ANTROPOLOJİ

Feminist görüş kadınların da erkekler kadar eşit haklara sahip olmasını istemektedir. Kadınlar erkeklerin tarım işinden sorumlu olmalarını istemeleri feminist görüş kapsamında ele alınamaz.

Kültürlerde toplumdaki baskın grubun gücü elinde tutarak topluluk adına konuşması ve diğerlerini etkisiz bırakması görüşü sessizleştirilmiş grup teorisidir.

Araştırmada antropoloğun araştırmayı etkileyen bireysel ve bağlamsal koşulları görebilmesinde kendisini de bir veri olarak ele alması yöntemine özdüşünümsellik denir.

Kültürün bedene yazıldığını, yemek yeme âdetlerinden, temizliğe, selamlaşmadan gündelik alışkanlıklara değin her kültürel ayrıntının beden aracılığıyla işlemlenmesine bedenleme denir.

Gilmore’un çalışmasında  erkek olmanın dört ahlaki koşulu arasında çocuk bakımında kadınla birlikte görev almak yoktur.

Antropolojide toplumsal cinsiyet kavramının nüvesi David Henry Morgan’ın Eski Toplum [1877] 1998) çalışmasında ortaya çıkmıştır.

Antropoloji çok geniş bir tanımıyla insanı inceleyen bir bilim dalıdır. Doğru cevap A.

Feminist antropoloji üzerine ilk değerlendir­meleri yazan Henrietta L. Moore, antropoloji te­orilerinin ele aldığı konuları toplumlarda gömülü güç ilişkilerinin içine yerleştirdiğini söyler (1999: 2). Yani antropoloji disiplini, kültür, “öteki” kül­türler, yaşama biçimleri, toplumsal sistemler, dün­yayı görme biçimleri üzerine çalışmalar yapar. Doğru cevap A.

Sosyal bilimlerde cinsiyetlerin yalnızca biyolo­jik belirlenimin ürünü olmadığını anlatan kavram toplumsal cinsiyettir. Doğru cevap A.

Bir başka önemli feminist kuramcı Kate Mil­lett, cinsiyet farklılıklarının biyolojik temelden zi­yade kültürel temellere sahip olduğunu söylemiştir. Doğru cevap A.

Toplumsal cinsiyet rolleri, cinsiyetimize uygun olarak nasıl giyinmemiz, konuşmamız, hareket etmemiz, hayal etmemiz gerektiğine ilişkin toplumsal ve kültürel beklentilerdir. Doğru cevap A.

Ataerkillik, toplum içindeki iktidar pozisyonlarının ve toplumsal ayrıcalıkların erkeklerin elinde bulunduğu politik, kül-türel ve ekonomik bir yapıdır. Doğru cevap A.

Malinowski’nin çalışmalarının toplumsal cinsi­yet çalışmaları açısından önemi, alan araştırması­na dayanarak anasoylu toplumların var olduğunu göstermesinde yatar. Doğru cevap A.

Feminist metodolojinin bilime yönelttiği temel sorular vardır: Bilgiyi kim üretiyor? Kimin bilgisi bilim pratiğine dahil ediliyor? Bilgi üretilirken, bil­giyi üreten kişi kendini nerede konumlandırıyor? Kim Konuşabiliyor? Kim susturuluyor? Doğru cevap A.

Feminist epistemoloji ilkin kimin bilgisinin bilime taşındığına kafa yorar. Doğru cevap A.

Araştırmada antropoloğun kendisini de bir veri olarak ele almasına ve dönüp kendi üzerine düşünmesine özdüşünümsellik denir. Doğru cevap A.

Malinowski İlkel Toplumlarda Cinsellik ve Baskı ([1927)1989) kitabında, reisin baba olduğu Avrupa’dakine benzer ataerkil ailenin evrensel olmadığını ortaya koymuştur. Buradan hareketle, Sigmund Freud’un atasoylu ve ataerkil aile fikrine dayanan oedipus kompleksi teorisinin evrenselliği savına karşı çıkmıştır.

1946 yılında, Japon kültürünü ayrıntılarıyla incelediği Krizantem ve Kılıç kitabını yayımlamıştır. Japon kültürünün karakterini anlamaya çalışmıştır. Kitabının adındaki krizantem ile Japon kültüründeki sevecen estetiğe, kılıç ile kaba güce ve savaşçılığa göndermede bulunmuştur. Ancak bu çalışmanın talihsiz bir hikâyesi vardır. Savaş içinde antropolojinin kullanımına örnek teşkil eder. Çünkü, Amerikan Savaş ve Bilgi Dairesi’nin
daveti ile yazılmıştır. Amerikalılar Japonlarla savaşırken ve daha sonra adada işgal yönetimi kurduklarında bu ayrıntılı kültürel antropoloji çalışmasından faydalanmışlardır.

Antropoloji çalışmaları, sanayi öncesi geleneksel toplumların genelinde görülen toplumsal cinsiyete dayalı iş bölümüne ilişkin şöyle gruplandırmalar yapmıştır: Büyük deniz, kara ve hava hayvanlarının avlanması, maden işçiliği, kasaplık, halat yapımı, ağaç ve taş işçiliği, arazi açma, bal toplama gibi işler erkekler tarafından yapılmıştır. Kadınlar, yakacak temini, içecek üretimi, yabani bitki toplama, yemek pişirme, çamaşır yıkama, iplik eğirme, su temini gibi işleri yapmışlardır. Ateş yakma, hasır örme, yün eğirme, kıyafet dikme, çömlekçilik, deri işçiliği ise hem kadınlar hem de erkekler tarafından yapılmıştır.

Kültürel antropolojide, kültürün beden aracılığı ile dışa vurulmasına ve ifade edilmesine bedenlenme denir. Günümüzün tüketim kalıpları neredeyse tüm dünyada bir örnek giysiler, beden alışkanlıkları, beden formları ve güzellik anlayışları görmemize neden olmaktadır. Oysa kültürel antropologların çalışmalar yürüttüğü küçük ölçekli topluluklar, bedene yönelik işlemlere dair büyük bir çeşitlilik barındırmaktadır. Örneğin, Hindistan’daki Apatani kabilesinden kadınlar güzellikleri için bambudan yaptıkları yuvarlak hızmaları burunlarına takarak kendilerine iki burun deliği daha açarlar. Etiyopya’daki Karo kabilesi insanları kültürel kimliklerini ortaya koymak ve tanrıyla iletişimlerini göstermek için yüzlerine yüzlerce yara izi açarlar.