ANADOLU ARKEOLOJİSİ

Hitit mimarisinde, Büyük Tapınağın avludaki ana yapısının karşılıklı (simetrik) düzenli giriş kapısı ve Büyükkale’nin E Yapısı birer “Bit Hilani” olup bu tip uygulamalar Hurri kökenlidir. Ön yüzünde bir ya da iki ayaklı geçidi; bunu arkasında ise çevresinde küçük oda toplulukları bulunan, enine yerleştirilmiş, ocaklı bir ana odası bulunan yapı tipine Bit Hilani denilmektedir.

Stadion, antik yunan şehirlerinde çeşitli spor karşılaşmalarının yapıldığı geniş bir alandır. Gymnasion, Hellenistik Dönem’de eğitim ile ilgili yapı tipidir. Bouleuterion ve Prytaneion ise antik şehirlerin kendilerini yönetmeleri için inşa edilmiş yapı tipleridir.

Hititlerin dinsel metinlerinde kesin olarak saptanabilen en erken unsurlar Hatti etkisi altındadır. Yer altı tanrıçası da olan “Arinna’nın Güneş Tanrıçası”, daha çok su tanrısı olan hava tanrısı “Taru”, yine güneş tanrısı “Estan”, savaş tanrısı “Wurun- katte”, taht tanrıçası “Halmasuit”, hattufla dâhisi “İnara”, kaybolantanrı “Telepinu” ve birçok tanrı ve tanrıça Hatti kökenlidir. Bu tanrılar Hitit öncesi yerel panteondan varlıklarını sürdürenlerdir. Panteon tanrılar topluluğuna verilen addır.

Hitit mimarlığının en belirgin özelliği karşıtsız yani asimetrik oluşudur; dinsel ve sivil binalarda olduğu gibi kent plancılığında da bu davranış egemendir. Başka bir deyimle yapılar herhangi bir geometrik ilkeye, sözgelimi sıralanmaya, hizalanmaya bağlı olmayıp Hellen yapı sanatı ile İngiliz ve Türk bahçelerinde gördüğümüz türde, doğal bir oluşum içindedir.

Hattuşa’da şimdiye kadar yapılan arkeolojik çalışmalarda 5 büyük tapınak ortaya çıkarılmıştır. Bunlardan en büyüğü 1 no.’lu tapınak olarak adlandırılan Fırtına Tanrısı tapınağıdır. Tapınağın etrafı 80’den fazla dar ve uzun odadan oluşan depo ve atölye binalarıyla çevrilidir.

Yüksek Troia kültürü olarak adlandırılan Troia VI/VIIa evresi Orta Tunç Çağında MÖ 1700’lerde başlamıştır. Bütün Geç Tunç Çağını kapsamakta ve MÖ 1200’lerde Troia ile bitmektedir. Bu iki evre Troia VI evrenin sonunda MÖ 1300’lerde olan bir depremle birbirinden ayrılmaktadır.

Troia’da ilk kazılar, Henrich Schlieımann tarafından Homeros’un İliada Desta- nı’ndan yola çıkarak 1870 yılında Troia’yı bulmak için kazılara başladı. Amacı ar- keolojik olmaktan çok defineciliğe yönelikti ve Priamos’un efsanevi hazinesi arı- yordu.

Günümüz araştırmacıları tarafından MÖ 8. veya 9. yüzyıllarda yaşadığı ifade edilen Homeros, Batı Anadolu’da büyük ihtimalle Smyrna’da doğmuştur. Batı Edebiyat›’nın ilk büyük eserleri sayılan İlyada ve Odysseia Destanlar›’nın derleyicisidir. Hayatıyla ilgili bir rivayet ise kör olduğudur. Fakat destanlarındaki betimlemelerin canlılığından, destanlarını yazdığında kör bile olsa bir zamanlar gözlerinin gördüğü anlaşılmaktadır.

Assurlu tüccarların içesinde serbestçe alış veriş yapabildikleri, şehirlerin yanına kurulan ticaret merkezlerine Karum adı verilmektedir.

Assurlu tüccarların ana merkezler arasında konakladıkları tesislere Varbatum denilmektedir.

Assur ticaret kolonileriyle birlikte Anadolu'daki en önemli gelişme yazının, anlaşmalardan ticarete, evlenme belgelerinden evlat edinmeye kadar her alanda kullanılmaya başlamasıdır.

Bu dönemde  altın, gümüşten sekiz kat daha değerli idi. “Amutum” adıyla geçen bir maden ise, gümüşten kırk kat daha değerli tutuluyordu.

Hitit Devletinin başkenti Hattuşa'dır.

Hitit Devleti'nin ilk kralı I. Hattuşili'dir.

Kadeş Barış Antlaşması 1270 yılında Hitit ve Mısır devletleri arasında yapılmıştır.

Hitit ve Mısır devletleri arasında, tarihin bilinen ilk barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması imzalanmıştır (MÖ 1270). Bu antlaşma Mısır Kralı II. Ramses ve dönemin Hitit kralı III. Hattuşili (MÖ 1275-1250) arasında yapılmıştır.

Mızrak, Hitit piyadesinin ana saldırı silahı olmasına karşın, kama veya hançer, kılıç, balta, ok ve yay da taşımaktaydılar.

tanrılar topluluğuna Panteon denilmektedir.

MÖ 2000 yıllarına doğru Anadolu’nun hemen hemen tamamı iskân edilmeye başlanmış ve nüfus yoğunluğu iskânın artmasına paralel olarak artmıştır. Bunun yanı sıra toplumların örgütlenmesi neticesinde hiyerarşik düzen dediğimiz (üst tabaka-alt tabaka) sosyal statü farklılıkları bu dönemde ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Asurluların ticaret ağını sağlamlaştırmak amacı ile Anadolu’nun çeşitli yerlerinde karum adı verilen ticaret merkezleri kurmuşlardır. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Mezopotamya’dan gelen bir etki de mühürlerde görülmektedir. Orta Tunç Çağında artık Anadolu’nun geleneksel damga mühürlerinin yanı sıra Mezopotamya’dan gelen silindir mühürler de yaygın şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.