ANADOLU ARKEOLOJİSİ

Pontus Krallığını I. Mithridates kurmuştur.

Synkretik:Farklı kültlerin/tanrıların özelliklerinin birleşmesidir.

MÖ 31 yılında Actium savaşında Octavianus’a (Augustus) yenilmeleri üzerine bütün Doğu Akdeniz Roma egemenliğine kalıcı olarak girmiştir.

Pathetik üslup: Heykeltraşlıkta yüz mimikleri ile iç duyguların tasvir edilmesidir.

Orta Avrupa’da yaşayan ve Galler veya Keltler olarak tanınan halk toplulukları Anadolu’da Galatlar olarak adlandırılmaktadır.

Nikaialı astronom ve matematikçi (İznik) Hipparkhos (MÖ yaklaşık 190-120) trigonometriyi keşfeden kişidir.

Doidalses Roma döneminden kopyaları günümüze ulaşmış “çömelen Aphrodite” yontusunun heykeltıraşıdır.

Seleukosların MÖ 190 yılında Magnesia savaşıyla Romalılara yenilip büyük güç kaybetmeleri ile, Armenia tam bağımsızlığını kazandı.

Kral II. Eumenes (MÖ197-159) tarafından inşa ettirilmiş olan Pergamon Sunağıdır.

Dünyanın yedi harikasından biri olan Mısır’daki Aleksandria’daki (İskenderiye) deniz feneri, Knidos’lu mimar Sostratos tarafından MÖ 3. yüzyılda inşa edilmiştir.

Anadolu içerisinde ve yakın çevresinde kurulan Hellenistik Krallıklar, Anadolu’nun birçok yerinde şehirler inşa etmişler. Antiokheia ad Orontes (Antakya), Seleukia ad Kalykadnos (Silifke), Amastris (Amasra) ile antik ismine yakın ismi olan Prusias (Bursa) gibi Hellenistik krallar tarafından kurulan yeni kentlerin yanı sıra, Ephesos (Efes), Smyrna (izmir) gibi daha önceden de mevcut kentlerin Hellenistik Kralların himayesinde yeniden kurulmalarını ve bu sayede önemli merkezler olarak Hellenistik Dönemde gelişmelerini örnek olarak sayabiliriz.

Pergamon döneminde en güzel eserlerinden bir tanesi olan Pergamon Zeus Altarı kabartmaları ile dünya sanat tarihinde önemli bir yere sahiptir.

Aleksandros’un generallerinden I. Ptolemaios (MÖ 321-285) tarafından Mısır’da kurulan ve onun ismiyle anılan Ptolemaios Krallığı, Güneybatı Anadolu’nu deniz kıyısındaki bölgelerini kısa bir süre yönetmiştir.

Seleukoslar Anadolu’da pek çok yeni kent kurmuşlar ve bazı eski kentlerin adlarını değiştirmişlerdir. Bunlar arasında başkent Antiokheia ad Orontes (Antakya) dışında, Pisidia Antiokheiası (Yalvaç), Seleukia ad Pierra (Silifke), Seleukia ad Kalykadnos (Silifke), Laodikeia ad Lykos (Eskihisar, Denizli), Stratonikeia (Eskihisar, Yatağan, Muğla), Apameia (Dinar) gibi kentler sayılabilir.

Kommagene Kralı I. Antiokhos’un (MÖ69-34) kendisi için inşa ettirdiği Nemrut Dağı üzerindeki tümülüsü ve etrafındaki kutsal alan (Hierothesion) özellikle heykeltıraşlık eserleriyle Türkiye’nin ünlü bir arkeolojik alanıdır.

Hellenistik heykeltıraşlığın önemli bir heykel tipi kral portreleridir. Hellenistik dönemde ünlü filozofların, hatiplerin ve şairlerin de sıkça heykelleri dikilmiştir.

Stadionlar, Hellenistik Çağ’da dinsel şenliklerde sportif karşılaşmaların yapılması için inşa edilen bir yapı.

Dipteral planlı Ephesos Artemis Tapınağı Hellenistik Çağa ait izler yapının döneme ait mimari elemanların kullanılmasında ve çağ içerisinde moda olan motiflerde görülebilir.

Halkın güneş ve yağmurdan korunması için agora ve tapınak alanlarının etrafına inşa edilmişlerdir.

Hellenistik Dönem’de yaygınlaşan bir başka yapı tipi Gymnasion’lardır. Bu yapılar antik şehirlerin okullarıdır. Buralarda yer alan sınıflarda okuma yazma öğretilirdi.