ARAMA KURTARMA BİLGİSİ VE ETİK DEĞERLER

Etik değer ve ilkelere dayalı davranış ve faaliyet­lerde esas olarak, kişinin yapacağı işlerde, atacağı adımlarda neyin doğru olduğunu ayırt etmesi, doğ­ru olanı yapmakta kesin kararlı olması, bu kararın gereğini yerine getirmek için yeterli kapasiteye sa­hip bulunması ve kararının sonuçlarıyla ilgili so­rumluluk taşımasından söz edilebilir. Bu kapsam­da, etik ve sorumluluk ilişkisi önemlidir; kişi ya da kurumun kendine karşı, içe dönük sorumluluğu­nun (örneğin, farklı yükümlülükler ve davranışlar arasında etik değer ve ilkeler bakımdan doğru olanı seçmek) yanı sıra davranışının sonuçlarını denetle­meye yetkili üst makama karşı sorumluluğu da söz konusudur. Buna göre sorumluluk etik değer ve ilkelere dayalı davranma ile yakından ilişkilidir. Doğru cevap B’dir.

Kamu görevlileri, görevlerini yürütürken Yönetmelik’te belirtilen etik davranış ilkelerine uymakla yükümlüdürler. Bu il­keler şöyle sıralanmaktadır:

Buna göre d seçeneğinde belirtilen “Büyük hediyeleri kabul etmeme” ifadesi kamu görevlilerinin görevlerini yürütürken uymaları gereken etik ilkelerden biri değildir. Doğru cevap D’dir.

Etik Komisyonlarının temel görevleri şu başlıklar altında tanımlanmıştır:

Günümüzde Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (UN OCHA) tarafından İnsani Yardım İlkeleri (Humanitarian Principles) olarak, uygulamada doğa kaynaklı afetler, karmaşık acil durumlar dahil benimsenen, aynı temel ilkeler şu şekilde özetlenmektedir:

Buna göre nerede olursa olsun insan acısının dikkate alınması gerektiğini belirten insani yardım ilkesi “İnsanlık” ilkesidir. Doğru cevap A’dır.

On maddeden oluşan IFRC Davranış Kuralları’nın ilk dört maddesinde, temel insani yardım ilkelerine –insanlık, tarafsızlık, ayrım gözetmemek ve bağımsızlık- atıf yapılırken, sonra­ki altı maddede yardımın nasıl yapılması gerektiği­ne işaret edilmekte ve bu kapsamda yerel kültüre saygı, yerel katılımın ve kapasitenin geliştirilmesi­ne özen gösterme, hesap verebilirlik, ileriye dönük olarak zarar görebilirliğin azaltılmasını gözetme ve afetten etkilenen insanlarla ilgili bilgilendirmenin medyada nasıl yapılması gerektiği konularına yer verilmektedir. Doğru cevap C’dir.

İhtiyaç odaklılık: Uluslararası USAR ekiple­rinin seferber edilmesi ve alanda görevlen­dirilmesi yalnızca afetten etkilenen ülkedeki kapasitelerin yapı çökmelerine yol açan acil durumun etkisiyle başa çıkamadığı ve ulusal makamların uluslararası yardımı kabul et­meye hazır olduğu durumlarda desteklenir. Ayrıca, yapılan uluslararası yardımın türü, afetten etkilenen ülkenin ihtiyaçlarını temel alır ve kaynakların kullanılabilirliğine daya­lı değildir. Doğru cevap D’dir.

INSARAG tarafından belirtilen etik değer­lendirmeler çerçevesinde, USAR Ekiplerinin göz önünde bulundurması gereken hassas konulardan bazıları şu başlıklar altında toplanmıştır:

Buna göre ifadelerden I, II ve III doğru olur. Doğru cevap E’dir.

Afet halinde, hayat kurtarma ve koruma bakımından en kritik saatlerde ilk müdahaleyi yapanların, kendileri de afetzede olan, söz konusu yerleşimde yaşayan kişiler olduğu bilinmektedir. Doğru cevap C’dir.

Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP, 2014) Arama ve Kurtarma Hizmet Grubu’nun görev ve sorumluluklarını şöyle tanımlamaktadır: Arama ve kurtarma türünü belirlemek, arama ve kurtar­ma çalışmalarını yürütmek için ihtiyaç duyulacak personel, ekipman, araç gereç ve malzeme tespiti­ni yapmak, temin etmek; afetzedeler için arama ve kurtarma çalışmalarının yürütülmesini sağlamak; kurtarma çalışmalarına yönelik keşif hizmetlerini yapmak; ulusal ve uluslararası arama ve kurtarma ekiplerini afet bölgesine yönlendirmek ve koordi­nasyonu sağlamak; kurum/kuruluş hizmet binala­rı, enkaz haline gelen diğer binalar, tesisler vb. yer­lerde arama ve kurtarma çalışmalarını belirlenecek öncelik sırasına göre yapmak. Buna göre ifade I ve II Arama ve Kurtarma Hizmet Grubu’nun görev ve sorumlulukları arasındadır. İfade III’de verilen “Afetzedelerin tedavilerini yapmak” ise Arama ve Kurtarma Hizmet Grubu’nun görev ve sorumlulukları arasında değildir. Doğru cevap C’dir.

Etik ve ahlak kavramları birbiriyle yakından ilişkilidir. Ahlakı konu alan bir felsefe disiplini (ahlak felsefesi) olarak da tanımlanan etik, insan davranışlarını ahlaki nitelik bakımından (iyi ve kötü, doğru ve yanlış) değerlendirmektedir. Ah­lak, genel yaklaşımla, toplumda neyin doğru veya yanlış olduğunu (onaylar ve yasaklar) şekillendi­ren, bireyin içine doğduğu, yaşayarak öğrendiği, çoğunlukla içselleştirdiği toplumsal değer yargıla­rını, davranış biçimleri ve kurallarını ifade etmek­tedir. Bir başka deyişle, birey açısından ahlak ve­rili (önceden belirli) bir toplumsal sistemdir; etik ise bir ahlaki duruş, davranış tercihi için bir ölçü, bir kılavuzdur. Buna göre hem etiğin hem de ahlakın genel olarak insan davranışları ile ilgili olduğu söylenebilir. Bu durumda ifade I etik ve ahlakın benzerlik gösterdiği bir durumdur. Belirli bir zamanda ya da belirli bir coğrafyada geçerli olan ahlak kuralları zaman içe­risinde değişebildiği gibi (örneğin, önceden onay­lanmayan davranışlar daha sonra benimsenerek desteklenebilmektedir), toplumdan topluma ya da aynı toplum içinde farklı kesimler bakımından da farklılık gösterebilmektedir. Etik değer ve ilke­ler ise genel olarak uluslararası düzeyde de kabul gören yaklaşımlara dayanmaktadır ve belirli bir sürekliliğe sahiptir. Buradan, ahlakın farklı topluluklar ve farklı zamanlar için değişiklik gösterebileceği, etiğin ise süreklilik taşıdığını ve uluslararası düzeyde kabul gördüğünden dolayı evrensel olduğu söylenebilir. Böylece ifade II ve III de verilen süreklilik ve evrensellik ahlak ve etik kavramlarının farklılık gösterdiği unsurlar olarak kabul edilebilir. Doğru cevap E’dir.

Bağlayıcı açıklamalar ve gerçek dışı beyandan kaçınma

Etik Rehberi

Meslek etiğinin olması bir mesleki kimliktir

Etik

İnsanlık

2015-2030 arası

Arama ve kurtarma ekibinin kendine karşı etik sorumlulukları

Tarafsızlık

İhtiyaç odaklılık

Irk, din ve uyruk dahil olmak üzere kültürel farkındalık