AVRUPA BİRLİĞİ

Egemenlik, devletler açısından, münhasır ve etraflı bir bağımsız eylem hakkı olarak tanımlanabilir.

Devletler kendi aralarında bütünleşmek istediğinde ulus-üstü hukuk ortaya çıkmıştır ve bu hukuk bir yapıya devletlerin egemenlikten gelen yetkilerinin devredilmesi ve devredilen yetkinin ortak yapı eliyle kullanılması fikri üstüne kurulmuştur.

Avrupa bütünleşmesinin ulus-üstü niteliği/yapısı ile genel olarak uluslararası nitelik/yapı belirli noktalar yönünden birbirinden ayrılmaktadır:

Yetki yönünden

Norm koyma yönünden

Normatif etki yönünden

Uyuşmazlık çözümü yönünden

İkici görüş, uluslararası hukuk ile ulusal hukuk düzeninin birbirinden ayrı, bağımsız hukuk düzeni olduğunu belirtir, dolayısıyla bu hukuk düzenlerinden birisi diğerini, kendiliğinden, etkileyemez.

Monist (Tekçi) görüş, bu iki hukuk düzeninin tek bir hukuk düzeninin parçaları olduğunu söyler ve bu tek hukuk düzeninde  uluslararası hukuk ulusal hukukun üstünde yer alarak onu etkiler.

AB hukuku, ulusal hukuk karşısında üstün değildir, ama çatışma durumunda önceliklidir.

AB, Maastricht / AB Antlaşması ile ilk kez kurulduğunda Avrupa Toplulukları’nı temel almakta ve ortak dış ve güvenlik politikası (ODGP) ile adalet ve içişlerinde işbirliği (Aİİ) ile bütünlenmekteydi. Avrupa Toplulukları ulus-üstü nitelik taşımasına karşın, ODGP ve Aİİ böyle bir nitelik taşımıyor, bilakis hükümetlerarası nitelik taşıyordu.

Lizbon Antlaşması sonrası AB hukuku, ODGP alanı hariç, tüm politika alanları yönünden ulus-üstü nitelik taşımaktadır.

Avrupa bütünleşmesi, ortaya çıkışı ile birlikte “birörnek bütünleşme,” yani kapsadığı her politika alanı bakımından her üye devletin aynı hız ile ilerlemesi mantığını gütmüştür.

Farklılaştırılmış bütünleşme, en yalın haliyle, ister kalıcı ister geçici biçimde olsun, her politika alanı bakımından her üye devletin aynı hız ile ilerlememesi imkânı veya ihtimali olarak tanımlanabilir