AVRUPA BİRLİĞİ - Deneme Sınavı - 7

1 Aralık 2009 tarihinde Lizbon Antlaşması’nın yürürlüğe girmesiyle BAB’ın tüm görevleri AB’ye devredilmiş̧ ve örgüt 30 Haziran 2011 tarihinde kapatılmıştır.

Lizbon Antlaşması’nda AB’nin sivil ve askerî imkânları kullanabileceği görevler şöyle sıralanmıştır:

Ajansın Başkanı, AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi’dir.

Avrupa Savunma Ajansı, isteyen tüm AB üye devletlerinin katılımına açıktır.

AB Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü, akademik çalışma ve yayınlarla Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası'nın gelişimine katkı sağlamaktadır. 2002 yılında kurulmuştur.

AB-NATO stratejik ortaklığı, Berlin Artı (Berin Plus) düzenlemelerine dayanmaktadır. 1999 Washington NATO Zirvesi sonuçları ile uyumlu bir şekilde 16 Aralık 2002 tarihinde AB ile NATO arasında yapılan bir dizi anlaşmaya kısaca "Berlin Artı" adı verilmektedir. AB-NATO stratejik ortaklığının temeli olan bu anlaşmalara göre, AB kendi askeri operasyonlarında NATO'nun varlıklarından yararlanabilecektir.

Üye devletler Konsey tarafından tanımlanan amaçlara katkı sağlamak üzere OGSP operasyonları için AB'ye sivil ve askeri kabiliyetler sağlayabilmektedir. Çok uluslu kuvvetleri birlikte oluşturan üye devletler, bunları OGSP için de olanaklı kılabilir. Bu çerçevede Avrupa Kolordusu (Eurocorps) örnek verilebilir. Eurocorps, merkezi Fransa'nın Strazburg şehri olan hükümetlerarası niteliğe sahip bir ordudur.

Tarihteki ilk OGSP askeri operasyonu olan Concordia operasyonu, Makedonya'da hükümet ile isyancı kuvvetler arasındaki ateşkesi destekleyen AB ve NATO uygulamalarını gözetmeye yardımcı olmuştur. Concordia aynı zamanda AB ile NATO arasındaki kaynak paylaşımını belirleyen Berlin Artı düzenlemelerinin sınandığı ilk operasyon olmuştur.

Aralık 2001'de Türkiye, ABD ve Birleşik Krallık Ankara Mutabakatı adı verilen uzlaşmaya varmıştır. Buna göre AB, NATO ülkeleri arasındaki anlaşmazlıklara müdahale etmeyecektir. Buna karşılık Türkiye, güvenliğini etkileyebilecek alanlarda gerçekleşecek özerk AB askeri operasyonlarının karar alma sürecine güçlendirilmiş danışma mekanizması altında, operasyonlara ise davet üzerine katılmayı kabul etmiştir.

Yumuşak Güç cesaretlendirme ve teşvik gibi araçlarla, diplomasi ve müzakereler yoluyla iktisadi yatırım ve yardım vaatleri ile kullanılan güçtür. Yanıt A.

Brüksel Antlaşması örgütünü kuran ülkelerin de dâhil olduğu Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü 4 Nisan 1949 tarihinde kurulmuştur Yanıt B

NATO’nun 12 kurucu üyesi şu devletlerdir: ABD, Belçika, Birleşik Krallık, Danimarka, Fransa, Hollanda, İtalya, İzlanda, Kanada, Lüksemburg, Norveç ve Portekiz.

Yanıt D. NATO’ya kuruluşundan sonra sırasıyla Türkiye ve Yunanistan (1952), Federal Almanya (1955) ve İspanya (1982) üye olmuştur. Soğuk Savaş’ın ardından NATO yeni üyelerle genişlemesini sürdürmüştür. 2016 yılı itibariyle NATO’nun 28 üyesi bulunmaktadır

Yanıt E.  Kuzey Atlantik Antlaşması’nın (NATO Antlaşması) 5. Maddesi, silahlı bir saldırıya uğrayan üye veya üyelere örgütün diğer üyelerinin “silahlı kuvvet kullanımı da dâhil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak” yardım etmesini öngörmektedir.

Yanıt D. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun (AKÇT) kurucu devletleri olan Batı Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve Lüksemburg, Pleven Planı önerilerini içeren Avrupa Savunma Topluluğu Antlaşması’nı 1952 yılında imzalamışlardır. Ne var ki savunma alanında böylesine iddialı ve ulus-üstü nitelikler arz eden ve dolayısıyla ulusal egemenliğin kaybı konusunda hassasiyet uyandıran Avrupa Savunma Topluluğu projesi, Fransa Parlamentosu’nda söz konusu antlaşmanın onaylanmaması sonucu hayata geçmemiştir.

Yanıt A. Avrupa Savunma Topluluğu kurma girişiminin başarısızlığa uğraması sonrasında, 1948 tarihli Brüksel Anlaşması’nın 1954’te gözden geçirilerek değiştirilmesiyle Batı Avrupa Birliği (BAB) kurulmuştur.

Yanıt B.

Basra Körfezi’nde mayın temizleme 1988-1990

Yanıt A.

Hırvatistan’da mayın temizleme yardım misyonu 1999-2001. Yanıt A.

Yumuşak Güç cesaretlendirme ve teşvik gibi araçlarla, diplomasi ve müzakereler yoluyla iktisadi yatırım ve yardım vaatleri ile kullanılan güçtür. Böylece mağdur durumda olan topluluklara veya ülkelere maddi yardım yapılması bir yumuşak güç kullanımı örneği olacaktır. Doğru yanıt A'dır.