ANNE VE ÇOCUK BESLENMESİ - Deneme Sınavı - 4

Malnutrisyon: Sözcük anlamı kötü beslenmedir. Yetersiz ve dengesiz beslenmenin görünür etkilerine verilen addır. Çocuğun fiziksel büyümesinin yaşa göre boy uzunluğunda ve vücut ağırlığında duraklamalar ve\veya azalmalarla birlikte vitamin ve mineral yetersizliklerinin birlikte görülmesidir.

Süt çocuğu tanımı; çocuğun doğumdan itibaren yaşına değin olan süreci kapsar. Bu süreç içinde yeni doğanın ilk ve temel besini anne sütüdür.

Süt çocuğunun beslenmesi yetişkinlerden farklıdır. Bunlar;
•Enerji gereksinimdeki farklılıklar
•Protein gereksinimdeki farklılıklar
•Sindirim sistemindeki (enzimler) farklılıklar
•Çocuğa verilen besin türlerindeki farklılıklar olarak sıralanabilir.

63. sayfadaki tabloya göre 0-3 ay bebeklerin enerji gereksinimi 116 kkal/gün'dür

65. sayfadaki tabloya göre büyüme ve gelişme, serum, kas proteini, bağışıklık sistemi ve RNA sentezinde çok önemli olan vitamin A'dır ve günlük gereksinimi 300-400 mcg retinol/gün 600-900 mcg retinol (üst sınır)'dır.

66.sayfadaki tabloya göre 6 aylık bir bebeğin günlük öğün sayısı, bir öğünde ve bir günde tüketebileceği besin miktarı 4-5 kez ve  1150 mL'dir.

Anne sütü kimyasal yapı olarak; ortalama %87.1- 87.6 su, %0.9-1.5 protein, %3.5-3.8 yağ, %6.5-7.0 laktoz ve %0.17-0.2 oranında minerallerden oluşmaktadır. Bununla beraber anne sütünün bileşimi; emzirme zamanına, bir memeden diğerine, bebeğin zamanında veya erken doğmuş olma durumlarına göre değişim gösterir.

Hazır mama/formula kullanılırken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

Et, kıyma ya da püre olarak 5. aydan itibaren çorbalara eklenerek verilir. Tavuk ve kılçıksız balık eti çocuklar için tercih edilir. Karaciğer püre olarak 7. - 8. aylarda verilirse de karaciğerde “kist”lerin olabileceği düşünülürse verilmesi şart değildir. Çeşitli hastalıkların etkeni olması; ayrıca, çok yağlı olması nedeniyle beyin de bebekler için önerilmez.

Yumurta, yıkanır ve 5-6 dakika haşlanır. Çocuğa verilecek yumurta katı pişirilir. Pişirme süresi çok uzun olmamalıdır. Uzun süre pişirme nedeniyle yumurta sarısının çevresinde yeşil halka oluşmamalıdır. Yumurta sarısı verilmeye 5. ayda başlanır. Akı ile birlikte tam yumurta ise 7.-8. aylarda verilir.

Malnutrisyon, başlangıçta fiziksel büyümeyi, daha ileri durumlarda ise zihinsel gelişimi etkiler. Malnutrisyon olarak isimlendirilen yetersiz ve dengesiz beslenmenin görünür etkileri; çocuğun fiziksel büyümesinin yaşa göre boy uzunluğunda ve vücut ağırlığında duraklamaları ve\veya azalmaları engellemesidir. Malnutrisyon nedeniyle organizmada oluşan değişikliklerin sonucunda besinlerin sindirim ve emilimi bozulur, vücudun mikroorganizmalara direnci azalır.

Anne sütü bebeğe ilk 6 ay sürede tek başına verilmelidir. Anne sütü, çocuğun ilk 6 ay içinde bütün enerji ve besin öğeleri gereksinimini karşılayarak istenilen büyüme ve gelişmeyi sağlar.

Fazla enerji alımının sakıncaları vardır. Bunlar;

Anne sütü proteini, sindirim kolaylığı ile amino asit örüntüsü ve miktarı açısından vücut dokularına en hızlı çevrilebilen protein kaynağı olması nedeniyle önemlidir.

Anne sütünde bulunan karbonhidrat laktozdur. Laktoz, süt şekeridir. Bu nedenle hazır mama ve hayvan sütlerinde de bulunur.

Hazır mama/formula kullanılırken dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:

Anne sütü yetersiz olduğunda veya verilemediğinde 2. ayda meyve sularına başlanabilir. Dördüncü aydan itibaren, meyve suyunun yerini meyve ezme ve püreler, çorbalar, yogurt, muhallebi alır.

Yoğurt cam kavanozda yapılmalıdır. Plastik kapta yoğurt yapılmaz. Hazır yoğurt verilecekse yoğurdun yüzey kısmı ayrılır, iç kısımdan verilir.

Yumurta sarısı verilmeye 5. ayda başlanır. Akı ile birlikte tam yumurta ise 7.-8. aylarda verilir.

Emzirmenin Desteklenmesi, Korunması ve Bebek Dostu Hastaneler Programı kapsamında WHO/UNICEF bildirgesi olarak “Başarılı Emzirmede 10 Adım” uygulanmaktadır. Bebeğin her isteyişinde emzirilmesi teşvik edilmelidir.