ATÖLYE ÇALIŞMASI I

1886 yılında Great Barrington’da (USA) 1 kV’luk alternatif akım dağıtım sistemi kurulmuştur.

Şehir şebekesinin genliği (maximum değeri veya tepe değeri) 311 volt’tur.

Alternatif akımın gücünü ve frekansını değiştirmeden ihtiyaca göre bir oran dahilinde düşürmeye veya yükseltmeye yarayan, ayrıca aktif ve reaktif gücü besleyen şebekeden beslenen şebekeye geçiren elektrik makinelerine transformatör veya kısaca trafo denilmektedir.

rms (karelerortalamasının- karekökü) değer alternatif akımın bir direnç üzerinde tükettiği enerjiye eşit miktarda enerji tüketen doğru akımın karşılığıdır.

Elektrik santrallerinde üretilen orta seviyeli gerilimi yükseltmek ve enerjinin uzaklara verimli bir şekilde iletilmesini sağlamak için transformatörler kullanılır.

Çok yüksek gerilim: 154 kV ve üzeri değerleridir.

SI ölçüm sisteminde sığanın birimi farad (F)’dır.

Elektrik akımının frekansı Avrupa’da ve Türkiye’de 50 Hz'dir.

Elektrik enerjisi iletim hatlarında;
• Bakır,
• Alüminyum,
• İletken çelik takviyeli alüminyum (ACSR),
• Galvanizli çelik,
• Bakır kadmiyum
gibi iletken materyaller kullanılır.

Elektrik enerjisinin en önemli özelliği üretildiği anda tüketilmesi zorunluluğudur. Elektrik enerjisi akümülatörlerde kimyasal enerjiye dönüştürülerek veya kondansatörlerde doğrudan sınırlı miktarda depolanma imkanı vardır. Bu sebeple elektrik enerjisi üretildikten sonra kullanıcıya ulaştırılması gerekir. Doğru cevap D'dir.

Yüksek voltaj kullanılarak üç fazlı alternatif akım taşınımı ilk olarak Frankfurt’taki (Almanya) Uluslararası Elektrik Fuarında 1891 yılında gerçekleştirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Eldivenin kalın kumaştan değil kauçuk olması gereklidir. Doğru cevap C'dir.

Elektrik santrallerinde üretilen orta seviyeli gerilimi yükseltmek ve enerjinin uzaklara verimli bir şekilde iletilmesini sağlamak için transformatörler kullanılır. Elektrik enerjisinin gerilimi transformatörler yardımıyla yükseltilebilir veya düşürülebilir. Doğru cevap B'dir.

İdeal bir transformatör tellerinde ve çekirdeğindeki enerji kayıplarının ihmal edilebildiği bir transformatördür. Doğru cevap E'dir.

Transformatörler amaçları bakımından yapılış tarzlarına göre;
*Güç (dağıtım) trafoları

*Ölçü (akım ve gerilim) trafoları

*Özel maksatlı trafolar

olarak sınıflandırılır. Transformatörler üst gerilim şebekesinden alt gerilim şebekesine güç aktarmak amacı ile kullanılıyorsa güç transformatörleri olarak adlandırılır. Doğru cevap A'dır.

Bir yerden başka bir yere elektrik enerjisinin iletiminde kullanılan iletim hatlarında;
*İletim kayıpları en az olmalı,

*Güç, belirtilen gerilim değerinde aktarılmalı,

*Radyo (yüksek frekans) frekansından etkilenmemeli,

*Yüksek kullanılabilirliğe sahip olmalı

gibi şartların karşılanması beklenir. Doğru cevap D'dir.

Elektrik enerjisi iletim hatlarında; bakır, alüminyum, iletken çelik takviyeli alüminyum (ACSR), galvanizli çelik, bakır kadmiyum gibi iletken materyaller kullanılır. Buna göre doğru cevap C'dir.

İndüktans, kapasitans ve direncin değeri hattın uzunluğuna, hattaki tellerin kalınlığına, tellerin arasındaki mesafeye ve teller arasındaki dielektrik materyale bağlıdır. İki telli iletim hattının elektriksel özellikleri öncelikle hattın yapımına bağlıdır. Doğru cevap B'dir.

Alternatif akıma karşı kondansatörün gösterdiği direnç, kapasitif reaktans olarak adlandırılır. Doğru cevap E'dir.

Elektrik enerjisinin en önemli özelliği üretildiği anda tüketilmesi zorunluluğudur.