ALTERNATİF TURİZM - Deneme Sınavı - 11

Özel bir ilgi turizmi olan eko-turizm kendine has bazı özelliklere sahiptir;
• Hizmet ve ürünler doğa temellidir.
• Çevresel yıkımları azaltmak için dinamik bir yönetime sahiptir.
• Çevre eğitimi ekoturizmin en önemli bileşenlerinden biridir.
• Ev sahibi topluluklar ile yakın irtibat yoluyla doğal çevrenin korunmasına yönelik katkı sağlar.
• Koruma alanlarında verilen hizmetleri ekosistem açısından ekonomik bir değere dönüştürür.
• Koruma alanlarının iyileştirilmesi için doğrudan bir gelir sağlar.
• Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını geliştirir.
• Biyolojik çeşitliliğe yönelik tehlikeleri azaltır.

Özel ilgi turizmi türlerini “kültüre dayalı” (şehir turizmi, kültürel miras turizmi, etkinlik turizmi, etnik turizm, dark turizm vb. gibi) “doğaya dayalı” (ekoturizm, yayla turizmi, botanik turizm, kuş gözlemciliği, çiftlik turizmi, sağlık turizmi vb. gibi) ve “hobilere dayalı” (kumar turizmi, alışveriş turizmi, golf turizmi, gastronomi turizmi, şarap turizmi vb. gibi) özel ilgi turizmi türleri olarak çeşitli alt pazarlara ayırmak mümkündür.

Doğru cevap C.

Türkiye’de 1997 yılında altı tane olan golf sahası sayısı 2013 yılında 19’a ulaşmıştır. Söz konusu sahalardan iki tanesi İstanbul’da bulunurken, 15 tanesi Belek turizm bölgesinde, diğerleri ise Bodrum ve Aydın’da faaliyet göstermektedir.

Doğru cevap E.

Özel ilgi turizmi, uzun yıllardır niş turizm olarak bilinen ve turizm endüstrisinin aktörleri arasında popülerlik kazanmış olan farklı özel ilgi seyahat biçimlerini içermektedir (Kruja ve Gjyrezi, 2011). Özel ilgi turizminin özelliklerini şu şekilde sıralamak mümkündür (Akoğlan Kozak ve Bahçe, 2009: 126):

Özel ilgi turizminin gelişiminde rol oynayan faktörler şu şekilde sıralanabilir (Kozak ve Bahçe, 2009: 123-125; Yıldız, 2009: 12; Türksoy ve Özkan Yürik, 2011)

Günümüzde şehir turizminin en yoğun olarak yaşandığı bölge Avrupa’dır. Avrupa bölgesinde turistlere çekici gelen, kültürel ve tarihi değer taşıyan çok sayıda küçük şehir bulunmaktadır

Özel ilgi turizmi türlerinden biri olan dark turizm, özellikle 1990’lı yıllardan sonra yaygınlaşarak akademik çalışmalara konu olmuştur. Dark turizm kavramı mevcut literatürde hüzün turizmi, keder turizmi, kara turizm olarak da isimlendirilmektedir

Şehir turizminin öneminin artmasıyla özellikle 1980’li yıllardan itibaren başta Avrupa ve Amerika ülkeleri olmak üzere, dünyanın pek çok ülkesinde şehir turizminin gelişimi ülkelerin temel politikaları haline gelmiştir.

Dark turizm kavramı ilk defa Foley ve Lenon tarafından kullanılmıştır (Yuill, 2003). Foley and Lennon (2000: 3) dark turizmini, “gerçek ve metalaşmış ölüm ve felaket alanlarının sunum ve tüketimini kapsayan bir fenomen” olarak tanımlamışlardır.

Kazalarska (2002) ölüm ve felaketlerin her zaman bir cazibe unsuru taşıdıklarını ve bu unsurların seyahat için güçlü bir motivasyon olduğunu vurgulamaktadır. Günümüzde, savaşlar, savaş alanları, mezarlıklar, toplama kampları, suikast alanları, hayalet hikâyeleri ve diğer insan yapımı felaketler tur paketi haline getirilip, turistik bir ürün olarak satılmaktadır. Tunbridge ve Ashworth (1996: 143) ölüm ve şiddet içeren unsurların turistik ürün olabilmelerini beş etmene bağlamıştır

Tunbridge ve Ashworth (1996: 143) ölüm ve şiddet içeren unsurların turistik ürün olabilmelerini beş etmene bağlamıştır

1980’li yıllardan itibaren başta Avrupa ve Amerika ülkeleri olmak üzere, dünyanın pek çok ülkesinde destinasyonların gelişimi ve markalaştırılması ülkelerin temel politikaları haline gelmiştir. Bu dönemlerden itibaren, destinasyon gelişimini tetikleyen unsurların etkileri de göz önüne alınarak, büyük bütçeler içeren faaliyetler düzenlenmeye başlanmış; olimpiyatlar, kongreler, forumlar ve etkinlikler gibi dünya çapında organizasyonlar ile destinasyon gelişimi ve markalaştırılması desteklenmiştir

Etkinlikleri içeriklerine göre yedi başlık altında toplamak mümkündür

Kırsallığı Baskın Alanlar: Nüfusun %50 (yüzde elli)’den fazlasının kırsal alanda yaşadığı bölgelerdir.
• Çok düşük nüfus yoğunluğu ve yaş ortalamasının yüksek olması,
• Düşük gelir düzeyi,
• Ekonominin tarımsal istihdama dayalı olması,
• Temel hizmetlerin yetersizliği ve
• Çevreden izole eden coğrafi koşullar bu alanların temel özellikleridir

Orta Derecede Kırsal Alanlar: Nüfusun %15-%50 (yüzde onbeş-yüzde elli) arası bölümünün kırsal alanda yaşadığı bölgelerdir. Temel özellikleri;
• Nispeten kentsel alanlardan uzak olması,
• Tarım ve tarım dışı sektörlerden oluşan karmaşık bir ekonomik yapıya sahip olması,
• Geniş ölçekli çiftliklerin bulunmasıdır

Kentselliği Baskın Kırsal Alanlar: Nüfusun %15’inden az bir bölümünün kırsal alanda yaşadığı bölgelerdir. • Hızla büyüyen nüfus, • Yoğun olarak tarım dışı istihdam, • Büyük şehirlere yakınlık, • Çevresel, sosyal ve kültürel miras yönünden tehdit altında olmak bu bölgelerin temel özellikleridir

Kırsal kalkınma yaklaşımları, 1950’den günümüze ekonomik düzende ortaya çıkan gelişmelere göre değişmiş ve gelişmiştir. 1950 ve 1960’lı yıllarda üretim yöntemlerinin modernize edilmesi, 1970’li yıllarda kırsal alanlarda devlet kontrollerinin arttırılması kalkınma politikalarında öne çıkan yaklaşımlardır.

2000’li yıllarda ise kırsal yoksulluğun azaltılmasında çok sektörlü ve yerinden yönetimi destekleyen bir yaklaşım ön plana çıkmıştır (Ellis ve Biggs, 2001: 438). Bu yaklaşımlardan en önemlileri aşağıda kısaca açıklanmıştır (Çelik, 2006: 31-36).

Kırsal turizm çoğu zaman çiftlik turizmi, köy turizmi, yayla turizmi ya da tarım turizmi gibi farklı isimlerle anılmaktadır (Avcıkurt ve Köroğlu, 2008: 63-64). Ancak aslında kırsal turizm bu sayılan turizm türlerinin tümünü içine alan geniş kapsamlı bir kavramdır

Kırsal turizmin kapsamını anlayabilmek için öncelikle bileşenlerini tanımlamak gerekir. Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)ne göre kırsal turizmin bileşenleri; • Kırsal alanlar, • Kırsal miras, • Kırsal yaşam ve • Kırsal etkinliklerdir