ALTERNATİF TURİZM

Sürdürülebilirliğin üç boyutu bulunmaktadır. Bunlar; çevresel sürdürülebilirlik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik ve ekonomik sürdürülebilirliktir.

1970’ler ve 1980’lerde ekoturizm, dünyada çevreci hareketlerin gelişimine koşut olarak gelişmiştir.

Ekoturizmin ilk tanımı, 1987 yılında Ceballos- Lascurain tarafından yapılmıştır.

Kitle turizmi çevre üzerinde tahrip edici bir potansiyele sahipken, ekoturizmin flora, fauna, habitat ve yaban hayata zarar vermeden, ekosistemin korunmasını önceleyerek doğal kaynaklar ile ekonomik gelişim arasında bir denge kuracağı varsayımı bulunmaktadır

Ekoturizm, sürdürülebilir turizm anlayışı içinde üç boyutta incelenmektedir. Bu boyutlar; doğa temelli olma özelliği, eğitici olma özelliği ve sürdürülebilir yönetim özelliği olarak öne çıkmaktadır

Kuşcenneti Milli Parkı, Avrupa Konseyi tarafından çok iyi korunan ve kıta ölçeğinde değer taşıyan doğal alanlara verilen “Avrupa Diploması”nın en üst kategorisi olan A sınıfı Diplomayla 1976 yılında ödüllendirilmiş ve 1981-1986-1991-1996 yıllarında Milli Park’ın A Sınıfı Diploması yenilenmiştir.

Ekoturizmin eğitici niteliği iki temel amaç üzerine inşa edilmiştir. (Blamey, 2001, s.9). Birincisi, turistlerin doğal ve kültürel çekiciliklere yönelik bilgi talebini karşılamak ve bu yolla tatminkâr bir rekreasyonel deneyim sağlamaktır

Ekoturizmi açıklamak için geliştirilen pek çok yaklaşım bulunmaktadır. Bu yaklaşımlar ekoturizmin gerçekleştiği şartlara, ekoturistlerin beğenilerine ve ekoturizmin doğaya olan etkilerine göre üç ölçütte toplanmaktadır.

Ekoturizm, deneyiminin içerdiği fiziksel zorluklar ve turistlerin doğal çekiciliklere duydukları ilginin derecesine göre iki boyutta değerlendirilmektedir.

Turizm piyasasının küresel yapısını belirleyen en önemli aktörün tur operatörü olduğu düşünülmektedir (Aykaç, 2009, s.27-28). Tur operatörleri, dünyanın hangi bölgesine ne kadar turistin gideceğini, kalış sürelerini ve hangi türden turizmin öne çıkacağını belirleyen aktörlerdir

Modern kitle turizminin küresel çaptaki gelişimi ve hemen tüm coğrafyalara yayılımı geçtiğimiz yüzyılda büyük bir artış göstermiştir. Kitle turizminin büyümesi ile birlikte, kitle turizmine rakip olan başka anlayışlar da ortaya çıkmış ve turizme olan bakış açısında bir “paradigma değişimi” yaşanmaya başlamıştır. Bu değişimin nedenleri ise;

1. insanların yeni yerler görme ve yeni kültürel deneyimler yaşamaya istekli olması,
2. ulaşım olanaklarının gelişimi,
3. tatil sürelerinin uzaması,
4. insanların kültürel ve sosyal faaliyetlerde daha etkin hale gelmesi,
5. çevre bilincinin artması olarak sıralanmaktadır.

Doğru cevap E şıkkı.

Sürdürülebilirliğin üç boyutu bulunmaktadır. Bunlar; çevresel sürdürülebilirlik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik ve ekonomik sürdürülebilirliktir. Çevresel sürdürülebilirlik, çevreye en az zararı vererek, çevreden olumlu biçimde yararlanmayı amaçlamaktadır. Sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik, yerel halkın yaşadığı bölgelerde sosyal yapıya ve kültüre zarar vermeden yapılan etkinliklerdir. Ekonomik sürdürülebilirlik, turizm etkinliklerinin yerel halka ekonomik yarar sağlamasını ifade etmektedir. Bu üç boyut, “üçlü kâr hanesi” olarak adlandırılmaktadır . Bunun anlamı, sürdürülebilirliğin dayandığı doğal, kültürel ve ekonomik kaynakların zarar görmeden geleceğe aktarılabildiği bir yönetim anlayışını ifade etmektedir.

Doğru cevap A.

Ekoturizm kavramı ya da hareketi, turizmin olumsuz çevresel etkilerini azaltmayı amaçlayan, yerel kültürlere saygı gösteren, yerel halkın refahını ve turist tatminini en üst düzeye çıkarmaya çalışan sorumlu bir turizm anlayışı olarak ortaya çıkmıştır.

Ekoturizm, pek çok farklı turizm faaliyetini içine aldığından, tüm faaliyetleri kapsayacak genel tanımlar yapılmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle evrensel çapta tanımlanması güç olsa da, ekoturizmin genel özellikleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
1. Ekoturizm bir turizm çeşididir.
2. Turizm çekicilikleri genel olarak doğal, kimi zaman da kültüreldir.
3. Eğitim ve öğrenme temelli faaliyetleri içerir.
4. Hem ekolojik hem de sosyo-kültürel açıdan sürdürülebilirlik iddiasındadır.
5. Ekoturizm faaliyetleri gelirlerin yerel dağıtımına öncelik verir. Genel olarak küçük
gruplara yönelik, yerel turizm işletmelerinin sunduğu hizmetlerle gerçekleşmektedir.
6. Turizmin olumsuz etkilerini en aza indirgemeyi amaçlamaktadır.
7. Çevre koruma amacını öncelikli tutarak yerel halk, örgütler ve yönetimlere ekonomik
yararlar, yerel topluluklara istihdam ve gelir, yerel halk ve turistlere doğal ve
kültürel varlıkları koruma konusunda bilinç kazandırmayı amaçlamaktadır.

Doğru cevap C.

Bir ekosistemde, megafauna büyük hayvanları (örn: büyük pandalar, dağ gorilleri, geyikler vb.) megaflora büyük bitkileri (örn: kızılağaç) ve megalit ise büyük taşları (örn: Göbeklitepe dikilitaşları) ifade eder.

Doğru cevap B.

Yoğun ekoturistler belirli bir konuya yönelik derin bir ilgi duymakta ve çoğunlukla o konuda uzmanlaşmaktadır. Örneğin kuş gözlemciliği yaşam boyu süren bir tutku halini almaktadır. Yoğun ekoturistler de kendi aralarında üstesinden gelebilecekleri zorluklar ve duydukları ilgi bakımından farklılaşmaktadır. Yoğun ekoturistler genel olarak düşük düzeyde konforu tercih edebilmekte, zor koşullarda seyahat edebilmekte ve “gerçek” bir doğa deneyimi için vahşi doğa tercihinde bulunmaktadır.

Doğru cevap A.

1. Turizm faaliyetlerinin bilinçsizce doğal alanlara vermiş olduğu zararları tespit etmeye; bu zararları azaltmak için turizmde sürdürülebilirliği sağlamaya ve doğal alanları korumaya ve eko-turizmden sağlanan gelirin öncelikli olarak, verili bölgede yaşayan yerel paydaşlara dağıtılmasına,
2. Eğitimli turistler aracılığıyla kültürel ve geleneksel değerlerin tanıtılmasına 
3. Öğrenme deneyimi içermesine,
4. Turizm endüstrisi ve turistler için sorumluluk davranışlarının teşvik edilmesine,
5. Kültürel kimliğin vurgulanması ve özellikle yerel yönetim ve girişimcilerin karar
alma sürecine katılımını desteklemeye katkı sağlamaktadır.

Doğru cevap E.

Turizm açısından taşıma kapasitesi, turizm alanlarının sahip olunan doğal, sosyal ve kültürel kaynaklara olumsuz etki yapmadan, ziyaretçi tatminini düşürmeden veya yöre toplumu ekonomisi ve kültürü üzerine istenmeyen etkiye neden olmadan en üst sınıra kadar kullanımını ifade etmektedir.
 Doğru cevap B.

Aşırı kalabalık faktörünün etki sonuçları: Çevresel stres ve yaban hayatında davranış bozukluğu, taşıma kapasitesinin aşılması, stres, yer değiştirme.

Doğru cevap A.

Gürültü faktörünün neden olduğu etki ve sonuçlar: Doğal seslerin bozulması, yaban hayatı ve ziyaretçileri rahatsız etme ve stres yaratma.

Doğru cevap E.