AKDENİZ UYGARLIKLARI SANATI - Deneme Sınavı - 6

Modern sanatın oluşumunda önemli bir yeri olan ve çağdaş sanatın öncülüğünü yapan diğer bir Fransız sanatçı ise Marcel Duchamp(marsel duşan) dır. 1913‘lerden sonra kendi görüşlerini dile getiren sanatçı resim yapmanın sadece boyayı düzenlemek olmadığını, resmin özünde görsel değil entelektüel bir eylem olması gerektiğini söyleyerek döneminin ressamlarını eleştirmiştir. Alışılagelmiş resim yöntemlerini reddederek ve onlarla alay ederek kendi içinde klasik hale dönüşmeğe başlayan modern resmi eleştirmiş, resim sanatının tablonun dışında bir eylem olduğunu vurgulamıştır. Doğru cevap D’dir.

Ekonomi ve teknolojiye bağlı değişen yeni dünyada deneyselliği ön plana çıkarıp geçmişi reddetme olarak bilinen ayrıca tüm dünyada batılılaşma ile örtüştürülen kavram modernleşmedir. Doğru yanıt C'dir.

Modernleşme sürecinde zengin bir kültürel ortamın oluşturulup sanat etkinliklerinin gerçekleştiği dünya sanat tarihini etkileyecek olan yer Fransa'nın başkentidir. Doğru yanıt C'dir.

Akdeniz çevresindeki büyüyen liman kentlerinde Avrupa ülkesi vatandaşı olup Osmanlı İmparatorluğu bünyesinde yaşayan kişilere denen "Levanten" doğulu anlamına gelmektedir. Doğru yanıt C'dir.

İstanbul'da Sanayi Nefise-i Şahanenin kuruluşunda öncülük etmiş,bir dönem İstanbul Arkeoloji Müzesinin müdürlüğünü yapan,Gerome'nin Paris'teki atölyesinde yetişmiş oryantalist ressamımız Osman Hamdi Bey'dir. Doğru yanıt D'dir.

Geçmişin tarihsel ve görkemli değerleri üzerine değil de günlük yaşamlarına göre haraket eden insanları kendi gözlem ve algılarına göre resmetmeye bağlı olarak ortaya çıkan akım izlenimciliktir. Doğru yanıt B şıkkıdır.

Modern sanatın yeni estetik anlayışını modern olan her şey güzeldir şeklinde tanımlayan Fransız şair Charles Baudelaire'dir. Doğru yanıt D'dir.

Osmanlı İmparatorluğu'nda 2. Mahmut zamanında gerçeklik kazanan yenileşme haraketleri ilk 3. Selim zamanında başlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Modern sanat Akdeniz ülkelerine daha çok eğitim unsuru vasıtasıyla yayılmıştır. Doğru yanıt E'dir.

Rönesans Döneminden beri klasikleşen resme bakıştaki görme biçimlerinin değişmesini sağlayan Cezanne'nin tabloları 20. yy başında Kübizm akımının oluşmasını sağlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Sultan Abdülaziz döneminde Fransız mimar ve ustalar tarafından Oryantalist mimari özelliklerin ilk örneklerinin yapıldığı saray Beylerbeyi Sarayı'dır. Doğru yanıt C'dir.

Osmanlı İmparatorluğu’nda Yenileşme hareketleri Sultan III.Selim (d. 1761- ö.1801) zamanında başlamış olsa da Sultan II.Mahmut (d.1785-ö.1839) zamanında reformlar geçerlik kazanmıştır. Sultan Abdülmecid (d.1823-ö.1861) zamanında ise ilan edilen Tanzimat Fermanı(1839) ve Islahat Fermanı(1856) ,Osmanlı İmparatorluğu’nun yapısında idari ve sosyal yenileşmelerin kaynağını oluşturmuştur.
Ayrıca modernleşmenin Osmanlı’daki yansıması olan Tanzimat Dönemiyle de kentlerde yeni ve modern idari merkezler oluşmuş, büyük bulvarlar açılmış, park ve bahçe düzenlemelerine önem verilmiş, kentlerin gelişmesini engelleyici gören kimi Tanzimat Paşaları da kentlerin etrafındaki eski surları yıktırmışlardır.

Cezanne’ın nesnelerin kütlelerini kırmaya başlaması yirminci yüzyıl başında İspanyol asıllı Pablo Picasso ve Fransız George Braque’ı da etkilemiştir. Yiminci yüzyıl başında Rönesans resim geleneğini kökünden değiştiren akım ise Kübizm olmuştur. Gerçekliğin yaşanılan durumlara, günün saatlerine, mevsimlere, bakış açısına göre farklı algılanması yirminci yüzyıl başında görecelik kavramının Albert Einstein tarafından geliştirilmesi ile de örtüşmüştür. Einstein bu görüşleriyle 18. yüzyıl Newton fiziğinin mutlakiyetçi görüşünü değiştirmiş ve hareketin anlaşılması için zamanında ele alınması gerektiğini ortaya koymuştur. Böylece nesnelerin algılanması için en, boy ve derinlik ölçülerine dördüncü bir boyut olarak zaman olgusunu katmıştır. Kübizm de benzer bir biçimde görecelik kavramını ve daha önceki dönemlerde ortaya çıkan görme biçimlerindeki farklılaşmaları yeni bir aşamaya getirir. Bir nesneye insanlar farklı zamanlarda ve farklı açılardan bakabilir: önden, yandan, arkadan, üsten vb... bu farklı bakış açıları nesnenin ana varlığını değiştirmez ancak tüm bu farklılıkları benliğinde toplar. Dolayısıyla bir nesneye tek bir yönden bakılırken aslında zaman içinde o nesneye farklı yönlerden de başkaları tarafından bakılmaktadır. Veya resmi izleyen bulunduğu yerden değil farklı bir noktadan da durup resmi izleyebilirdi. İşte Kübizm zaman içindeki bu farklıkları tek bir nesne üzerinde göstermeye çalışır, böylece geçen zamana ve bu zaman içindeki farklı bakış açılarına da gönderme yaparak gerçeğin çok boyutlulukta gizli olduğunu vurgular. Marcel Duchamp Dadaist akımın temsilcilerindendir.

Fütürizm (Italyanca Futurismo), İtalyan şair ve editör Filippo Tommaso Marinetti’nin Paris’te yayınlanan Le Figaro gazetesinde 20 Şubat 1909 günü yayınladığı bir manifesto ile başladı. Böylece ilk kez bir sanat eleştirmeninin tanımlaması ile değil ama edebiyat ve güzel sanatlar alanında bir grubun sanatsal etkinlikleri ile yapmak istediklerini herkese ilan etmesiyle bir akım tanımlanmış oldu.

Tablolarda resmedilen kapalı çarşılardaki pazarlıklar, silah tacirleri, sanayi üretiminin yanında ve onun yeni pazarlama yöntemleri yanında ilkel kalmakta, haremde cariyeler ile zaman geçiren ve çalışmayan erkek figürleri, sürekli çalışan ve üreten bir Avrupalı erkeğin ahlaksal üstünlüğüne gönderme yapmaktaydı.

Sosyal yaşam içinde at yarışlarının önem kazanması bir çok Avrupalı zengini at yetiştirmeye yönlendirdi. Dolayısıyla oryantalist resmin diğer yaygın konusunu ise Arap atları oluşturdu.

Sanayi üretimi daha çok Batı uygarlığının üretim şeklini temsil etmektedir. Oryantalist akım ise Doğu kültürünün ilkel üretim ve pazarlama yöntemlerini konu edinmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Oryantalist dönemin doğru ressam-eser eşleştirmeleri şu şekildedir;

Ekonomi ve teknolojiye bağlı değişen yeni dünya düzeni deneyselliği ön plana çıkarıp geçmişi red etmesiyle şimdi anlamına gelen modern sözcüğü ile tanımlanmaya başlamıştır.

Avrupa ülkelerinin vatandaşı olup Osmanlı İmparatorluğu’nun değişik bölgelerinde yerleşip kuşaklar boyu buralarda çalışan Avrupalılara doğulu anlamında Levanten denildi.

Owen Jones ingiliz mimar ve tasarımcıdır.

İzlenimcilik adı dönemin resim eleştirmenlerinden Louis Leroy’un, Claude Monet'in İzlenim, Şafak isimli tablosunu gördükten sonra bunun bitmemiş bir tablo gibi göründüğünü söylemesi üzerine ortaya çıkmıştır.