AKDENİZ UYGARLIKLARI SANATI - Deneme Sınavı - 9

Akılcılıktan çok duygu ve algılara yöneliktir. Cevap a şıkkıdır.

Yüzyıl savaşları: 1337-1453; İstanbul'un fethi:1453; Matbaanın İcadı:1450; Akdeniz'in ikiye bölünmesi:1500 yılına tekabül eder.   Cevap A şıkkıdır.

Modern Öncesi Dönem, feodalizmden
Aydınlanma Dönemi'ne bir geçiş sürecidir.

Orta Çağ’a damgasını vurmuş olan feodalite siyasi bir sistem
olarak devam eder güçlenir.

Petrarch'

Portekizli denizciler

O zamana kadar önemli bir para birimi olan Venedik Dukasının değeri düştü.

Yeniden Doğuş

Leonardo da Vinci

Masaccio

Tintoretto

Venedikli ressamlar

Akdeniz ülkeleri içinde ilk kez Fransa’da başlayan sanayileşme, İngiltere ve ABD’ deki rekabet ortamı içinde gelişmekteydi. Böylece Fransa maddi ve manevi desteği tarih boyunca siyasi ve ekonomik ilişkiler içinde bulunduğu Akdeniz ülkelerinde aradı. Akdeniz bölgesi, bir yandan Fransa ve İngiltere’nin sanayileşmeyi destekleyici sömürgecilik rekabeti içine girerken, diğer yandan da Akdeniz ülkeleri yenilikçilik ve gelişim adına bu ülkelerin kültür ve sosyal yaşam biçimini başat kabul etmeğe başladılar.

Napolyon, İtalya ve Dalmaçya seferlerinin ardından Malta adası üzerinden Mısır’a giderek Osmanlı toprakları olan İskenderiye ve Kahire’yi işgal etti. Daha sonra Suriye bölgesine yönelerek Yafa ve Akka’yı ele geçirdi. Fransa 1830’lardan sonra Kuzey Afrika’da yani Akdeniz’in güney kıyılarında Cezayir, Tunus ve Fas bölgesinde sömürgelerini oluşturdu. Diğer Akdeniz ülkeleri arasında yayılmacı anlayışı ile İspanya ve Portekiz de okyanus ötesi sömürgeleri ile meşguldü. İtalya’da ise Napolyon’un seferlerinden sonra Venedik gibi Akdeniz ticaretine yüzyıllardır hakim olan bir çok şehir devletin varlığı sona ermiş ve İtalya 1861 yılında ilk kez birleşik bir devlet haline gelmişti. Böylece uzun zamandır Osmanlı etki alanında bulunan Akdeniz dünyasında, başka bir Akdeniz ülkesi yani Fransa, siyasi ekonomik ve kültürel ağırlığını koymaya başlamıştı.

Osman Hamdi Bey’dir (1842–1919), Osmanlı resim sanatında tablolarında büyük boy insan figürünü başarıyla kullanan ilk ressamdır.

Makridi Bey, Osmanlı döneminde Müze-i Hümayun'un yani İstanbul Arkeoloji Müzesinin yöneticiliğini yapmış arkeologtur. Sinan Bey,  Fatih'in bir portresini yapmış olan saray nakkaşıdır. Abidin Dino ve Elif Naci 1933 de D grubunu kuran ressamlardandır.

Zeki Faik İzer, 1933'de D Grubunu kuran sanatçılardandır.

Nazmi Ziya Güran, Feyhaman Duran, Hikmet Onat, Ali Sami Boyar 1914 Kuşağı Sanatçılarını oluşturuyordu.

Osmanlı yönetimindeki yerlerde ilk meydan heykeli Mısır’da yapıldı.

Freud’un araştırmaları ve kullandığı psikanaliz yöntemi, bireyin gördüğü rüyaları, insanların söyledikleri kadar sakladıkları veya farkında olmadıkları gizli ruhsal durumlarını da açığa çıkartmak için kullanıldı. Bilinç, bilinçaltı ayırımı belirlenirken insanın benlik yapısını oluşturan üst benlik ve alt benlik gibi tanımlarda ortaya çıktı. Böylece rüyaların insanın bilinçaltını yansıttığı varsayıldı. İnsanın duygularının serbest kalmasına ve bu duyguların akıl yoluyla bastırılmaması gerektiğine inanılmaktaydı. Sanatçılar için rüya hali yaratıcılığının önemli bir durumu idi. Rüyalarda gerçekte olamayacak her türlü eylem yapılabilmekte, duygular hissedilmekteydi. İnsanlar uçabiliyor, nesneler biçim değiştirebiliyor, gerçek yaşamda mantıklı olan her şey gerçek üstü düzeyde tamamen alt üst olabiliyordu. Denizin kırmızı gökyüzünün yeşil görünmesi normaldi. İşte bu gerçek üstü anlayış edebiyat ve sanatta da yeni bir akımın oluşmasına neden oldu. Bu sanatçılar arasında Salvador Dali’de bulunmaktadır.

Carlo Carrà, Gino Severini, Giacomo Balla, Antonio Sant'Elia Fütürizm (Gelecekçilik) Akımının üyelerindendir.

Fütürizm (Gelecekçilik), İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti’nin Paris’te yayınlanan Le Figaro gazetesinde 20 Şubat 1909 günü yayınladığı bir manifesto ile başladı. Böylece ilk kez bir sanat eleştirmeninin tanımlaması ile değil ama edebiyat ve güzel sanatlar alanında bir grubun sanatsal etkinlikleri ile yapmak istediklerini herkese ilan etmesiyle bir akım tanımlanmış oldu. Bu akım aslında dönemin teknolojik gelişmesini yücelten, makinanın gücüne neredeyse tapan, modern yaşamın hızını ve enerjisini ön plana çıkaran, sürekli değişimi destekleyen bir bildiriydi.

Realizm ya da gerçekçilik, bir estetik ve edebi kavram olarak 19. yüzyıl ortalarında Fransa'da ortaya çıkmıştır. Natüralizm. Natüralizm (doğalcılık),edebiyat ve görsel sanatlarda, 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında doğan bir akımdır. İzlenimcilik akımı, 1860-1900 yılları arasında Fransa'da ortaya çıkmış, daha sonra tüm Avrupa'yı ve dünyayı etkilemiştir. Sembolizmle beraber gerçeküstücülüğü (sürrealizm) hazırlayan bir akım niteliğindedir. Gerçeküstücülük ya da sürrealizm, Avrupa'da birinci ve ikinci dünya savaşları arasında gelişmiştir. 1924’te Fransa’da ortaya çıkan, daha sonra dünya sanatına yayılan, alışkanlıkların, geleneklerin ve aklın denetiminden uzak bilinçaltı gerçeklerini vermeyi amaçlayan, bilinen, nesnel gerçekle bağlarını koparıp kendince bir gerçek, bir üst gerçek yaratma k ereğini güden bir yazın ve sanat akımıdır.

Katalan doğumlu mimar ve tasarımcı Antoni Gaudi (1850–1926), özellikle deniz görünümlerinden etkilenmiştir. Gaudi denizin hareketliliğini, yüzeyini, dalgaların kırılmalarını, suyun akışkanlığını ve şeffaflığını, renklerin parlaklığını ve ışık altındaki kırılganlıklarını mimariye yansıtmıştır. Alışılmışın dışında mimari eserler yapmış bu sanatçının işleri Barcelona kentini çılgın bir biçim ve renk cümbüşüne çevirmiştir.

İngiliz mimar ve tasarımcı Owen Jones (1809 -1874), araştırmaları ve yayınları ile Arap-İslâm mimari özelliklerinin tanıtılması ve yaygınlık kazanmasını sağlamıştır. Jules Mansart, Versailles Sarayına yeni eklemeler yapan mimardır. Charles Boulle, Versailles Sarayının mobilyalarını tasarlamıştır. Antoine Coysevox ise Versailles Sarayı bahçesindeki heykelleri yapmıştır.

Osman Hamdi Bey öncülüğünde 1883 yılında İstanbul’da Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şâhâne ( Güzel Sanatlar Akademisi ) kurulmuştur.

1860 yılında, Paris’e gönderilen öğrencilerin toplu olarak eğitim almaları için Mekteb-i Osmanî isimli bir okul kuruldu. Modern sanatın merkezi olan Paris diğer ülkelerden sanatçıların da gelip yerleştiği bir çekim merkeziydi. Modern sanatı öğrenmek, ressam olmak isteyenler Paris’e gelmekteydi. Güzel Sanatlar Fakültesine Fransız olmayan öğrenciler alınmadıkları için özel sanatçı atölyeleri Avrupa’nın diğer ülkelerinden ve Amerika’dan gelenlerin uğrak yeri haline gelmişti. Académie Julian 1868 yılında kurulmuş bu tür bir okuldu. 1910 yılında Mekteb-i Sanayi-i Nefise-i Şâhâne’nin açtığı yarışmayı kazanan bir grup genç Paris’e resim eğitimi almak üzere gönderildi. Kimileri de kendi olanakları ile veya Saray tarafından gönderildi. Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile 1914 yılında geri dönmüşlerdir.