ANADOLU ARKEOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 13

İTÇ I evresinde Malatya Elazığ ovalarında, Pulur Sakyol, Tepecik, Norşuntepe, Korucutepe, Tülintepe (Elazığ), Arslantepe, Pirot Höyük (Malatya) gibi yerleşme yerlerinde köy ve kentlerin kurulduğu saptanmaktadır. İçlerinde yerleşimi özellikle en iyi araştırılmış olanlardan biri Pulur/Sakyol (Elazığ) dikkat çekicidir. Burada ortadaki avlunun çevresine ışınsal olarak dizilmiş ve çember bir dış set meydana getiren dörtgen trapez biçimli mekânlar, İç Batı Anadolu da Demircihöyük ve Küllüoba da (Eskişehir) rastlanan “Anadolu Tipi Yerleşme” düzeninin Do¤u Anadolu’ya kadar uzandığını göstermektedir. Doğru yanıt E'dir.

Mezopotamya’da MÖ 4. binyıl boyunca yaşanan Uruk dönemi kültürel birliktelik, MÖ 3. binyılın başlarına gelindiğinde çöküntüye uğrar. Bu çöküntü birçok yerde farklı toplumsal, politik ve kültürel gelişmelere sahip bölgesel birimlerin doğmasına neden olur. Dolayısıyla, A B ve C seçenekleri doğrudur. Doğru yanıt D'dir.

Kalkolitik Çağ’ın başlangıç aşamasını temsil eden Halaf kültürü, (adını Tell Halaf, Suriye kazı yerinden alır) Saçkagözü, Amik Ovası, Mersin Yumuktepe, Gaziantep yakınlarında Turlu ile Diyarbakır’ın kuzeyinde Giriki Haciyan kazılarıyla tanınır.

İlk olarak 6. binin sonunda Orta Mezopotamya bölgesinde Samarra dönemi (Geç Neolitik Dönem) Tell Es Sawwan da keşfedilen ilk sulama kanallarının, yağmur görmeyen Güney Mezopotamya’nın da Obeyd döneminde sulu tarım sayesinde ilk defa yerleşime açılmasına sebep olmuştur.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Geç Uruk Dönemi’nin Güneydoğu Anadolu’daki en iyi incelenmiş ticari istasyonu Siverek (Urfa) yakınlarındaki Hassekhöyük’tür.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Deniz ticaretinin artması doğal liman olan körfezlerde, yeni yerleşmelerin kurulmasına, küçük köylerin kasabalaşmasına yol açmıştır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Orta Anadolu'da Alacahöyük'te bulunan ve M.Ö. 2300 yılına tarihlenen demir kamanın yapımının bir rastlantı sonucu olmadığı ve bu parçanın demirden yapılmış en eski alet olduğu kabul edilmektedir.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Troia’nın zenginliğini ortaya koyan en önemli göstergelerden biri, 1870’te yerleşmenin ilk kazıcısı olan Schliemann tarafından bulunup “Priamos’un Hazinesi” olarak adlandırılmış altın, gümüş, tunç işçiliğinin en rafine örneklerini veren toplu buluntudur.

Doğru cevap B seçeneğidir.

İlk olarak 1870’te ismi arkeoloji dünyasında hep polemik konusu olan Heinrich Schliemann tarafından kazılmaya başlayan Troia (Hisarlık Tepe) bir yerde tabakalanmasının sistematik şekilde belgelenmesinden dolayı Arkeoloji Biliminin ilk sistematik kazısı sayılır.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Eski Tunç II döneminin sonlarına doğru, özellikle Orta Anadolu’nun güneyi ve Batı Anadolu’nun iç kesimleri ile Mezopotamya bağlantılı ticaret gelişmeye başlar. Özellikle ana ulaşım yolları üzerinde yerel Anadolulu beylerin yönettiği merkezler, ticaret sayesinde giderek zenginleşir ve bu gelişme Batı Anadolu’da yönetici kadronun giderek güçlendiği, iş bölümünün giderek organize olduğu gerçek anlamda ilk şehir merkezlerinin ortaya çıkmasına yol açar.

Doğru cevap D seçeneğidir.

Kalkolitik Dönem (MÖ 5500­3000) Mezopotamya uygarlığının temelleri ger­çek anlamda “Bakır­Taş Devri” anlamına gelen Kalkolitik Dönem‘de atılır. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Kalkolitik Çağ’ın başlangıç aşamasını Halaf kültürü temsil eder. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Batı Anadoluda en dikkat çekici ve en iyi araştırılmış yerleşme ise Denizli Çivril’de bulunan Beycesultan ve Göller Bölgesi’nde Kuruçay (VIA Tabakası) yerleşmeleridir. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Eski Tunç II döneminin sonlarına doğru, özellikle Orta Anadolu’nun güneyi ve Batı Anadolu’nun iç kesimleri ile Mezopotamya bağlantılı ticaret gelişmeye başlar. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Güneydoğu Anadolu’da yaklaşık MÖ 2 bin 500 yıllarında toplam yerleşme alanları, kentlerin gelişmesi ile bazı baskın merkezler, köyler ve kasabalar ile çevrilmiş böylece kentlere bağlı bir yerleşme hiyerarşisi çıktığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.