşemeyen bir işle uğraşmak avukatlığa girişe
engeldir: Konu esas olarak Av. K. 11. maddesinde yasak işler başlığı altında
düzenlenmiştir. Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen işler sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya mesleğin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan ekonomik faaliyetler avukatlık
mesleği ile bağdaşmaz, avukatlık stajına engeldir.
• Avukat olmak için mahkeme kararı ile kısıtlanmamış olmak lazımdır:
Mesleğin önemi açısından kısıtlanan kişilerin avukatlık yapması hem kendisi hem de müvekkili açısından ciddi sorunlar doğurma ihtimalini ortadan kaldırılması için mahkeme kararı ile kısıtlanmış kişilerin avukatlık
yapması engellenmiştir.
• İflas etmiş olup da itibarı iade edilmiş olmak da mesleğe kabule engeldir: Hakkında iflas kararı verilmiş olan kişilerin avukatlık yapması mümkün değildir. Ancak hakkında iflas kararı verilmiş kişi icra - iflas hukukunda düzenlendiği şekilde iflas kararını kaldırır ise avukatlığa dönebilir.
Taksiratlı ve hileli müflisler itibarları iade edilmiş olsa dahi avukatlığa kabul olunmazlar.
• Hakkında aciz vesikası verilmiş olup da bunun kaldırılmamış bulunması da mesleğe girişe engeldir. Bu durumla birlikte aciz halinin daha sonra
kaldırılması halinde avukatlığa kabule engel halin de ortadan kalkacağı kanaatindeyiz.
• Avukatlığa sürekli olarak gereği gibi yapmaya engel vücut veya akılca
malul olmak mesleğe girişe engeldir.

Avukatlık Mesleğine Kabul İçin Aranan Olumlu Şartlar
• Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı Olmak: Avukatlık Kanunu’nun 3. maddesinin
ilk bendinde avukatlık mesleğine kabul için T.C. vatandaşı olmak şartı öngörülmüştür. Bu düzenleme ile avukatlık, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının
yapabileceği ayrıcalıklı bir meslek olarak tanımlanmıştır.
• Türk Hukuk Fakültelerinin Birinden Mezun Olmak veya Yabancı Memleket
Hukuk Fakültesinden Mezun Olup da Türkiye Hukuk Fakülteleri Programlarına Göre Noksan Kalan Derslerden Başarılı Sınav Vermek:
• Staj Bitim Belgesi Almış Olmak: Avukatlık mesleği sadece teorik bilgi ile yapılabilecek bir meslek değildir. Teorik eğitimin yanı sıra alınan eğitimin problemlere uygulanması ve teorik -pratik eğitimin sürekli olarak geliştirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle alınan hukuk eğitiminin avukatlık mesleğinde en az 5 yıl
faaliyet göstermiş bir meslek büyüğünün yanında yapılacak stajla tamamlanması gerekmektedir.
• Levhasına Yazıldığı Baro Sınırlarında İkametgahı Bulunmak: Yasa ile her avukatın levhasına yazılmak istediği baro bölgesinde ikametgâhının bulunması zorunluluğu getirilmiştir. Bunda hedeflenen avukatın yerleşmek gayesiyle bulunduğu bölgenin ve bağlı bulunduğu baronun belirli olmasıdır.