ATÖLYE ÇALIŞMASI I - Deneme Sınavı - 2

Fotovoltaik güneş panellerinden elde edilen akım, doğru akım (dc) olduğundan, doğrudan doğruya akülere kimyasal enerji olarak ve kondansatörlere de elektriksel potansiyel enerji olarak depolanabilir.

Evlerimizde kullandığımız buzdolabı, çamaşır makinası veya fırın gibi elektrikle çalışan cihazlar ihtiyaç duydukları elektrik enerjisini 220V’luk şehir şebekesinden alırlar.

Evlerimize elektrik faz (pozitif) ve iki nötr (yüksüz) uçlarla üç hat ile sigorta kutusuna verilir. İki nötr uçtan biri toprak hattı olarak isimlendirilir.

Evlerde elektrikli cihaz kullanırken göz önünde bulundurulacak güvenlik önlemlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
• Evlerde kullanılacak elektrikli cihazların çekebileceği akım ihtiyacına uygun elektrik
   sigortası kullanılmalıdır. Ayrıca kaçak akım sigortası veya rölesi bulunması tercih
   edilmelidir.
• Elektrik prizleri mutlaka topraklı ( faz ve iki nötr) ve çocuklar için korumalı olmalıdır.
• Prizlerden çoklu ara kablolarla veya uzun kablolarla aşırı yük çekilmemelidir.
   6 Atölye Çalışması I
• Mümkünse elektrikli cihazların hepsi aynı anda çalıştırılmamalıdır. Elektrik sigortası
   aşırı miktarda elektrik enerjisi çekilmesine imkân verse bile cihazların hepsi
   çalıştırılmamalıdır.
• Elektrik enerjisi taşıyan kablolara veya cihazlara nemli veya ıslak dokunulmamalıdır.
• Elektrik fişi takılı iken kablolar veya elektrikli cihazlar tamir edilmemelidir.
• Prizlerde, kablolarda ve elektrikli cihazlarda elektrik kesintisi varsa arıza, kontrol
   kalemi veya uygun ölçü aletleriyle kontrol edilmelidir.
• Banyolarda ısıtma amaçlı elektrik sobası kullanılmamalıdır.
• Fişler prizlerden, kablosu tutularak değil, fiş tutularak çıkartılmalıdır.

Evlerimizde elektrik kazalarından korunmak için yapılacak ilk iş prizlerde faz, nötr ve toprak bağlantılarının doğru olup olmadığını bir yetkiliye kontrol ettirmeli ve eğer eksiklikler varsa gidermelidir.

Elektrik enerjisinin taşınması ve dağıtılmasında kullanılan iletkenler çeşitli metallerden yapılmaktadır. Bunlardan en çok kullanılanı bakır tellerdir.

İnsan davranışlarından kaynaklanan elektrik enerjisi kayıpları;
a. Yapılan iş hakkında yeterli bilgiye sahip olmamak, bilgisizlik veya tecrübesizlik.
b. İşi önemsememek.
c. Çalışırken yapılan işin uygunluğuna göre koruyucu giysi, araç ve gereç kullanmamak
    veya usulüne uygun kullanmamak.
d. Tedbirsizlik.
e. Dikkatsiz davranmak, aceleci olmak, dalgınlık, moral bozukluğu veya yorgunluk.

Elektrik şoku, insan vücudu veya bir canlı elektrik devresinin bir parçası olduğunda meydana
gelir. Bu üç değişik şekilde gerçekleşir;
i. İnsan vücudu bir iletkenle birlikte devreyi oluşturduğunda,
ii. İnsan vücudu topraklanmamış iletken ile toprak uca dokunduğunda,
iii. İnsan vücudu toprak ile topraklanmamış bir iletkene dokunduğunda.

24 V ile 600 V arasındaki voltaj değerleri için alçak gerilim ifadesi kullanılması yaygındır.

Elektrikle çalışanları patlamalardan koruyabilecek herhangi bir koruyucu yoktur. Ancak, patlamanın etkisini azaltacak bazı önlemler alınabilir.
• Yüksek elektrik enerjisi ile çalışan cihazların yanında uzun süre kalmamalı veya cihazlarla uzun süre yüksek enerji      ile çalışılmamalıdır.
• Gerekmedikçe yüksek elektrik enerjisi ile çalışan cihazlara veya hatlara yaklaşılmamalıdır.
• Patlama olması muhtemel bölge ile aranızda sağlam bir malzeme bulunmalıdır.
• Patlamalara karşı sağlam elbiseler kullanılmalıdır.

Kaçak akım koruma anahtarları, herhangi bir binadaki elektrik devresinde gelen ve giden akımların toplamının sıfır olması esasına göre çalışır.

Dünyada ve ülkemizde enerji kaynağı olarak fosil kaynakların toplam enerji kaynağının yaklaşık %80’i oranında olduğu bilinmektedir.

Hidrojenin oksijenle yakılarak enerji açığa çıkması sağlanır.

Hidrojen molekülü iki hidrojen atomunun bir araya gelmesiyle oluşur.

Hidrojen gazının özellikleri;
• Zehirsizdir ve yanıcıdır.
• Çevreyi kirletmez.
• Kokusuzdur.
• Tatsızdır.
• Kolay uçucudur.
• Kendi başına patlayıcı değildir.
• Radyoaktif değildir.

Hidrojen gazının tutuşma sıcaklığı 560 °C olduğundan kolayca tutuşmaz.

Hidrojen gazının oksijenle yakılmasıyla yaklaşık 3000 °C sıcaklıklar elde edilebilmektedir.

Hidrojen yakıt hücreleri, hidrojen gazını kullanarak elektrik enerjisi üreten cihazlardır.

Hidrojen gazından elde edilen elektrik enerjisinden teknolojinin çeşitli alanlarında yararlanılmaktadır. Teknolojide yakıt hücrelerinin kullanıldığı yerler:
• Otomobiller,
• Scooter ve bisikletler,
• Golf arabaları,
• Küçük ölçekli güç sistemleri,
• Yedek güç sistemleri,
• Taşınabilir güç sistemleri,
• Uçaklar,
• Lokomotifler,
• Gemiler,
• Sualtı araçları.

Dünyada hidrojen üretimi yıllık 50 milyon ton veya 500 milyar m3 olduğu ifade edilmektedir.