ALTERNATİF TURİZM - Deneme Sınavı - 12

Ekoturizmi açıklamak için geliştirilen pek çok yaklaşım bulunmaktadır. Bu yaklaşımlar ekoturizmin gerçekleştiği şartlara, ekoturistlerin beğenilerine ve ekoturizmin doğaya olan etkilerine göre üç ölçütte toplanmaktadır.

Ekoturizm, deneyiminin içerdiği fiziksel zorluklar ve turistlerin doğal çekiciliklere duydukları ilginin derecesine göre iki boyutta değerlendirilmektedir.

Turizm piyasasının küresel yapısını belirleyen en önemli aktörün tur operatörü olduğu düşünülmektedir (Aykaç, 2009, s.27-28). Tur operatörleri, dünyanın hangi bölgesine ne kadar turistin gideceğini, kalış sürelerini ve hangi türden turizmin öne çıkacağını belirleyen aktörlerdir

Modern kitle turizminin küresel çaptaki gelişimi ve hemen tüm coğrafyalara yayılımı geçtiğimiz yüzyılda büyük bir artış göstermiştir. Kitle turizminin büyümesi ile birlikte, kitle turizmine rakip olan başka anlayışlar da ortaya çıkmış ve turizme olan bakış açısında bir “paradigma değişimi” yaşanmaya başlamıştır. Bu değişimin nedenleri ise;

1. insanların yeni yerler görme ve yeni kültürel deneyimler yaşamaya istekli olması,
2. ulaşım olanaklarının gelişimi,
3. tatil sürelerinin uzaması,
4. insanların kültürel ve sosyal faaliyetlerde daha etkin hale gelmesi,
5. çevre bilincinin artması olarak sıralanmaktadır.

Doğru cevap E şıkkı.

Sürdürülebilirliğin üç boyutu bulunmaktadır. Bunlar; çevresel sürdürülebilirlik, sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik ve ekonomik sürdürülebilirliktir. Çevresel sürdürülebilirlik, çevreye en az zararı vererek, çevreden olumlu biçimde yararlanmayı amaçlamaktadır. Sosyal ve kültürel sürdürülebilirlik, yerel halkın yaşadığı bölgelerde sosyal yapıya ve kültüre zarar vermeden yapılan etkinliklerdir. Ekonomik sürdürülebilirlik, turizm etkinliklerinin yerel halka ekonomik yarar sağlamasını ifade etmektedir. Bu üç boyut, “üçlü kâr hanesi” olarak adlandırılmaktadır . Bunun anlamı, sürdürülebilirliğin dayandığı doğal, kültürel ve ekonomik kaynakların zarar görmeden geleceğe aktarılabildiği bir yönetim anlayışını ifade etmektedir.

Doğru cevap A.

Ekoturizm kavramı ya da hareketi, turizmin olumsuz çevresel etkilerini azaltmayı amaçlayan, yerel kültürlere saygı gösteren, yerel halkın refahını ve turist tatminini en üst düzeye çıkarmaya çalışan sorumlu bir turizm anlayışı olarak ortaya çıkmıştır.

Ekoturizm, pek çok farklı turizm faaliyetini içine aldığından, tüm faaliyetleri kapsayacak genel tanımlar yapılmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle evrensel çapta tanımlanması güç olsa da, ekoturizmin genel özellikleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır:
1. Ekoturizm bir turizm çeşididir.
2. Turizm çekicilikleri genel olarak doğal, kimi zaman da kültüreldir.
3. Eğitim ve öğrenme temelli faaliyetleri içerir.
4. Hem ekolojik hem de sosyo-kültürel açıdan sürdürülebilirlik iddiasındadır.
5. Ekoturizm faaliyetleri gelirlerin yerel dağıtımına öncelik verir. Genel olarak küçük
gruplara yönelik, yerel turizm işletmelerinin sunduğu hizmetlerle gerçekleşmektedir.
6. Turizmin olumsuz etkilerini en aza indirgemeyi amaçlamaktadır.
7. Çevre koruma amacını öncelikli tutarak yerel halk, örgütler ve yönetimlere ekonomik
yararlar, yerel topluluklara istihdam ve gelir, yerel halk ve turistlere doğal ve
kültürel varlıkları koruma konusunda bilinç kazandırmayı amaçlamaktadır.

Doğru cevap C.

Bir ekosistemde, megafauna büyük hayvanları (örn: büyük pandalar, dağ gorilleri, geyikler vb.) megaflora büyük bitkileri (örn: kızılağaç) ve megalit ise büyük taşları (örn: Göbeklitepe dikilitaşları) ifade eder.

Doğru cevap B.

Yoğun ekoturistler belirli bir konuya yönelik derin bir ilgi duymakta ve çoğunlukla o konuda uzmanlaşmaktadır. Örneğin kuş gözlemciliği yaşam boyu süren bir tutku halini almaktadır. Yoğun ekoturistler de kendi aralarında üstesinden gelebilecekleri zorluklar ve duydukları ilgi bakımından farklılaşmaktadır. Yoğun ekoturistler genel olarak düşük düzeyde konforu tercih edebilmekte, zor koşullarda seyahat edebilmekte ve “gerçek” bir doğa deneyimi için vahşi doğa tercihinde bulunmaktadır.

Doğru cevap A.

1. Turizm faaliyetlerinin bilinçsizce doğal alanlara vermiş olduğu zararları tespit etmeye; bu zararları azaltmak için turizmde sürdürülebilirliği sağlamaya ve doğal alanları korumaya ve eko-turizmden sağlanan gelirin öncelikli olarak, verili bölgede yaşayan yerel paydaşlara dağıtılmasına,
2. Eğitimli turistler aracılığıyla kültürel ve geleneksel değerlerin tanıtılmasına 
3. Öğrenme deneyimi içermesine,
4. Turizm endüstrisi ve turistler için sorumluluk davranışlarının teşvik edilmesine,
5. Kültürel kimliğin vurgulanması ve özellikle yerel yönetim ve girişimcilerin karar
alma sürecine katılımını desteklemeye katkı sağlamaktadır.

Doğru cevap E.

Turizm açısından taşıma kapasitesi, turizm alanlarının sahip olunan doğal, sosyal ve kültürel kaynaklara olumsuz etki yapmadan, ziyaretçi tatminini düşürmeden veya yöre toplumu ekonomisi ve kültürü üzerine istenmeyen etkiye neden olmadan en üst sınıra kadar kullanımını ifade etmektedir.
 Doğru cevap B.

Aşırı kalabalık faktörünün etki sonuçları: Çevresel stres ve yaban hayatında davranış bozukluğu, taşıma kapasitesinin aşılması, stres, yer değiştirme.

Doğru cevap A.

Gürültü faktörünün neden olduğu etki ve sonuçlar: Doğal seslerin bozulması, yaban hayatı ve ziyaretçileri rahatsız etme ve stres yaratma.

Doğru cevap E.

Özel ilgi turizminin özelliklerini aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:
• Özel ilgi turizmi küçük ölçeklidir; katılımcıları daha çok münferit turistler ya da küçük ölçekli gruplardır.
• Özel ilgi turizmine yönelik faaliyet gösteren tur operatörleri, planlamada uygun bir gelişim hızı sağlamaya ve yerel halkın katılımına özen göstermelidirler.
• Özel ilgi turizmi emek-yoğun özellik göstermektedir. Üretilen ürün ve hizmetler nitelikli olduğu için, profesyonel işgücü gereksinimi de artmaktadır.
• Özel istek ve ihtiyaçları karşılayacak ürün ve hizmetlerin talep edilmesi, bu ürün ve hizmetlerin tasarlanmasında yaratıcılık gerektirir.

Yanıt A.

Özel ilgi turizminin gelişiminde rol oynayan faktörler şu şekilde sıralanabilir:
• Turist beklentilerinin farklılaşması,
• Yeni yaşam şekilleri (demografik karakteristikler, haberleşmedeki ilerlemeler, dinlenmeye
yönelik davranışlardaki değişiklikler),
• Çevresel ve toplumsal farkındalıkların gelişmesi,
• Kişisel gelişim gibi yeni eğilimlerin ortaya çıkması
• Çalışma koşullarının ve boş zaman değerlendirme alışkanlıklarının değişmesi,
• Turizm tüketiminin giderek bireyselleşmesi ve boş zaman değerlendirme etkinlikleri konusunda artan çeşitlilik,
• Kentleşme,
• Tıp alanındaki gelişmeler (güneş ışınlarının zararlı etkilerinin ortaya çıkması, yaz
ayları dışında tatil yapmanın faydaları konusundaki tavsiyeler vb.),
• İnsanların kendilerini yenileme gereksinimi doğrultusunda özel ilgilerine yönelik
estetik, otantik ve yenileyici deneyimler aramaları,
• İnsanların eğitim seviyelerinin yükselmesi ile birlikte kitlesel hareketten ziyade,
daha küçük gruplar halinde veya bireysel olarak hareket etme istekleri.

Doğru yanıt E.

Kültür, “ortak duygu, düşünce ve tepki verme biçimlerini içeren, çocukluktan ölüme kadar kopyalanan, öğrenilmiş ya da yazılmış ayırt edici bir takım davranış kalıpları” olarak tanımlanmaktadır.

Doğru yanıt B.

Şehir turizmini diğer turizm türlerinden ayırt eden en temel özellik, farklı turizm çeşitlerini bünyesinde barındıran geniş kapsamlı bir turizm çeşidi olmasıdır.

Doğru cevap D.

Turistlerin kişilerin gömüldüğü alanlar ya da anıtların ziyareti Dark turizm/hüzün turizmi kapsamında yer almaktadır. (Ankara-Anıtkabir, İngiltere-Nelson Sutünü gibi).

Yanıt C.

Kültürel Kutlamalar
• Festivaller
• Karnavallar
• Dinsel Etkinlikler
• Törenler

Doğru cevap A.

Etnik turizm, “ilgi çekici toplulukların yaşama biçimlerini ve kültürel değerlerini izlemek amacıyla yapılan seyahatler” olarak tanımlanmaktadır.

Doğru cevap E.