AKDENİZ UYGARLIKLARI SANATI

Sanat eserlerinde rüyaları kullanan akım gerçeküstücülüktür.

Oryantalizm akımında doğu ilgisi görülür.

Gustave Courbet Kübist sanatçı değildir.

On dokuzuncu yüzyılda Modern Kent örneği Paristir.

Fotoğrafın bulunması İzlenimci sanat akımını etkiler.

Modern Sanat Akdeniz dünyasına eğitim yoluyla yayılır.

Osmanlı İmparatorluğu’nda Yenileşme Dönemi II. Mahmut zamanında başlar.

İzlenimci resim Modern sanat akımının örneğidir.

On dokuzuncu yüzyılda edebiyat alanında çıkan yeni tür Romandır.

Modernleşmenin genel olarak on dokuzuncu yüzyıl ortasında başlayıp, dünya düzeninin yeniden değiştiği II. Dünya Savaş’ına kadar (1945) devam ettiği varsayılır. Ancak on dokuzuncu yüzyıl başından itibaren Akdeniz bölgesine siyasi ve askeri olduğu kadar sanatsal ve kültürel bir ilgi de bulunmaktadır. Bu ilgi aslında daha çok modernleşmeye başlayan Akdeniz toplumlarının modernite süreçlerine geçmediği kabul edilen toplumları kontrol etme ve kendi siyasi, ekonomik çıkarları doğrultusunda kullanma arzusundan
kaynaklanır. Sanayileşmenin akılcı ve ölçünlü mantığı, fabrika hayatının getirdiği sıkı ve tek düze sıradanlık insanları duygulara, coşkuya ve hayal gücünün fantezilerine itmiştir. Avrupalı edebiyatçılar, sanatçılar, mimarlar içinde yaşadıkları bu durumdan kaçmak için Kuzey ve Doğu Akdeniz’deki Osmanlı tarihi coğrafyasına sığınmışlardır. On dokuzuncu yüzyıl başında görülen Oryantalizm (doğu ilgisi) akımı daha sonra gelecek olan Modernizm dönemini psikolojik olarak hazırlayan bir süreç olduğu için bu akımla beraber değerlendirilir. Buna göre doğru cevap D'dir.

Modern sanatın başlangıcını izlenimci ressamlar oluşturur. Fransa’da o döneme kadar hâkim olan sanat anlayışı 1816 tarihinde yeniden kurulmuş olan ve sanatsal etkinlikleri yönlendiren Akademinin tekelindeydi. Akademik resim anlayışını kabul etmeyen ve reddedilen ressamlar izlenimci ressamlar olmuştur. Buna göre doğru cevap A'dır.

Modern Resmin başlangıcını İzlenimci resim okulu oluşturdu. Aslında başlangıçta Claude Monet, Edgar Degas ve Camille Pissaro gibi ressamların bulunduğu bu gruba daha sonra başka ressamlar da katılacak ve sergileri Reddedilmişler adı altında 1886’ ya kadar devam edecektir. Doğru cevap B'dir.

Modern sanatının yeni estetik anlayışı ise Fransız şair Charles Baudelaire tarafından tanımlanır. Sanatın modern olanı ele almasını söyleyen şair estetik olarak güzel kavramını da modern olan her şey olarak tanımlar. Estetik sadece geçmişteki güzellik anlayışını içermez, çirkin ve kötü de güzeldir, çünkü moderndir yani güncel olarak yaşanandır. Çalışan insanlar mitolojik karakterlerden veya kahramanlardan daha gerçektir. Resim sergilerini ve Salon’ları gezerek eleştiriler yazan Baudlaire modern yaşamın ressamı olarak Constantin Guys i gösterir. Doğru cevap E'dir.

Böylece İstanbul’da ve Beyrut’ta açılan Askeri Mühendislik okularında resim dalında yetenekli olan kimi öğrenciler Paris’e eğitim için gönderildiler. Paris’e başka alanlarda da eğitim için gönderilen öğrencilerin toplu olarak eğitim almaları için Mekteb-i Osmanî isimli bir okul kuruldu. 1860–1874 tarihleri arasında açık olan bu okulda ilk Türk ressamları olarak bilinen Şeker Ahmet Paşa ve Süleyman Seyit Efendi bulundular. Buna göre doğru cevap A'dır.

Paris’te artık bu üslûbun yerine konstruktif kubizm gibi çok farklı üslûpta eserler verilse de, 1914 Kuşağı Paris’ten İstanbul’a bu üslûbu taşımış ve kendine göre bu üslûbu akademik bir yaklaşımla uygulamışlardır. Nazmi Ziya Güran, Avni Lifij, İbrahim Çallı, Feyhaman Duran, Ruhi Arel, Hikmet Onat, Namık İsmail, Ali Sami Boyar bu grubu oluşturuyordu ve İstanbul’da Galatasaray Lisesinde 1916 yılından sonra düzenli olarak sergi açtılar. Paris’teki İzlenimci ekolüne en yakın olan sanatçılar ise Nazmi Ziya Güran ve Hikmet Onat olmuşlardır. Doğru cevap E'dir.

Boyaları tüpten çıktığı gibi saf renkleriyle kullanan Matisse ve André Derain’in tabloları 1905 yılında Paris’te sergilendiğinde, sanat eleştirmeni Louis Vauxcelles tarafından Fauve ( Vahşi) olarak nitelendirildi. Bu isim daha sonra Fovizm adıyla avangard(öncü) bir akım olarak ressamların üslûbunu da tanımladı. Doğru cevap D'dir.

Paul Cezanne, Kübizme öncü olarak kabul edilir, ve resimleri Picasso ve Braque'i fazlasıyla etkilemiştir. Fakat Kübizm akımı içinde incelenmez. Buna göre doğru cevap E'dir.

Geçmişle olan bağları ve on dokuzuncu yüzyılda İtalya’ya diğer Avrupa ülkeleri tarafından yüklenen antik uygarlıklarının yükünü, sanatsal ve kültürel değerleri reddedip yeni bir toplum yaratmayı hedefleyen fütürist manifesto, İtalyan modernizmini de farklı bir aşamaya getirdi. Umberto Boccioni, Mekânda Tekil Biçimlerin Devamlılığı (1913) isimli heykeli futurizmin simgesi oldu. Carlo Carrà, Gino Severini, Giacomo Balla, Antonio Sant'Elia grubun diğer üyeleriydi. Buna göre doğru cevap B'dir.

Dadaizm her ne kadar İsviçre’nin Zürih kentinde Cabaret Voltaire isimli bir kahve de başlamış olsa da kısa zamanda Fransa, Almanya ve ABD de etkili oldu. Dadaist manifestoyu Romen asıllı bir şair olan Tristan Tzara kaleme aldı. Onun aracılığıyla Paris te bulunan Guillaume Apollinaire, André Breton, Max Jacob gibi edebiyatçılar da bu akıma katılmaktaydı. Görsel sanatlar alanında eser veren Marcel Duchamp, Picabia gibi sanatçılar da daha çok Amerika’da eser vermekteydi. Doğru cevap E'dir.

Jean Léon Gérôme‘un Paris’teki atölyesinde yetişmiş bir Osmanlı Dönemi Oryantalist ressamı ise Osman Hamdi Bey’dir (1842–1919). Ustasından oldukça etkilendiği anlaşılan Osman Hamdi Bey, İstanbul’da Sanayi- Nefise-i Şahane’nin (Güzel Sanatlar Akademisi) kuruluşunda öncü olmuştur. İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü yapmış, Eski Eser Koruma Nizamnamesini çıkartmış bir arkeolog, müzeci ve ressamdı. Osmanlı resim sanatında tablolarında büyük boy insan figürünü başarıyla kullanan ilk ressamdır. Eserlerinde Oryantalist ressamlarda olduğu gibi sahnenin geçtiği yerleri ayrıntılı bir biçimde göstermekte, halıların motifleri, çinilerin kompozisyonu, kumaşların desenleri, fotoğrafik bir gerçeklikle yansıtılmağa çalışılmaktadır. Doğru cevap A’dır.