ARKEOLOJİK ALAN YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 16

Koruma sürecinin yönetimini iki temel ölçekte tanımlamak mümkündür: Çevresel ve evrensel değişkenlerin oluşturduğu ‘Üst Ölçek’ ve mimari ölçeğin değişkenlerinden oluşan ‘Alt Ölçek’. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Arkeolojik alanda bulunan ve kültür varlığı niteliği taşıyan bir yapı, ölçeği bakımından anıtsallık değeri taşımaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Arkeolojik alanda bulunan ve kültür varlığı niteliği taşıyan bir yapı, morfolojisi ve tipolojisi bakımından ve kullanılan inşaat tekniği nedeniyle mimari ve estetik  değeri taşımaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Arkeolojik alanda bulunan ve kültür varlığı niteliği taşıyan bir yapı, kentteki önemi ve işlevi nedeniyle sembol olma değeri taşımaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

1975 yılında Amsterdam Deklarasyonunda (Avrupa Mimari Mirası Kartası) “Bütünleşik Koruma” (Integrated Conservation) kavramına açılımlar getirilerek, koruma politikalarının yasal, finansal, teknik ve yönetsel açılardan desteklenmesi gereğine vurgu yapılmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Arkeolojik bilimsel kazı ve araştırma çalışmalarının yeniden başlatılması da Cumhuriyet’in bir bilimsel projesi olarak görülmelidir. Türk bilim adamlarının yönetimindeki ilk bilimsel çalışmalar ise 1930’larda başlamıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'nun kanun numarası 2863'dir. Doğru cevap A'dır.

Arkeolojik sit alanlarına, Anadolu’daki iyi örneklerden biri Aspendos Antik Kenti’dir. Aspendos Antik Kenti, Köprüçayı’nın dağlık bölgesinden düzlüğe ulaştığı yerde MÖ X. yy’ da kurulmuştur. Buradaki antik tiyatro MS II. yy’ da Romalılar tarafından inşa edilmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Arkeolojik sit alanlarına en iyi örneklerden biri olan Aspendos Antik Kenti’nde yer alan
Aspendos Tiyatrosu, Antalya ili sınırları içerisinde bulunan Serik ilesinde yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Uluslararası Doğa Koruma Birliği'nin kısatması, "International Union for Conservation of Nature"'nin baş harflerinden oluşan "IUCN" şeklindedir. Doğru cevap C'dir.

Antalya kenti sınırları içinde bulunan Patara Antik Kenti, sahip olduğu 16 km uzunluğunda ve Caretta Carettaların yumurtlama alanı olan kumsalı ile özel çevre koruma alanıdır. “Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi” ile “Deniz ve Nil Kaplumbağaları Koruma ve İzleme Projeleri” yürütülmektedir. Doğru cevap E'dir.

1951 yılında kurulan Gayri Menkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu (GEAYYK), hem ilke koyan hem de uygulamaya yönelik karar alan ve yasayla oluşturulmuş ilk kurumdur. Doğru cevap A'dır.

Arkeolojik alanlardaki mimari koruma yaklaşımları arasındaki en temel olanı sürdürülebilirlik kavramıdır. Doğru cevap B'dir.

Sağlamlaştırma (konsolidasyon) yapılması: İki türlü yapılabilir. Ana yapı üzerinde, yapının dış etkenlerden daha fazla zarar görmemesi adına, doğal malzemeye zarar vermeyecek kimyasal harç ya da sıvalarla sağlamlaştırma işlemi yapılabilir. Ek olarak, mimari parça ölçeğinde sağlamlaştırma çalışması yapılabilir. Doğru cevap C' dir.

Tümleme yapılması: Küçük bir parçası yok olmuş olan mimari elemanın
tamamlanarak kullanılabilir hâle getirilmesi sağlanır. Doğru cevap D'dir.

Korumanın ilk aşamasını, korunacak değerlerin belirlenmesi (envanter, tespit) oluşturur. İkinci aşama ise bu belirlemenin tescil edilerek yasallaşması ve o taşınmazın kültür varlığı niteliği kazanmasıdır. Doğru cevap E'dir.

Arkeolojik sit alanlarına, Anadolu’daki iyi örneklerden biri Aspendos Antik Kenti’dir. Aspendos Antik Kenti, Köprüçayı’nın dağlık bölgesinden düzlüğe ulaştığı yerde MÖ X. yy’ da kurulmuştur.

Aspendos, her çağda önemli kentler arasında yer almıştır. Aspendos Tiyatrosu, Anadolu’daki antik tiyatrolar arasında iyi korunmuş yapılardan biridir. Mimarı Aspendoslu Theodorus’un oğlu Zenon’dur.

Antalya kenti sınırları içinde bulunan Patara Antik Kenti, sahip olduğu 16 km uzunluğunda ve Caretta Carettaların yumurtlama alanı olan kumsalı ile özel çevre koruma alanıdır.

Antalya kenti sınırları içinde bulunan Patara Antik Kenti, sahip olduğu 16 km uzunluğunda ve Caretta Carettaların yumurtlama alanı olan kumsalı ile özel çevre koruma alanıdır.