ANAYASA HUKUKU - Deneme Sınavı - 16

İlk Osmanlı Türk Anayasası 1876 tarihli Kanun-i Esasi'dir. Bu sebeple doğru yanıt D seçeneğidir.

İnsanların hayatlarını ve haklarını güvenceye kavuşturmak amacıyla, bir kısım haklarını
üstün bir otoriteye (devlete) devretmelerine Toplum Sözleşmesi adı verilir. Bu sebeple doğru yanıt C seçeneğidir.

Anayasacılık akımının tarihsel kökeninde, hükümdarların mutlak iktidarını burjuvazinin hak ve hürriyetleri lehine sınırlandırma çabası yattığına göre, bunu gerçekleştirecek aracın, “kuvvetler ayrılığı” ilkesi olduğu düşünülmüştür. Bu sebeple doğru yanıt E seçeneğidir.

Anayasacılık akımının ortaya çıkmasındaki temel amaç, devletin mutlak iktidarını birey hürriyetleri lehine sınırlandırmaktır. Bu sebeple doğru yanıt D seçeneğidir.

İngiltere, yazısız anayasaya sahiptir. Bu sebeple, doğru yanıt C seçeneğidir.

Yapılması ve değiştirilmesi, tamamen olağan (adi) kanunlarla aynı yöntemlere tabi olan anayasalara "yumuşak anayasa" denir. Bu sebeple, doğru yanıt A seçeneğidir.

Anayasanın, normal kanunlar gibi değiştirilebilmesi halinde, bu anayasalar yumuşak anayasa ismiyle anılır. Diğer şıklarda verilen şartlar ise bir anayasayı katı hale getiren durumlardır. Bu sebeple, doğru yanıt E seçeneğidir.

Çoğunluğun ülkeyi yönetme hakkını kabul etmekle birlikte, bunun azınlıkların temel haklarının korunmasıyla sınırlı olmasını şart koşan demokrasi anlayışına çağdaş çoğulcu (plüralist) demokrasi anlayışı denir. Bu sebeple, doğru yanıt C seçeneğidir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda anayasal gelişmenin ilk adımı olarak, 1808 yılında kabul edilip imzalanan Sened-i İttifak gösterilmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Islahat Fermanı, din farkı gözetilmeksizin bütün devlet uyruklarının eşit işlem görmesi ilkesini içeren ilk Osmanlı anayasal belgesidir. Bu sebeple doğru yanıt C seçeneğidir.

İlk Osmanlı Anayasası 1876 tarihli Kanun-i Esasi'dir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

1876 tarihli Kanun-i Esasi ile kurulan parlamentonun adı Meclis-i Umumi'dir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

1876 Kanun-i Esasi'sinin ilk halinde padişahın, Meclisi fesih yetkisi dahil geniş yetkilere sahip olması sebebiyle Batı örneklerine uygun bir meşruti monarşi ortaya çıkmamıştır. Osmanlı Devleti'nde gerçek anlamda meşruti monarşiye geçiş 1876 Kanun-i Esasi'sinde 1909 yılında yapılan değişiklikler ile sağlanmıştır.  Bu sebeple doğru yanıt E seçeneğidir.

Yasama ve yürütme kuvvetlerinin yasama organında birleştiği hükümet sistemine Meclis Hükümeti Sistemi adı verilmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

29 Ekim 1923 tarihli “Teşkilat-ı Esasiye Kanununun Bazı Maddelerinin Tavzihen Değiştirilmesine Dair Kanun” adını taşıyan kanunun 1. maddesi “Türkiye Devleti’nin hükûmet şekli Cumhuriyettir.” demekte, 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nun 10. madde ise şu şekilde değiştirilmektedir: “Türkiye Cumhurbaşkanı, TBMM Genel Kurulu tarafından ve kendi üyeleri arasında bir seçim dönemi için seçilir. Cumhurbaşkanlığı görevi yeni Cumhurbaşkanının seçilmesine kadar devam eder. Tekrar seçilmek caizdir”. Anlaşıldığı üzere cumhuriyetin ilanı, 1921 Anayasası'nda 29 Ekim 1923 tarihli değişiklik ile gerçekleşmiştir. Bu sebeple doğru yanıt C seçeneğidir.

1924 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu'nda yapılan 1937 değişikliği ile laiklik ilkesi resmen kabul olunmuştur. Bu sebeple doğru yanıt E seçeneğidir.

Siyasal çoğunluğun etkin şekilde sınırlandığı ve çeşitli siyasal ve sosyal güçlerce paylaşıldığı demokrasi anlayışına çoğulcu demokrasi denir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Anayasanın üstünlüğü ilkesini gerçek anlamda ilk olarak hayata geçiren anayasa 1961 Anayasası'dır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda anayasal gelişmenin ilk adımı olarak 1808 yılında merkezî hükumetin temsilcileri ile âyan temsilcileri arasında kabul edilip imzalanan Sened-i İttifak kabul edilir. İlk defa Padişahın yetkileri bu belgeyle sınırlandırılmış padişahın otoritesinin yanında ayanlar ayrı bir güç olarak kabul edilmiştir

Osmanlı anayasal gelişmesinin ikinci aşaması olan1839 tarihli Tanzimat Fermanı ile eşitlik ilkesi ilk kez hukuk sistemine dâhil edilmiştir. Islahat Fermanı ile de tam bir güvence sağlanmıştır.