ANADOLU ARKEOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 9

Efsaneye göre Paris, Aphrodite’nin dünyan›n en güzel kadınını elde etme vaadini kabul ederek onu güzellik yarışmasında birinci seçer. Bu güzel kadın Sparta Kralı Menelaos’un karısı Helen’dir. Paris, Aphrodite’nin yardımıyla Sparta’ya gider, Helen’i kaçırır, prensi olduğu Troia şehrine geri döner. Bunun üzerine hakarete uğramış Menelaos, Akha ordularını toplayarak Troia’ya savaş açar ve böylece Troia savaşı başlamış olur.

Troia’da ilk kazılar, Henrich Schliemann tarafından Homeros’un Iliada Destanı’ndan yola çıkarak 1870 yılında Troia’yı bulmak için başlamıştır. Amacı arkeolojik olmaktan çok defineciliğe yöneliktir ve Priamos’un efsanevi hazinesini aramıştır. Bilimsellikten uzak olan bu çalışmalardan sonra Wilhelm Dörpfeld tarafından ilk bilimsel çalışmalar yapılmaya başlanmıştır.

Obsidyen, doğal yollarla
oluşan volkanik kökenli bir
cam türüdür. Lavın havayla
temas edip hızlıca soğuması
ve kristalleşmeye yetecek
kadar zaman geçmeden
donmasıyla oluşur.
Genellikle felsik lav
akıntılarının, soğumanın
hızlı olduğu kenar
bölümlerinde bulunur.
Kristal yapıda
olmadığından, keskin
inceliğe ulaşabilir. Bu
özelliğinden ötürü eski
dönemlerde ok ucu olarak
kullanılmış ve ticareti
yapılmıştır. Buna göre doğru cevap A'dır.

Hititlerin başkenti olan Hattuşa, Çorum iline bağlı Boğazköy ilçesinde bir teras ve büyük bir kayalık üzerinde yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Eski Hitit devletinin başkenti Hattuşa'dır. Doğru cevap E'dir.

Tanrılar topluluğuna Panteon denilir. Doğru cevap A'dır.

Çömlekçi çarkı Orta tunç çağında Anadolu'da yayılmaya başlamıştır. Doğru cevap C'dir.

Anadolu yarım adasında yaşayan halklar bu dönemde Mezopotamya ile güçlü ticari ilişkiler kurmuşlardır. Mezopotamya halklarından olan Asurlular ile yapılan ticari ilişkiler ve bunun sonucu olarak yapılan anlaşmalar kil tabletler üzerine işlenerek yazının Anadolu’ya geçmesine olanak sağlamıştır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Perakende hesaplar gümüş, toptan ticaret ise altın esas tutularak yapılıyordu. Aynı zamanda altın, gümüşten sekiz kat daha değerli idi. “Amutum” adıyla geçen bir maden ise, gümüflten kırk kat daha değerli tutuluyordu ve bir kilo amutum almak için kırk kilo gümüşe eşdeğerde olan bir mal vermek gerekiyordu. Muhtemelen bu maden, o dönemlerde yeni keşfedilen demir olmalıydı.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Anadolu’da, Eski Hitit Devletinin bir güç olarak sahne almaya hazırlandığı dönemlerde, küçük beylikler halinde yaşayan ve farklı dilleri konuşan birçok halk yaşamaktaydı. Bu beyliklerden en önemlileri; Hattiler, Luviler, Palalar ve Huriler olarak sıralanabilir.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Hititlerin başkenti olan Hattuşa, ele geçirildiği dönemde Hattuş olarak bilinmektedir. Bölgenin diğer adı ise Boğazköy'dür.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Hattuş’u Hattuşa adıyla yeni bir başkent durumuna getirdi. Labarna da Hattuşalı anlamına gelen Hattuşili adını aldı. Böylelikle Hitit Devleti resmen kuruldu.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Hitit ve Mısır devletleri arasında, tarihin bilinen ilk barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması imzalanmıştır (MÖ 1270).

Doğru cevap D seçeneğidir.

Hitit dininde, farklı etnik kökenlere ait birçok öğenin bir araya gelmesi ile bir kültür karışımı ile karşılaşılır. Hititler kendi kültür öğelerinin yanı sıra, çevresinde yer alan kültürlerden, kendi dinlerine uygun gördükleri pek çok unsuru kabul etmişlerdir. Hititler kendilerini bin tanrılı toplum olarak tanımlamışlardır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Troia V. yapı katı geniş çapta yeni yapılaşma ve yerleşim planının yeniden yenilenmesi ile başlamış ise de Troia IV’te başlatılan geleneksel ev yapımına devam edilmiştir. Evlerin genişliğinin artması, bir önceki döneme göre refah seviyesinin arttığını göstermektedir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Troia savaşı, Troialılar ve Akhalılar arasında, daha açık anlatımıyla Troialılar ve taraftarları ile Akhalılar arasında geçen bir savaştır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Asurlular ticaret ağını sağlamlaştırmak amacı ile Anadolu’nun çeşitli yerlerinde karum adı verilen ticaret merkezleri kurmuşlardı. Karumların merkezi ve en bü- yüğü Kültepe’deki Kaneş Karumu’dur.

Eski Hitit Devleti’nin genişlemesi, I. Murşili’nin bir suikast sonucu öldürülmesi ile son bulur. Suikasttan sonra tahta, I. Hantili (MÖ 1590-1560) çıktıysa da bu olay Hitit kral ailesi arasında çekişmelere ve kan davalarına yol açarak ülkenin zayıfla- masına yol açar. Bir süre devam eden taht kavgalarından sonra, kimlerin ve nasıl tahta çıkacağı konularına yeni bir düzenleme getiren Telepinu (MÖ 1525-1500) bu olaylara son vermeye çalışır.

Hitit ve Mısır devletleri arasında, tarihin bilinen ilk barış antlaşması olan Kadeş Barış Antlaşması imzalanmıştır (MÖ 1270). Bu antlaşma Mısır Kralı II. Ramses ve dönemin Hitit kralı III. Hattuşili (MÖ 1275-1250) arasında yapılmıştır. Barış antlaşması metnine göre iki ülke birbirlerine karşı asla savaşmayacak, hatta başka devletlerin saldırılarına karşı birbirlerine asker ve savaş arabalarını gönderecek gibi maddeler içermektedir.

Bakır kalay karışımı tunç alaşımını oluşturur. Hem Anadolu, hem de Ön Asya’nın diğer ülkelerinde, Kalkolitik dönemin sonlarında insanoğlu, % 70 oranında bakır ile % 30 oranında kalayı karıştırmış ve tuncu keşfetmiş, bu keşif ile maden yatakları açısından zengin olan Anadolu’da madencilik gelişmiştir.

Demir- Karbon: Çelik alaşımı; Bakır-Çinko: Pirinç alaşımı; Kalay-Kurşun: Lehim alaşımı; Bakır-Civa: Amalgam alaşımı elde edilir.