ANAYASA HUKUKU

İki dereceli seçimde ise seçmenler, ilkin ikinci seçmen adı verilen bir grup seçmeni seçerler; temsilciler de daha sonra bu ikinci seçmenler tarafından seçilir.

Jandarma Devlet: Devletin görevlerini iç ve dış güvenliği sağlamakla sınırlayan ve sosyo- ekonomik yaşama müdahalesini zararlı sayan devlet anlayışıdır.

Hukuk devleti ilkesi devletin işlemlerinin hukuk kurallarına bağlılığını ifade eder. Hukuk kurallarına bağlılığı sağlayacak mekanizma ise, devletin eylem ve işlemlerinin yargı denetimi altında bulunmasıdır. Hukuk devleti denilince, ilk olarak yürütmenin hukuka bağlılığı ve yürütme işlemlerinin yargı denetimi altında bulunması akla gelmektedir. Yürütme işlemlerinin yargısal denetimi, hukuk devletinin temel ilkelerinden biri olmakla birlikte, tek başına hukukun üstünlüğünü ve vatandaşların hukuki güvenliğini sağlamaya yeterli değildir. Çünkü bu denetim, nihayet, yürütme işlemlerinin kanunlara uygunluğunu sağlayabilecektir. Hukuk devletinin tam anlamıyla gerçekleşmiş sayılabilmesi için, sadece yürütme organının işlemlerinin kanunlara uygunluğunun değil, yasama işlemlerinin de anayasaya uygunluğunun yargısal denetimi gereklidir. Hukuk devletinin en önemli unsurlarından biri de yargı bağımsızlığıdır. Yargı bağımsızlığının güvence altına alınmamış olduğu sistemlerde, gerçek anlamda bir hukuk devletinden söz etmeye imkân yoktur.

Sınırlama, ancak kanunla yapılabilir. Sınırlama, anayasanın sözüne ve ruhuna uygun olmak zorundadır. Kanuni sınırlama, ancak anayasanın ilgili maddesinde o hürriyet için öngörülmüş sınırlama sebeplerine dayanabilir. Ölçülülük ilkesi, sınırlamada başvurulan aracın sınırlama amacını gerçekleştirmeye elverişli olmasını; bu aracın, sınırlama amacı açısından gerekli olmasını ve araçla amacın ölçüsüz bir oran içinde bulunmamasını ifade eder. Bir hak veya hürriyetin özü, onun vazgeçilmez unsuru, dokunulduğu takdirde söz konusu hürriyeti anlamsız kılacak olan aslî çekirdeğidir.  Kanunun temel hak ve hürriyetlerinin özüne dokunamayacağı ilkesi 1961 Anayasası kabul etmiştir. 1982 Anayasası, ilk şekliyle hakkın özü kavramına yer vermeyerek, onun yerine “demokratik toplum düzeninin gerekleri” kriterini kabul etmişti. Anayasanın 13/2. maddesine göre “temel hak ve hürriyetlerle ilgili genel ve özel sınırlamalar demokratik toplum düzeninin gereklerine aykırı olamaz”. Anayasa’nın 13. maddesinde 3.10.2001 tarihli ve 4709 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle, hakkın özü güvencesi, demokratik toplum düzeninin gerekleri güvencesine ek olarak açıkça belirtilmiştir. Ayrıca, sınırlamaların laik Cumhuriyet gereklerine aykırı olmaması unsuru da 13. maddeye eklenmiştir.

1924 yılında seçim kanununda yapılan değişlikle, erkekler için genel oy hakkı kabul edilmiş; 1934’te ise bu hak, kadınlara da tanınmıştır. Böylece, 1934’ten bu yana Türkiye’de genel oy sistemi mevcut olmuştur.

Türkiye’de gizli oy ilkesi, 1950 yılında kabul edilmiştir. Açık sayım ve döküm ilkesi de gizli oy ilkesi gibi, ülkemizde 1950 yılında kabul edilmiştir.

Maddi Hukuki Eşitlik: Aynı durumda bulunanlara haklarda ve ödevlerde, yararlarda ve yükümlülüklerde, yetkilerde ve sorumluluklar ile fırsatlarda ve hizmetlerde eşit davranılmasıdır.

Şekli Hukuki Eşitlik: Kanunların genel ve soyut nitelik taşıması, yani kapsadığı herkese eşit olarak uygulanmasıdır.

12 Eylül 1980 harekâtının meşruluğu (para. 1,2) (23.7.1995 tarihli Anayasa değişikliği ile çıkarılmıştır);

Laikliğin unsurları olarak diğer şıklar yer alırken "D" şıkkı demokratik devlet özelliğinin unsurudur.

Devletin bütün dinlerin mensuplarına eşit davranması laiklik ilkesinin unsurlarından biridir.

Demokrasi en basit tanımıyla, yöneticilerin tüm yönetilenler tarafından serbest ve dürüst seçimler yoluyla seçildikleri bir rejimdir.

Seçimlerin yargı organlarının yönetim ve denetiminde yapılması ilkesi seçimlerin serbestliğini ve dürüstlüğünü sağlama amacıyla kabul edilen ilkedir.

vatandaşların devlete karşı güven beslemeleri ve kendi kişiliklerini korkusuzca geliştirmeleri için gerekli olan ve Anayasa'da "Cumhuriyetin nitelikleri" arasında bütün uygar demokratik rejimlerin temel özelliklerinden biri olan, devletin eylem ve işlemlerinin kurallara bağlı olan hukuk devleti ilkesidir.

Vatandaşların hukuki güvenlik içinde bulunmaları söz konusu sınırlamanın sınırlarından biri değildir.

Batı toplumlarının 19. yüzyıl içindeki değişimi, devlet kontrolünden uzak biçimde kanunlarına göre işlemeye terk edilen piyasa ekonomisinin sanayileşmeyi büyük ölçüde gerçekleştirdiği fakat ağır sosyal sorunlar yarattığı, gelir ve servet eşitsizliklerini arttırdığı, sınıf çatışmalarını yoğunlaştırdığı gerçeğine dayanarak cumhuriyetin niteliklerinden biri olarak sosyal devlet ilkesi benimsenmiştir.

Genel seçimlerin genel ve eşit oy, açk sayım usullerine göre yapılmasını sağlamak demokratik ülke ilkesine uygundur.

Anayasanın 10. maddesinde hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa "imtiyaz" tanımayacağı yönündeki ikinci fıkrası eşitlik ilkesini hedeflemektedir.

Hukuk devleti, Cumhuriyetin niteliklerinden birini ifade eden ve yurttaşların, hukuki güvenlik içinde bulundukları, devletin eylem ve işlemlerinin hukuk kurallarına bağlı oldukları bir sistemi anlatır. Sosyal devlet, devletin sosyal ve ekonomik hayata müdahalesiyle, sınıf çatışmalarını yumuşatan ve millî bütünleşmeyi sağlamaya çalışan bir devlet anlayışıdır. Eşitlik; herkesin dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olmasıdır. İnsan haklarına saygılı devlet, kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddi ve manevi varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır. Devlet şekli olarak cumhuriyet, egemenliğin bir kişiye veya zümreye değil, toplumun tümüne ait olduğu bir devleti ifade eder. Doğru cevap A’dır.

1982 Anayasası’nın başlangıç bölümünde; Atatürk inkılâp ve ilkelerine bağlılık, Atatürk milliyetçiliği, Atatürk medeniyetçiliği, çağdaş medeniyet düzeyine ulaşma azmi, milli egemenlik, Anayasanın ve hukukun üstünlüğü, hürriyetçi demokrasi, kuvvetler ayrılığı, Türk varlığının devleti ve ülkesiyle bölünmezliği, laiklik ve her Türk vatandaşının bu Anayasadaki temel hak ve hürriyetlerden eşitlik ve sosyal adalet gereklerince yararlanması bulunmaktadır. Milli dayanışma adı geçen ilkeler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D’dir.