ANADOLU KÜLTÜR TARİHİ

Uruatri ve Nairi beyliklerini bir araya getiren bey, ilk Urartu kralı olarak kabul edilen Aramu’dur. Aramu beylikleri bir çatı altında toplamış ve Arzaşkun adlı bir başkent kurmuştur.

Urartularda ilk sıradaki tanrı, devletin baş tanrısı ve aynı zamanda savaş tanrısı olan Haldi’dir. Tanrı Haldi tapınaklarına savaş silahları adak olarak bırakılırdı, büyük bir mızrak Haldi’yi simgelerdi.

Urartu dininde açık hava kutsal alanları önemli tapınım yerleriydi. Bunların içinde nişler ve dikilitaşlar yer alır. Van Kalesi’nin kuzeydoğu eteklerinde Analıkız, Van Ovasının doğu ucundaki Meherkapı, Erzincan Altıntepe ve Van’ın Saray ilçesi yakınlarındaki Yeşilalıç açık hava kutsal alanları bu türde tapınım yerleridir.

" Sulama kanalları içinde en ünlüsünü kral Minua tarafından yaptırılan Minua Kanalı oluşturur.
Günümüzde Şamram Kanalı olarak adlandırılan bu kanal hala 54 km uzaklıktaki kaynaktan Van Ovası’na su taşımaya devam etmektedir" Buna göre cevap b, Urartu'dur.

Ege dünyasında MÖ. 3. bin yıldan beri kullanılan megaronlar, önde direklerle taşınan bir giriş mekânı, giriş mekânının arkasında ortasında ocak bulunan ana salondan oluşan dikdörtgen planlı yapılardır.

Güneydoğu Avrupa’dan gelerek Anadolu’yu yurt edinen Frigler’in başkent Gordion olmak üzere kurmuş oldukları krallık, MÖ. 9.-7. yüzyıllar arasında Orta Anadolu’da etkin olmuştur. Frig Krallığı özellikle adı ‘’Eşek Kulaklı Midas’’ ve ‘’Her Dokunduğu Altın Olan Kral Midas’’ söylencelerine karışan ünlü kral Midas zamanında en görkemli çağını yaşamıştır.

Frig yayılım alanı içinde Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya illeri arasında kalan bölge Dağlık Frigya Bölgesi olarak adlandırılır. Bu bölgede Frigler MÖ. 8. yüzyıl ile 6. yüzyıl arasında kale tipi yerleşmeler kurmuşlardır.

Friglerin yayılım alanı içindeki önemli Frig yerleşmelerinden biri Ankara il sınırları içinde Polatlı ilçesi yakınlarında Gordion'un günümüzdeki adı Yassıhöyük'tür.

Fibulalar tunç eserler içinde en fazla örneğe sahip olan gruptur. Ege’de MÖ. 13. yüzyıldan beri kullanılan fibulaları Anadolu’da ilk kullanan toplum Friglerdir.

Lydionlar Lidya’ya özgü kaplardır. Bunlar Lidya kremleri ve bakkaris adlı parfümlerinin içine konulup ihraç edilmesinde kullanılmışlardır.

Urartular MÖ. 9. yüzyılın ortalarından MÖ. 7. yüzyılın sonlarına kadar Van Gölü’nün doğu kıyısında yer alan Tuşpa (Van Kalesi) merkez olmak üzere güçlü bir krallık kurmuşlardır.

Aramu’dan sonra başka bir sülaleden Lutipri oğlu I. Sarduri MÖ. 9. yüzyılın ortalarında Urartu Devleti’ni sağlam temeller üzerine oturtmuştur. Kral Van Gölü’nün doğu kıyısındaki başkent Tuşpa’nın (Van Kalesi) da kurucusudur.

Urartu Krallığı MÖ. 7. yüzyılın sonları, MÖ. 6. yüzyılın başlarında İskitler ve Medlerin akınları sonucunda yıkılmıştır. Doğu Anadolu yeniden sonun başlangıcına dönerek göçebe beyler arasında paylaşılmıştır. Bu bilgi cevabın D şıkkı olduğunu göstermektedir.

Urartulardan, toplum, soylular, savaşçılar, köylüler ve köleler gibi sınıflardan oluşmaktadır.  Dolayısıyla ruhban sınıfı bunlardan birisi değildir?

İlk sıradaki tanrı, devletin baş tanrısı ve aynı zamanda savaş
tanrısı olan Haldi’dir.

Frig yayılım alanı içinde Eskişehir, Afyonkarahisar ve Kütahya illeri arasında kalan bölge Dağlık Frigya Bölgesi olarak adlandırılır. Cevap D şıkkıdır.

Frig kentlerinde yöneticiler, rahipler, zanaatkârlar ve tüccar gibi sınıflar yaşardı. Halkının büyük bölümünü köylerde yaşayan tarım ve hayvancılıkla geçinen köylüler oluşturuyordu.

Krallar ve soyluların gömülmesi için yapılan bir mezar türüdür. Genellikle ahşaptan ya da taştan bir mezar odasının içine ölü ve armağanlarının yerleştirilmesinden sonra üzerine toprak ya da taş yığılarak oluşturulan yığma mezar tepesine verilen isimdir.

Lidya Krallığı’nın kurulduğu İç Ege Bölgesi’ne ne zaman geldikleri kesin olarak bilinmemektedir. MÖ. 2. bin yıldan beri bu bölgede ikamet ettikleri düşünülmektedir. Lidya Krallığı’nın kurulduğu topraklar esas olarak Hermos (Gediz) Nehri ile Kaystros (Küçük Menderes) nehirleri arası ve çevresidir. Lidya’nın kuzeyini Kaykos (Kaikos=Bakırçay) Nehri, güneyini ise Mayandros (Maiandros=Büyük Menderes) Nehri sınırlar. Batısında Ayolya (Aiolia) ve İyonya (İonia) kent devletleri, kuzeyinde Misya (Mysia), güneyinde Karya (Karia), doğusunda da Frigya bölgesi yer alır.

Lidyalılar, Tanrı Kandaules için dini festivallerde köpek yavruları boğarak kurban etmişlerdir.