AVUKATLIK VE NOTERLİK HUKUKU - Deneme Sınavı - 10

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, avukatlık meleğine girişte aranan olumlu bir şarttır. Hatta bu şart önkoşul olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer şartlar ise olumsuz şartlardır.

Avukatlık Kanunu, hangi iş ve hizmetlerin avukatlık mesleğiyle birleşmeyeceğini 11. maddesinde saymıştır. Bu maddeye göre avukatlar kural olarak aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet veya görev üstlenemezler. Yine sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık gibi ticari işler veya mesleğin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan diğer her türlü iş de avukatlıkla birleşemez, avukatlar bu tür işler ile iştigal edemezler.

Avukatlık Kanunu’nun 11. maddesinde avukatlık mesleği ile birleşmeyen işler sayıldıktan sonra yasanın 12. maddesinde bu kuralın istisnalarını düzenlenerek avukatlık mesleği ile birleşebilen işler maddeler halinde sayılmıştır. Buna göre,  Hukuk alanında profesör ve doçentlik, Avukatlık mesleği ile birleşebilen işlerden olup avukatlık mesleği yapılırken bu işlerin de yapılması hukuken mümkündür.

Sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık gibi ticari işler veya mesleğin onuru ile bağdaşması mümkün olmayan diğer her türlü iş de avukatlıkla birleşemez, avukatlar bu tür işler ile iştigal edemezler.

Avukatlık sözleşmesi her iki tarafa borç yükler. Avukat bir hizmetin görülmesi borcu altında iken, müvekkil ücret ödeme borcu altındadır.

Avukatlık sözleşmesinin varlığı için yazılı yapılması, bir resmi kurum önünde yada tasdik gibi şartlar gerekmediği gibi vekâletname dahi gerekmemektedir. Bunun yasal dayanağı da Av. K. m.163/1 de yer alan “Avukatlık sözleşmesi serbestçe düzenlenir... yazılı olmayan anlaşmalar, genel hükümlere göre ispatlanır” hükmüdür.

Avukatlık sözleşmesi çeşitli sebeplerden sona erebilir. Avukatlık sözleşmesinin sona ermesi genellikle avukatın vekilliğini son erdirmez. Çünkü; avukatlık sözleşmesi bir işi veya problemin çözümünü kapsarken, vekillik süreklilik arz eden bir haldir. Avukat her yeni ihtiyacın ortaya çıkmasıyla vekil olarak devreye girebilir ve avukatlık sözleşmesi yapılabilir.

Sözleşmenin konusu işin ifa edilmesi ile avukatlık sözleşmesi sona erer. • Avukatlık sözleşmesi süreli olması halinde sürenin dolmasıyla sözleşme sona erer. • Avukatlık sözleşmesi süresiz olması halinde karşılıklı irade açıklaması ile sözleşme sona erdirilebilir. • Avukat vekillikten iradesiyle çekilebilir. • Müvekkil, tek yanlı irade beyanıyla avukatı azledebilir. • Avukatın ya da müvekkilin vefatı ile sona erebilir. • Avukatın ya da müvekkilin mahkeme kararıyla ehliyetini yitirmesi üzerine sona erebilir. • Avukatın, avukatlık sıfatını yitirmesi halinde avukatlık sözleşmesi sona erer.

Avukatın aydınlatma yükümlülüğü, müvekkilin konuya ilişkin gerekli bilgiye sahip kılınmasına yöneliktir.

Meseleyi kolluk kuvveti gibi araştırma, müvekkil – avukat ilişkisinden kaynaklanan yükümlülüklerden biri değildir.

Avukatın sadakat yükümlülüğü, vekâlet görevi bittikten sonra da devam eder.

Çatışan menfaatleri temsil etmekten kaçınma yükümlülüğü sadakat yükümlülüğünün alt gereklerinden biridir.

Avukatın kural olarak üstlendiği işi sonuna kadar takip etmek ve vekil edenine bilgi vermek zorunluluğu, vekâletten uygun olmayan zamanda çekilmekten kaçınma yükümlülüğünün sonucudur.

Avukatın vekil eden adına aldığı para ve başkaca değerleri geciktirilmeksizin vekil edene duyurması ve vermesi, hesap verme yükümlülüğünün sonucudur.

Avukatın vekil edenin kişisel menfaatlerini koruma işlevinin hukuk ve yasalarla sınırlı olması, avukat – mahkeme ilişkisinden kaynaklanan bir yükümlülüktür.

Avukatın davanın olabildiğince çabuk sonuçlandırılması için gerekeni yapmak yükümlülüğü, avukat – mahkeme ilişkisinden kaynaklanan bir yükümlülüktür.

Avukatın üzerinde çalıştığı dava ile ilgili yargılama ve verilen karar hakkında, davanın bitiminden sonra, objektif ve uygun bir lisanla olmak kaydıyla kamuoyunda eleştirilerde bulunması, avukat – yargılama mercii, resmi makam ilişkisinden kaynaklanan bir yükümlülüktür.

Avukat, davcının eşi ise avukatlık etmekten kaçınmakla yükümlü değildir.

Avukatlık, diğer mesleklerden farklı olarak kolektif inancı gerektiren mesleklerdendir, dolayısıyla avukat, mesleki çalışmasını bireysel inançlara uygun olarak yürütemez.

Avukat, mesleğin itibarını zedeleyecek her türlü tutum ve davranıştan sadece mesleki faaliyetleri sırasında değil, özel yaşantısında da kaçınmak zorundadır.