ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ II

Etibank, madencilik sahasında faaliyet gösterirken aynı zamanda enerji üretimi konusunda da çalışmalar yapmak üzere 1935 yılında kurulmuştur.

İnkılap, Arapça kökenli bir kelime olup değişme,
dönüşme, bir hâlden başka bir hâle geçme
anlamına gelmektedir.

3 Mart 1924’te Şer’iye Mahkemeleri’nin kaldırılması ve sonrasında 1924 Anayasası’nın kabul edilmesiyle birlikte hukuk alanında yapılacak düzenlemelere hız verilmiştir.

3 Mart 1924’te Şer’iye Mahkemeleri’nin kaldırılması ve sonrasında 1924 Anayasası’nın kabul
edilmesiyle birlikte hukuk alanında yapılacak düzenlemelere hız verilmiştir. Çağdaş, laik ve toplumun
ihtiyaçlarına yönelik bir Türk hukuk sistemi kurmak amaçlanmıştır.

Türk Medeni Kanunu’nun
hazırlanması için hukukçu milletvekillerinden, akademisyen,
yargıç ve avukatlardan oluşan 26 kişilik
bir komisyon kurulmuştur. Komisyon İsviçre Medeni
Kanunu’nu Türkçeye çevirerek yeni bir kanun taslağı
hazırlanmış ve Türk Medeni Kanunu adıyla 17 Şubat
1926 tarihinde TBMM’de kabul edilmiştir (Turan,
2005; Lewis, 1993).

Türk Medeni Kanunu’nun
hazırlanması için hukukçu milletvekillerinden, akademisyen,
yargıç ve avukatlardan oluşan 26 kişilik
bir komisyon kurulmuştur. Komisyon İsviçre Medeni
Kanunu’nu Türkçeye çevirerek yeni bir kanun taslağı
hazırlanmış ve Türk Medeni Kanunu adıyla 17 Şubat
1926 tarihinde TBMM’de kabul edilmiştir (Turan,
2005; Lewis, 1993).

En uygun kanun olarak
1889 tarihli İtalyan Ceza Kanunu görülmüştür. İtalyan
Ceza Kanunu’na dayanan yeni bir ceza kanunu
hazırlanmış 1 Mart 1926’da TBMM’de kabul edilmiştir
(Turan, 2005).

Batı ülkelerinin ceza kanunları incelenerek
Türkiye koşullarına uygulanacak bir ceza kanunu arayışına girilmiştir. En uygun kanun olarak
1889 tarihli İtalyan Ceza Kanunu görülmüştür. İtalyan
Ceza Kanunu’na dayanan yeni bir ceza kanunu
hazırlanmış 1 Mart 1926’da TBMM’de kabul edilmiştir
(Turan, 2005).

1930 yılı belediye seçimlerinde ilk
defa kadınlar seçme ve seçilme haklarını kullanmışlardır.

Harf inkılabının uygulanması için bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra kanun, TBMM’de 1
Kasım 1928 günü kabul edilmiştir (Ertan vd., 2011).

23 Mayıs 1928 tarihinde Mustafa Kemal
Paşa’nın talimatıyla birçok batı ülkelerinde kullanılan
Latin alfabe örneklerini inceleyerek yeni Türk alfabesini
belirlemek üzere bir dil heyeti kurulmuştur. Üç
ay gibi kısa bir sürede hazırlanan yeni alfabe Mustafa
Kemal Paşa tarafından 9-10 Ağustos 1928 gecesi
Sarayburnu’nda Gülhane Parkı’nda kamuoyuna tanıtılmıştır.

Türk İnkılabını üç aşamada gerçekleştirmiştir. Birinci aşamada 1919- 1922 yılları arasında yaşanan Türk Kurtuluş Savaşı sonucunda tam bağımsızlık kazanılmış ve Misak-ı Millî sınırları içerisinde yeni bir Türk Devleti kur­ma yolunda önemli bir adım atılmıştır. İkinci aşa­mada Anadolu’yu işgalden kurtaran TBMM kar­şısında işlevi ve gücü kalmayan Osmanlı saltanatı kaldırılarak monarşiye son verilmiştir. Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasıyla Türk devletinin si­yasi ve iktisadi bağımsızlığı emperyalist devletler tarafından resmen tanınmıştır. Cumhuriyet’in ila­nıyla demokratik bir devlet kurulmuştur. Son aşa­mada ise yeni kurulan devletin devamlılığını sağ­layacak inkılap hareketlerine girişilmiştir.

Atatürk, Türk inkılabını şöyle tanımlamıştır: “Türk milletini son asırlarda geride bırakmış olan müesseseleri yıka­rak, yerlerine milletin en yüksek medeni icaplara göre ilerlemesini temin edecek yeni müesseseleri kurmuş olmak.” Türk inkılabı ile eski kurumların yerini yenileri almış ve çağın gereklerine uygun yeni bir hayat görüşü ve düzen benimsenmiştir. Atatürk çağın gerisinde kalmış ve kendini yenilemeyen ül­kelerin ve toplumların nasıl sömürüldüklerine ve yok edildiklerine tanık olduğundan var olmak için modernleşmeyi ve kalkınmayı temel çözüm olarak görmüştür.

Maarif Vekâleti bünyesinde bir “Dil Heyeti” ve “Talim Terbiye Dairesi” kurulmuştur. Dil heyeti daha sonra yeni Türk alfabesinin kabulü sü­recinde önemli bir görev üstlenmiştir. Talim Terbiye Dairesi de eğitim işlerinin millî, çağdaş ve laik ilkeler çerçevesinde yürütülmesinde günümüze kadar önem­li bir rol oynamıştır.

Osmanlı Bankası’nın etkinliğine son vermek ve para politikasına egemen olmak için milli iktisat politika­sı izleyen İttihat ve Terakki döneminde İtibar-ı Millî Bankası kurulmuştur. … Dış borçlanmalar, kapitülasyonlar ve Duyun-ı Umumiye İdaresi ile Osmanlı Devleti zamanla ik­tisadi anlamda büyük güçlerin denetimine girerken İttihat ve Terakki döneminde milli iktisat politikası izlenerek ulusal ekonominin güçlendirilmesi için çalışılmıştır.