ARAMA KURTARMA BİLGİSİ VE ETİK DEĞERLER - Deneme Sınavı - 5

Kimyasal savaş ajanları; Buhar, gaz ve aerosol halinde ise solunum yoluyla, katı ve sıvı partiküller halinde ise deri yoluyla gıda maddelerine bulaşmış ise sindirim yoluyla vücuda alınır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Sinir ajanları, sinir sistemini etkileyerek kasları felce uğratır, solunum ve dolaşım sistemini durdurup ölüme neden olur. Tabun, sarin, soman, VX sinir gazlarıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Hardal; renksiz, saf iken yağ hallinde, sarımsak kokulu bir maddedir. Sıvı ya da gaz haline maruz kalındığında deride kabarcık yapar. Akciğer ve gözleri etkiler. Hardala maruz kalındıktan birkaç dakika sonra etkisi ortaya çıkar. Sıcak havada çabuk buharlaşmasından dolayı daha tehlikeli hale gelir. Doğru cevap C seçeneğidir.

 

Hardal yakıcı gazlardan bir tanesidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Kan zehirleyici gaza maruz kalındığında; hasta, temiz havaya çıkarılır, rüzgâra karşı durulur. Hastaya, % 100 oksijen verilir. Cilt sabunlu sıcak suyla yıkanır.Gözler etkilenmişse temiz bol su ile 15 dakika kadar yıkanır.Sağ kalan fakat bilinçsiz şok halindeki hastaya 10 dakika içinde damar yolu açılarak amil nitrat gibi panzehir verilir.Dolaşım yetmezliği yoksa panzehir uygulamasının sonucu genellikle iyidir. Zehirlenme belirtileri gösteren hastalara da panzehir verilebilir. Kalp atışları devam ettiği sürece panzehir tedavisi etkindir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Biyolojik ajanlar; bakteri kökenli ajanlar, antraks, tifüs ve brusellosis. Protein kökenli ajanlar, botulinum toksini, stafilokokal entrotoksin B, risin. Virüs kökenli ajanlar, variola (çiçek), ebola, ensefalit virüsleri. Doğru cevap A seçeneğidir.

Fazla enerji; nötronların alfa, beta, gama gibi çeşitli ışınlar yaymak suretiyle parçalanmasıdır. Çevresine bu şekilde ışın saçarak parçalanan maddelere radyoaktif madde denir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kimyasal özelliği nedeniyle öldürücü, yaralayıcı ve tahriş edici özellik gösteren, sis ve yangın meydana getiren katı, sıvı, gaz ve aerosol halindeki maddeler ile yapılan savaşa, kimyasal savaş denir.

Soman (GD): Saf soman renksizdir, ananasa benzer bir kokusu vardır. Suda fazla çözünmez.

Hardal: renksiz, saf iken yağ hallinde, sarımsak kokulu bir maddedir. Sıvı ya da gaz haline maruz kalındığında deride kabarcık yapar. Akciğer ve gözleri etkiler. Hardala maruz kalındıktan birkaç dakika sonra etkisi ortaya çıkar. Sıcak havada çabuk buharlaşmasından dolayı daha tehlikeli hale gelir

Uyuşturucu gaza maruz kalındığında acil müdahale olarak idrar yapma güçlüğü olduğu için sıvı içecek çok az verilir.

Hastanın temiz havaya çıkarılması, cildin sabunlu sıcak suyla yıkanması ve gözlerin temiz bol su ile 15 dakika kadar yıkanması  kan zehirleyici gaza maruz kalındığında yapılan acil müdahalelerdir.

Kargaşa kontrol gazına maruz kalındığında acil müdahale olarak hastanın vücudunun açık kısımları kapatılır.

Bakteri kökenli biyolojik ajanlar, antraks, tifüs ve brusellosisdir.

Veba etkeni Yersinia pestis taşıyan pirelerin, uçaklarla Çin üzerine bırakıldığı  belirtilmektedir.

Eşleştirmeleri yanlış verilen bakteriyel biyolojik ajanlar ve etkenleri doğru olarak aşağıdaki gibidir.

Bacillusanthracis (şarbon etkeni)

Brucellos (malta humması etkeni)

Vibriocholera (kolera etkeni)

Coxiellaburnetti (Q ateşi etkeni)

Franciellatularensis (tularemi etkeni)

Clostridiumperfringens (gazlı gangren etkeni)

Salmonellatyphi (tifo etkeni)

Beta ışınları da atomun parçalanmasından oluşmaktadır. Söz konusu parçalanmada çekirdekten bir elektron ayrılır ve fazla enerji beta ışını olarak çıkar. Beta ışını cilde girer. Ancak önemli organlara ulaşamaz. Kalın elbise veya alüminyumla korunabilir.

Beyaz ikaz tehlike geçti işaretidir ve radyo, televizyon, hoparlör, megafon gibi araçlarla duyurulur. Bu haberi duyunca sığınaktan çıkarılır, normal yerlere dönülür ve yardıma muhtaç olanlar varsa yardım edilir

26 Nisan 1986 tarihinde Çernobil’deki nükleer santralde meydana gelen kazada, sayıları bini bulan acil durum çalışanları ve Çernobil personeli çok yüksek radyasyon dozuna maruz kalmıştır. Çalışanların bazıları için maruz kalınan doz öldürücü olmuştur. Çöken radyoaktif iyodinden kaynaklanan çocukluk tiroit kanseri, kazanın en önemli sağlık sorunlarından biridir. Bu kazadan en çok ülkemizin Trakya ve Doğu Karadeniz bölgesi etkilenmiştir.